Είναι πολύ σημαντικό για τους εκπαιδευτικούς της Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, να επινοούν σε κάθε παιδί με αναπηρία ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες τους τρόπους και τους χώρους εκείνους που το βοηθάνε να μάθει πιο εύκολα αλλά και πιο ευχάριστα, χρησιμοποιώντας ελκυστικές μεθόδους μάθησης.
Ένας τέτοιος χώρος μάθησης είναι και το Snoezelen, ένα πολυαισθητηριακό περιβάλλον που βρίσκεται στο Θεραπευτήριο Χρονίων Παθήσεων Λασιθίου και στο οποίο οι εκπαιδευτικοί του Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Αγίου Νικολάου Γιώργος Μαυροειδής, Γεωπόνος Ε.Α.Ε και Μαριλένα Ανδρουλάκη, Φιλόλογος Ε.Α.Ε., έχουν τη δυνατότητα να παρατηρήσουν τις συμπεριφορές των μαθητών.
Ένα πολύ αξιόλογο εργαλείο
Ο χώρος αυτός επιλέχθηκε ως χώρος εκπαίδευσης για τους μαθητές του Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. με σοβαρά προβλήματα αναπηρίας και εκπαιδευτικές ανάγκες. Όπως έχει αποδειχθεί, είναι ένα πολύ αξιόλογο εργαλείο για την αντιμετώπιση προβλημάτων – καταστάσεων σε άτομα με στρες, με σοβαρές νοητικές δυσκολίες, με υπερδιέγερση, με μειωμένη λειτουργικότητα, με προβλήματα συγκέντρωσης και με προβλήματα ακοής.
«Η πολυαισθητηριακή προσέγγιση που ακολουθείται είναι μια μέθοδος που περιλαμβάνει εναλλακτικούς και επαυξημένους τρόπους επικοινωνίας όπως οπτικούς, ακουστικούς, απτικούς και κιναισθητικούς», μας λένε οι δύο εκπαιδευτικοί και συμπληρώνουν: «Όπως είχε πει η Maria Montessori, “αν ένα παιδί δεν μπορεί να μάθει με τον τρόπο που το διδάσκουμε, τότε πρέπει να το διδάξουμε με τον τρόπο που μπορεί να μάθει”. Με τα λόγια αυτά της Montessori μπορούμε να αποδώσουμε ίσως, έναν από τους πολλούς ορισμούς που έχουν ειπωθεί για τη μάθηση. Ότι δηλαδή η μάθηση είναι ένα φαινόμενο το οποίο περιλαμβάνει διαδικασίες τόσο σε βιολογικό όσο και σε πνευματικό επίπεδο».
Το Παιδαγωγικό Σύστημα Snoezelen
Για το Παιδαγωγικό Σύστημα του Snoezelen, ο Γιώργος Μαυροειδής και η Μαριλένα Ανδρουλάκη μας έδωσαν περισσότερα ενδιαφέροντα στοιχεία:
Μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης (Προσχολική, Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια), καθώς και της άτυπης εκπαίδευσης ενηλίκων. Βοηθάει και ενισχύει να αναπτυχθούν τα θετικά στοιχεία όλων όσων συμμετέχουν στη διαδικασία και να αναδυθούν οι υπάρχουσες ικανότητές τους. Όλες αυτές οι προσεγγίσεις, έχουν άμεσες συνέπειες στη «θεραπεία» των εκπαιδευόμενων. Ενεργοποιούνται οι περισσότερες περιοχές του εγκεφάλου τους και με ένα συνδυασμό εφαρμογών με περισσότερα πολυαισθητηριακά ερεθίσματα, βοηθά τον εκπαιδευτή – εκπαιδευτικό να επιτύχει με μεγαλύτερη ευκολία τη στοχοθεσία του θεραπευόμενου.
Στο χώρο του Snoezelen, η διδασκαλία της θεωρίας των μαθημάτων «Στοιχεία Γεωπονίας» και «Γλώσσας» μέσω της πολυαισθητηριακής προσέγγισης, γίνεται πιο ευχάριστη τόσο για τους εκπαιδευτικούς, όσο και για τους μαθητές, αφού ο ρόλος των αισθήσεων είναι κυρίαρχος σ’ αυτή την «νέα», «πρωτότυπη» και «καινοτόμα» εκπαιδευτική προσέγγιση. Εξάλλου, είναι σε όλους γνωστό, ότι η διέγερση της αφής, της ακοής και της όρασης βοηθά στην ενεργό συμμετοχή του παιδιού κατά τη μαθησιακή διαδικασία, με αποτέλεσμα οι μαθητές, να έχουν αποτελεσματικότερη πρόσληψη και επεξεργασία των πληροφοριών.
Επίσης, η πολυαισθητηριακή προσέγγιση στη διδασκαλία όλων γενικά των μαθημάτων, βελτιώνει και ενισχύει την μνήμη των μαθητών, βοηθώντας τους να αναπτύξουν επικοινωνιακές και κοινωνικές δεξιότητες, μέσω της αλληλεπίδρασης.
Να τονιστεί ακόμα ότι όλοι όσοι συμμετέχουν στην εκπαιδευτική διαδικασία μέσα στο Snoezelen, πρέπει να είναι σε θέση να κατανοούν τα φαινόμενα που σχετίζονται με τη δυναμική των σχέσεων που αναπτύσσονται στην ομάδα που συμμετέχει στην εκπαιδευτική διαδικασία και να επικοινωνούν αποτελεσματικά, προκειμένου να συμβάλλουν στη δημιουργία κατάλληλου μαθησιακού κλίματος.
¡ Υπεύθυνη του κέντρου Snoezelen του Παραρτήματος ΑμεΑ Λασιθίου (Θ.Χ.Π.Λ.) είναι η κ. Αγγέλα Φραγκούλη και οι δυο εκπαιδευτικοί μιλάνε με τα καλύτερα λόγια: «Με τις γνώσεις, την εμπειρία και την ενεργό συμμετοχή της σε όλα τα στάδια της εκπαιδευτικής διεργασίας είναι ταυτόχρονα εμψυχωτής, συντονιστής, καταλύτης, συνεργάτης, διαμεσολαβητής, σύμβουλος, και εμπνευστής, αλλάζοντας διαδοχικά ρόλους ανάλογα με τις ανάγκες της ομάδας και της σχέσης διδάσκοντος – διδασκόμενου».
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ