Με στόχο τη μεγάλη μείωση – αν είναι εφικτό ακόμη και την εξ ολοκλήρου εξάλειψη – της χρηματικής δαπάνης για το ηλεκτρικό ρεύμα που καταναλώνουν για την άντληση νερού, που αποτελεί και τον οικονομικό «βραχνά» κάθε ΤΟΕΒ, προωθείται με γοργά βήματα η υλοποίηση σχεδίου για τη δημιουργία φωτοβολταϊκών σταθμών από κάθε Τοπικό Οργανισμό, για να παράγει το ρεύμα που χρειάζεται, με μελέτες και δαπάνη, για τα οποία μεριμνά η Περιφέρεια Κρήτης η οποία ασκεί εδώ και 2-3 χρόνια την εποπτεία των ΤΟΕΒ.
Όπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ του Νίκου Τραντά στην ΑΝΑΤΟΛΗ το 2018 υπεγράφη η πρώτη προγραμματική σύμβαση Περιφέρειας, Πολυτεχνείου Κρήτης και 20 ΤΟΕΒ της Κρήτης, για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά στη συνέχεια εξέφρασαν ενδιαφέρον και οι υπόλοιποι με συνέπεια να χρειαστεί και δεύτερη προγραμματική σύμβαση στην οποία συμμετέχουν συνολικά εννέα ΤΟΕΒ εκ των οποίων οι πέντε είναι της Π.Ε. Λασιθίου.
Σε συνάντηση που έγινε στο Διοικητήριο της ΠΕ. Λασιθίου, έπεσαν και οι σχετικές υπογραφές από τους προέδρους των πέντε ΤΟΕΒ, και συγκεκριμένα, Οροπεδίου Λασιθίου, Καλού Χωριού, Παπαγιαννάδων, Πισκοκέφαλου και Καββουσίου – Παχειάς Αμμου. Ήδη από την πρώτη προγραμματική σύμβαση, από το Λασίθι συμμετέχουν οι ΤΟΕΒ Μεραμβέλλου, Ιεράπετρας, Κουτσουρά, Ζάκρου.
Το Πολυτεχνείο Κρήτης, αναλαμβάνει την «Έρευνα – Μελέτη σκοπιμότητας για την Εφαρμογή του Μέτρου του Ενεργειακού Συμψηφισμού (Net-Metering) και του Εικονικού Ενεργειακού Συμψηφισμού (Virtual Net-Metering) στους Τοπικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ) της Κρήτης». Αφορά στη συλλογή οικονομικών στοιχείων σχετικά με τα μεγέθη των καταναλώσεων ενέργειας και των ενεργειακών αναγκών που έχει κάθε ΤΟΕΒ, καθώς επίσης και της αξιολόγησης ως προς την καταλληλότητα των εκτάσεων που μπορεί κάθε ΤΟΕΒ να χρησιμοποιήσει για να εγκαταστήσει ένα ή περισσότερα φωτοβολταϊκά συστήματα για να παράγει την ενέργεια που χρειάζεται. Σκοπός είναι η σύνταξη σχετικής μελέτης για κάθε ΤΟΕΒ χωριστά, που θα υποβληθεί στην Περιφέρεια για χρηματοδότηση ώστε να υλοποιηθεί το αντίστοιχο επενδυτικό σχέδιο. Το αντικείμενο της προγραμματικής σύμβασης στοχεύει να έχει ολοκληρωθεί πριν το τέλος του έτους μιας και η χρονική διάρκειά της είναι 3 μήνες.
Παραγωγή ρεύματος από φωτοβολταϊκά
Στη συνάντηση παρέστη η Μηχανικός Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Κρήτης Μαρία Αποστολάκη η οποία εξήγησε ότι σκοπός της προγραμματικής σύμβασης είναι η διερεύνηση της δυνατότητας εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων προκειμένου να παράγουν το ηλεκτρικό ρεύμα που καταναλώνουν και το οποίο συνιστά και την κυριότερη δαπάνη για έναν ΤΟΕΒ, αντανακλώντας και στο κόστος τιμής του νερού που χρησιμοποιούν τα μέλη του.
Όπως είπε η κ. Αποστολάκη το όφελος εξοικονόμησης των πολλών χρημάτων που δαπανά κάθε ΤΟΕΒ για ηλεκτρική ενέργεια θα είναι μεγάλο, αφού θα τους βοηθήσει να τα διαθέσουν για τον εκσυγχρονισμό τους, με βελτίωση των δικτύων και άλλες ανάγκες τους.
Το όλο σχέδιο στηρίζεται στο μέτρο του «Ενεργειακού Συμψηφισμού» που προβλέπει τη δημιουργία φωτοβολταϊκού πεδίου το οποίο συνδέεται με το δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ. Με δύο ρολόγια, μετράται η παραγωγή του εγκατεστημένου φωτοβολταϊκού και η κατανάλωση του ΤΟΕΒ και στο τέλος τριμήνου ή εξαμήνου ή και έτους, γίνεται συμψηφισμός παραγόμενου με καταναλούμενο ρεύμα. Εάν είναι περισσότερο το ρεύμα που καταναλώνεται ο ΤΟΕΒ πληρώνει τη διαφορά, εάν είναι λιγότερο, τότε δεν πληρώνει τίποτα και το ρεύμα που περισσεύει «χαρίζεται» στο δίκτυο όπου διοχετεύεται.
Όπως είπε η κ. Αποστολάκη, απαντώντας και σε σχετικές ερωτήσεις παρευρισκομένων προέδρων ΤΟΕΒ, με την ολοκλήρωση της σύμβασης στα τέλη Νοεμβρίου, με υποστήριξη του Περιφερειάρχη Κρήτης Στ. Αρναουτάκη, όπως εξ άλλου έχει διαβεβαιώσει, θα εξευρεθεί η απαιτούμενη χρηματοδότηση για την υλοποίηση των σχεδίων αυτών.
Ο ρόλος των ΤΟΕΒ στην ανάπτυξη
Ο Αντιπεριφερειάρχης Λασιθίου Γιάννης Γουλιδάκης εξήγησε ότι η σχετική προγραμματική σύμβαση εντάσσεται στο πλαίσιο της γενικής εποπτικής διαδικασίας και δράσης από πλευράς της Περιφέρειας προς τους ΤΟΕΒ για την υποστήριξη και εκσυγχρονισμό των ΤΟΕΒ. Τέτοιες δράσεις έχουν ξεκινήσει ήδη από το 2017 όταν η Περιφέρεια ανέλαβε την αρμοδιότητα εποπτείας των Τοπικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων, σε όλη την Κρήτη.
«Οι ΤΟΕΒ μπορούν να διαδραματίσουν πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και με μια σειρά δράσεων που σχετίζονται ακόμη και με την Πολιτική Προστασία, με το αποθεματικό νερού που διαθέτουν, είτε σε επιχειρήσεις πυρόσβεσης είτε με διευθέτηση ζητημάτων απορροής υδάτων. Τα τελευταία χρόνια η Περιφέρεια σε συνεργασία με επιστημονικά ιδρύματα του νησιού, με μελέτες και δράσεις, επιχειρεί να συμβάλει στη διαδικασία εκσυγχρονισμού τους. Το Λασίθι πιέζει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να αναθεωρήσει και προσαρμόσει στα νέα δεδομένα ένα απαρχαιωμένο καταστατικό χάρτη που αφορά τους ΤΟΕΒ, που αφορά διαχειριστικά ή θέματα χρηματοδοτήσεων κλπ., αξιοποιώντας και ευεργετήματα της πολιτείας», είπε ο κ Γουλιδάκης.
Να μειώσουν τα τέλη
Στην παρέμβασή της η Αντιπεριφερειάρχης Οικονομικών, Μαρία Χανιωτάκη είπε ότι έχει αναλάβει από τον Περιφερειάρχη την ευθύνη διαχειριστικού ελέγχου όλων των ΤΟΕΒ της Κρήτης. Εξέφρασε την ικανοποίησή της για το στόχο της ενεργειακής αναβάθμισης των ΤΟΕΒ, γιατί τους εξοικονομεί χρήματα και τους επιτρέπει την αναβάθμιση της υποδομής τους.
Ως αποτέλεσμα όλο αυτό θα πρέπει να έχει και τη σταδιακή μείωση των τελών που επιβάλουν για την κατανάλωση νερού στα μέλη τους, ώστε οι καλλιεργητές να επωφεληθούν μειώνοντας τη δαπάνη για το νερό που καταναλώνουν, είπε η αντιπεριφερειάρχης.