Στο Μαρδάτι, σε ύψωμα κοντά στον ποταμό και το ανεμοτόπι των παλιών ανεμόμυλων, ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα πετρώματα. Σε υψόμετρο 160 περίπου μέτρων περπατάμε επάνω σε πέτρες, όμοιες με αυτές που βλέπουμε στις κοίτες των ποταμών και σε παραλίες(!), ενώ δεξιά και αριστερά υπάρχουν μεγάλοι βράχοι που αποτελούνται από αμέτρητες ίδιες μικρές πέτρες. Πρόκειται για τα λεγόμενα κροκαλοπαγή ασβεστολιθικά εδάφη εκατομμυρίων ετών. Κροκάλες είναι οι πέτρες με στρογγυλεμένες άκρες, που βρίσκονται συνήθως σε ποτάμια ή παραθαλάσσιες περιοχές.
♦ Ο μελετητής της χλωρίδας και της πανίδας της Κρήτης Χριστόφορος Χειλαδάκης μας ενημέρωσε ότι «πολλά τέτοια κροκαλοπαγή ασβεστολιθικά εδάφη, με τις πέτρες στρογγυλεμένες, υπάρχουν στην ανατολική Κρήτη. Αντιθέτως το πάνω Μεραμπέλλο δεν έχει, καθώς εκεί επικρατεί ο πλακώδης ασβεστόλιθος».
Κροκαλοπαγή πετρώματα υπάρχουν και σε όλη την ευρύτερη περιοχή γύρω από τον Αη- Γιώργη τον Τραγοπιάστη. Όμως εδώ οι πέτρες δεν είναι στρογγυλές, αλλά ακανόνιστες και ο ασβεστόλιθος ονομάζεται λατυποπαγής. Αποτελείται από λατύπες (χαλίκια), από σπασμένες δηλαδή πέτρες προϋπαρχόντων πετρωμάτων που συνδέονταν μεταξύ τους με μια μάζα και μετά από εκατομμύρια έχουν συμπυκνωθεί (λιθοποιημένο ιζηματογενές πέτρωμα).
♦ Ο φυσιοδίφης Γιώργος Αφορδακός μας ενημέρωσε ότι «οι πέτρες των κροκαλοπαγών πετρωμάτων που συνήθως έχουν άσπρο χρώμα, είναι από βυθό γιατί στο Μαρδάτι έχουμε θαλάσσιες αποθέσεις. Παρόμοια εδάφη θα δούμε στην ίδια περιοχή, μετά το φράγμα του Μάμαλου, αλλά και στο Καθαρό στο Μέσα Αόρι. Λένε ότι κάτω από αυτά τα πετρώματα υπάρχει νερό».
Τα κροκαλοπαγή εδάφη δεν είναι κατάλληλα για καλλιέργεια, επειδή είναι σκληρά και βρίσκονται σε περιοχές που αποτελούνται κατά μεγάλο μέρος από γυμνούς βράχους.
Δείτε επίσης: Εξερευνώντας την περιοχή του Αη- Γιώργη του Τραγοπιάστη
Δείτε επίσης: Έντονα καιρικά φαινόμενα στην Κρήτη για σήμερα Κυριακή και αύριο Δευτέρα