Αποτελεί μια ακόμα απόπειρα για πρόγραμμα χειμερινού τουρισμού στην Κρήτη. Παρουσιάστηκε μέσα στο κλίμα ευφορίας για την καλή τουριστική σεζόν που εξελισσόταν, ως μια ενδιαφέρουσα και ελπιδοφόρα προοπτική για το νησί. Είναι αλήθεια πως ξεκίνησε να λειτουργεί σε χρόνο ρεκόρ και εξελίσσεται το πρόγραμμα αυτή την περίοδο και αποτελεί μια νέα πρόκληση για την Κρήτη.
Πρόκειται για το πρόγραμμα που υλοποιεί το πρακτορείο Cretan Holidays του Κώστα Μπαντουβά με την συνεργασία της Aegean, το οποίο ξεκίνησε στα μέσα Οκτωβρίου και πρόκειται στην πρώτη φάση να διαρκέσει μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου και στη συνέχεια θα ξεκινήσει πάλι από 15 Ιανουαρίου και θα κρατήσει έως τις 9 Μαΐου 2018.
Αρχικά οι πληροφορίες υπήρξαν λίγο συγκεχυμένες για τον τρόπο λειτουργίας του προγράμματος και τα όσα θα μπορούσε να προσφέρει στην τοπική αγορά.
Ακολούθησε μια κλειστή ενημερωτική συνάντηση με εκπροσώπους παραγωγικών φορέων απ’ όλη την Κρήτη στο Ηράκλειο, προκειμένου οι εταιρείες που υλοποιούν το πρόγραμμα να ενημερώσουν τους τοπικούς παράγοντες, επιδιώκοντας να διαμορφώσουν ένα καλό κλίμα συνεργασίας, δεδομένου ότι είχαν εκφραστεί αρκετές απορίες και δεν υπήρχαν σαφείς πληροφορίες για το αν βλάπτει ή ωφελεί τις τοπικές αγορές.
Στη συνάντηση παρών ήταν και ο Αντιπρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου και Πρόεδρος του Δ.Σ. των σούπερ μάρκετ «Φαιστός» Μανόλης Πάγκαλος, ο οποίος επιβεβαίωσε ότι κλήθηκε στη σύσκεψη κατά την οποία εξέφρασε την άποψη πως «είναι θετικό να υπάρχουν επενδύσεις, αλλά θέλουμε όσο γίνεται να στηρίζουν και την τοπική αγορά».
Το ενδιαφέρον στοιχείο πάντως εστιάζεται στην λειτουργία του προγράμματος και στην προσφορά του στην ανάπτυξη του χειμερινού τουρισμού στην Κρήτη.
Αποτελεί την απαρχή του χειμερινού τουρισμού; Είναι η συνέχεια μιας χίμαιρας που συντηρείται χρόνια, χωρίς λόγο και αιτία; Βάζει τα θεμέλια για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου;
Πώς λειτουργεί το πρόγραμμα
Σύμφωνα με τα όσα φαίνεται να έχουν δηλώσει από την πλευρά τους οι εκπρόσωποι της διοργανώτριας εταιρίας, η οποία είναι γερμανική και τουρκικών συμφερόντων, δεν αντιμάχονται την τοπική αγορά, αλλά προσπαθούν να την ενισχύσουν. Μάλιστα, αυτό που επεσήμαναν είναι πως αφήνουν τον κόσμο στις εκδρομές να λειτουργεί όπως κάθε επισκέπτης κρίνει στις αγορές και στις επιλογές του.
Στην πράξη, βέβαια μέχρι τώρα, η παρουσία περίπου 500 ατόμων στην περιοχή του Αγίου Νικολάου το προηγούμενο διάστημα και σε μέρες που δεν υπήρχε άλλη τουριστική κίνηση, δεν μοιάζει να απέφερε πολλά στην τοπική αγορά, σύμφωνα με αναφορές καταστηματαρχών.
Επί της ουσίας το πρόγραμμα λειτουργεί μ’ ένα απλό αλλά και αποτελεσματικό τρόπο: Προσφέρει φτηνές διακοπές ηλικιωμένων – εύπορων κατά τους διοργανωτές – οι οποίοι ακολουθούν ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα διακοπών μαζί με αγορές από τρία μεγάλα καταστήματα. Το κόστος, σύμφωνα με πληροφορίες, φτάνει μέχρι 250 ευρώ για όλο το πακέτο των εβδομαδιαίων διακοπών, αλλά οι μετέχοντες θα πρέπει να κάνουν αγορές από τα τρία εντυπωσιακά σε κατασκευή και εικόνα καταστήματα που δημιούργησε η εταιρεία στην Κρήτη. Τα δύο σε απομακρυσμένες περιοχές από τουριστικές ζώνες και το ένα στην περιοχή των Μαλίων.
Δερμάτινα ενδύματα, κοσμήματα, χαλιά και υφαντά, αποτελούν τα προϊόντα των τριών καταστημάτων, τα οποία λειτουργούν ουσιαστικά μόνο όταν υπάρχει το συγκεκριμένο γκρουπ που τα επισκέπτεται και στη συνέχεια κλείνουν. Οι διοργανωτές ανέφεραν πως οι τιμές είναι εξαιρετικά υψηλές τόσο για τα δερμάτινα, όσο και για τα χρυσαφικά και τα χαλιά. Κάποιοι κάνουν λόγο για αντικείμενα από 500 ευρώ έως μερικές χιλιάδες. Αλλά είναι βέβαιο πως το δυνατό σημείο της επιχείρησης είναι το παζάρι, κατά την γνωστή ανατολίτικη παράδοση. Ίσως για αυτό, από την άλλη πλευρά, άνθρωποι της αγοράς της Κρήτης να σημειώνουν πως «οι τιμές είναι εξευτελιστικές διότι γίνονται τεράστιες εκπτώσεις».
Από κει και πέρα θα πρέπει να σημειωθεί πως το πρόγραμμα έχει λειτουργήσει και σε άλλες αγορές, διαφορετικές από την ελληνική, ωστόσο η κρίση με τις άλλες μεσογειακές αγορές και η απροθυμία των ευρωπαίων επισκεπτών να πάνε για διακοπές στην βόρεια Αφρική ή στην Τουρκία κι άλλους προορισμούς που φοβίζουν, έστρεψε τα βλέμματα στην Κρήτη. Πιθανότατα αυτό κάνει και ανθρώπους της αγοράς να σχολιάζουν πως πρόκειται για απόλυτα κατευθυνόμενο τουρισμό, χωρίς σοβαρά οφέλη, ο οποίος κινείται με συγκεκριμένο τρόπο και χωρίς να προσφέρει στην τοπική οικονομία, ούτε και σε συνεργαζόμενα τοπικά καταστήματα.
Ανεξάρτητα από το εάν κάποιος εξωραΐζει ή δαιμονολογεί για το πρόγραμμα, το βέβαιο είναι πως πρόκειται για «ειδικά πακέτα τουρισμού», με επίκεντρο τις αγορές και με κατευθυνόμενη πορεία και λειτουργία και δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως άνοιγμα στο χειμερινό τουρισμό για την Κρήτη, αλλά ως μια ενδιαφέρουσα νέα μορφή τουριστικής κίνησης. Αντίστοιχα για παράδειγμα είναι τα μεγάλα πάρτι που κάνουν εταιρείες για νεολαίους της Ευρώπης σε Ίμπιζα και Μαγιόρκα ή τα θεματικά Σαββατοκύριακα σε διάφορους προορισμούς από τα μεγάλα αεροδρόμια της Ευρώπης με πάμφθηνα εισιτήρια.
Να σημειωθεί πάντως πως ο Άγιος Νικόλαος που δεν διαθέτει μία από τις τρεις υποδομές του προγράμματος για τις αγορές, αποτελεί εκδρομικό προορισμό των επισκεπτών, με τα όποια οφέλη μπορεί να σημαίνει το γεγονός ότι θα υπάρχει τουριστική παρουσία στην πόλη, σε μια περίοδο κατά την οποία δεν έχουμε συνηθίσει την παρουσία επισκεπτών.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ