Μετά και το τελευταίο περιστατικό της 22/10/2017 με την υποτιθέμενη δολοφονική επίθεση φώκιας σε χελώνα στον κόλπο της Ελούντας θεωρούμε επιβεβλημένο να προβούμε σε μια αναλυτική παράθεση των γεγονότων προκειμένου να υπάρξει μια όσο το δυνατόν πιο αντικειμενική προσέγγιση του θέματος.
Αρχικά το Λιμεναρχείο Αγίου Νικολάου κάνει αναφορά σε δεκαεπτά περίπου συνολικά περιστατικά ανεύρεσης νεκρών χελωνών από την αρχή του έτους μέχρι σήμερα. Το Τμήμα Κτηνιατρικής έχει ενημερωθεί επίσημα, μέσω σημάτων, για τα έξι από αυτά. Και τα έξι αυτά αφορούν περιστατικά από 16/10/2017 μέχρι 19/10/2017. Από τα έξι αυτά περιστατικά, προσκομίστηκαν στην υπηρεσία μας προκειμένου να διενεργηθεί νεκροψία τα τρία, γιατί τα υπόλοιπα σύμφωνα με τα λεγόμενα της Λιμενικής Αρχής ήταν σε κατάσταση προχωρημένης σήψης και ήταν αδύνατον να εξεταστούν. Επίσης είχαμε σε επίπεδο Νομού άλλα τρία επίσημα αναφερθέντα περιστατικά από το Λιμεναρχείο Σητείας και πέντε από το Λιμεναρχείο Ιεράπετρας. Τέλος υπήρχαν σε επίπεδο Νομού και συνολικά τέσσερα επίσημα αναφερθέντα περιστατικά με νεκρά δελφίνια. Σε προφορική επικοινωνία με τον συνάδελφο, ιδιώτη κτηνίατρο, συνεργάτη του «ΑΡΧΕΛΩΝ» αλλά και του «ΑΡΙΩΝ», μας ανέφερε πως όσα ζώα είχε δει αυτός μέχρι σήμερα είχαν πεθάνει από αγκίστρια, παραγάδια ή άλλες παθολογικές καταστάσεις (π.χ. γαστρεντερίτιδες αγνώστου αιτιολογίας).
Σε σχέση τώρα με τα ζώα που προσκομίστηκαν στην υπηρεσία μας για νεκροψία, τα ευρήματα ήταν για το ζώο της Δευτέρας 16/10/2017 «….Ο θάνατος του ζώου πρέπει να είχε επέλθει αρκετές μέρες πριν μιας και βρισκόταν σε κατάσταση σήψης. Το ζώο έφερε στην αριστερή τραχηλική χώρα τραύμα τομής μήκους περίπου 15 εκατοστών. Μέσω του συγκεκριμένου τραύματος πρέπει να είχε προέλθει τομή των μεγάλων αιμοφόρων αγγείων της περιοχής και θάνατος του ζώου.».
Για τα δύο ζώα της Πέμπτης 19/10/2017, τα ευρήματα ήταν τα παρακάτω: «…
- Ο θάνατος και των δύο ζώων πρέπει να είχε επέλθει το τελευταίο 24ωρο.
- Και τα δύο ζώα έφεραν εγκάρσιο τραύμα σφαγής μήκους περίπου 6-7 εκατοστών. Το τραύμα είχε λεία χείλη και κατά πάσα πιθανότητα είχε προέλθει από τέμνον όργανο (πχ μαχαίρι).
Μέσω του συγκεκριμένου τραύματος είχε επέλθει τομή τόσο της τραχείας όσο και των μεγάλων αιμοφόρων αγγείων της περιοχής και ο θάνατος των ζώων».
Τα κείμενα εντός των εισαγωγικών αποτελούν αναπαραγωγή ακριβώς των κτηνιατρικών γνωματεύσεων που χορηγήθηκαν στο Λιμεναρχείο Αγίου Νικολάου και αφορούν τρία από τα συνολικά δεκαεπτά νεκρά ζώα.
Σε σχέση τώρα με το περιστατικό της Κυριακής 22/10/2017 και επειδή αρκετά από τα δημοσιεύματα ήταν ειρωνικά σε σχέση με τις γνωματεύσεις του Τμήματος Κτηνιατρικής, θα ήθελα να αναφερθώ στο περιστατικό έτσι όπως το αντιλήφθηκα εγώ από τα βίντεο και τις φωτογραφίες αλλά και την τηλεφωνική επικοινωνία που είχαμε με το Ενυδρείο Κρήτης:
- Το ζώο στο οποίο έγινε αναφορά χθες είναι ζωντανό και φέρει επιφανειακό τραύμα δύο-τριών εκατοστών στην δεξιά τραχηλική χώρα. Σε καμιά περίπτωση δεν πρόκειται για τα ίδια τραύματα με αυτά των νεκρών ζώων που εξετάστηκαν μιας και δεν υπήρχε τρώση των μεγάλων αγγείων και της τραχείας, όπως έσπευσαν κάποιοι αναρμόδιοι με το αντικείμενο να ισχυριστούν.
- Στα βίντεο δεν υπήρχαν υποβρύχιες λήψεις, αλλά λήψεις πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, από παραπλέοντα σκάφη. Στα δύο διαφορετικά βίντεο που απέχουν και χρονικά μεταξύ τους φαίνεται μια χελώνα που βρίσκεται διαρκώς στο ίδιο σημείο, χωρίς να μετακινείται. Αυτό δείχνει πως πρόκειται για ζώο πιθανά εξαντλημένο, ταλαιπωρημένο, ενδεχομένως ήδη τραυματισμένο, ανίκανο να αντιδράσει. Σαφώς και υπάρχει μια φώκια που κολυμπάει διπλά της, φαίνεται να της επιτίθεται, αυτό που δεν φαίνεται όμως και δεν μπορεί κανείς να αποδείξει είναι αν η χελώνα ήταν ήδη τραυματισμένη, πιθανά αιμορραγούσε και το αίμα προσέλκυσε στην συνέχεια την φώκια.
Καταλαβαίνουμε πως μπορεί να φαντάζει λυτρωτικό για κάποιους να σπεύδουν να χρεώσουν τους θανάτους των χελωνών σε μια φώκια, πλην όμως θεωρώ πως είναι ιδιαίτερα βιαστικό να γίνει προσπάθεια συσχετισμού όλων των διαφορετικών περιστατικών μεταξύ τους, δεδομένης και της διαφορετικότητας των τραυμάτων. Επίσης θα πρέπει όλοι να αντιληφθούν πως μόνο με την συστηματική παρατήρηση και αστυνόμευση της περιοχής θα μπορέσουν τελικά να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για την ερμηνεία των γεγονότων.
Ο αναπληρωτής Προϊστάμενος του Τμήματος Κτηνιατρικής Περιφερειακής Ενότητας Λασιθίου
ΣΤΑΘΗΣ ΓΡΑΦΑΝΑΚΗΣ
κτηνίατρος, PhD