Το 1939 ο Γουλιέλμος Άμποτ κυκλοφόρησε ένα βιβλίο του με θέμα τη Σπιναλόγκα (με προλεγόμενα του Κώστα Γεωργουσόπουλου και της Ελισάβετ Κοτζιά). Τίτλος του «Γη και νερό». Στις 438 σελίδες του κάνει λόγο για τους λεπρούς στη Σπιναλόγκα, με τη διαφορά πως αντί να θρηνήσει για τις συνέπειες της ασθένειάς τους, εξυμνεί το σώμα και τον έρωτα. Φτασμένοι από εκατό δρόμους στα όριά τους, οι άνθρωποι που αλωνίζουν πάνω-κάτω τη Σπιναλόγκα δεν εννοούν να παραιτηθούν από το υπέρτατο δικαίωμα στο σεξ, το οποίο και θα ασκήσουν ποικιλοτρόπως: σε μισογκρεμισμένα σπίτια και λερά κρεβάτια, σε θαλασσινές σπηλιές και σκιερές γωνίες, σε φανερές περιπτύξεις και σε κρυφές συναντήσεις.
«Οργανωμένοι όπως σε κάθε κοινωνία, οι άνθρωποι της κακορίζικης αυτής πολιτείας εργάζονται, διασκεδάζουν, τσακώνονται, χαίρονται, παντρεύονται, κάνουν παιδιά και συγχρόνως βιώνουν μια εντονότατη εσωτερική ζωή, καθώς διακατέχονται από βιαιότατα συναισθήματα, όπως το πάθος της συνωμοσίας, ο φανατισμός της απόλυτης αυτοθυσίας, ο ύπουλος πειρασμός της προδοσίας ή η απελπισία του ολοκληρωτικού κενού. Οι συζητήσεις που λαμβάνουν χώρα μέσα σε αυτή την περιχαρακωμένη κοινωνία όπου οι αποδράσεις συνεχώς αποτυγχάνουν, αφορούν ζητήματα που ταλανίζουν ολόκληρο τον τόπο: το πρόβλημα του έθνους, την πορεία της φυλής, το δίκαιο και το άδικο, το καλό και το κακό», έγραψε στα προλεγόμενα η Ελισάβετ Κοτζιά.
«Κάθε σπίτι μια Σπιναλόγκα»
Η Σπιναλόγκα παραμένει συνώνυμο του πόνου και της απομόνωσης, που τώρα την λέμε καραντίνα (lockdown). Μάζεψα κάποια αποσπάσματα από πρόσφατα κείμενα που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο και κάνουν αναφορά στο Νησί:
▪ «Αισθάνθηκα κατά την εισαγωγή μου ότι με πάνε στο νησί, τη Σπιναλόγκα. Δεν πλησίαζε κανείς συνάδελφος, ούτε οι δικοί μου» δήλωσε πριν δύο ημέρες μια νοσηλεύτρια που βρέθηκε θετική στον κορωνοϊό.
▪ «Η Μόρια είναι η σύγχρονη Σπιναλόγκα που δημιούργησε η Ευρώπη, για να απομονώσει τους “λεπρούς” μετανάστες, οι οποίοι ήταν ανεπιθύμητοι στα ευρωπαϊκά εδάφη, πλην της Ελλάδας».
▪ «Τα υγειονομικά μέτρα που επέβαλε η Κυβέρνηση στη Χαλκιδική την έχουν ανακηρύξει σε μια σύγχρονη Σπιναλόγκα».
▪ «Όσο περνούν οι μέρες και σφίγγει ο “κλοιός” τόσο πιο ασφυκτικά μπλεγμένοι αισθανόμαστε και παρακαλάμε να ξυπνήσουμε από τον εφιάλτη. Αν το σκεφτείς, οι λέξεις είναι αμείλικτες: κατ’ οίκον περιορισμός. Κάθε σπίτι μια Σπιναλόγκα».
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ