Ξεκίνησε και στην Ελλάδα ο εμβολιασμός έναντι του κορονοϊού, που έχει επηρεάσει δραματικά τις ζωές όλων των ανθρώπων παγκοσμίως. Πολλά είναι τα σχετικά ερωτήματα, στα οποία έδωσε απαντήσεις μέσω της ΑΝΑΤΟΛΗΣ, ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Σητείας κ. Γιάννης Κατσαράκης.
«Αυτή τη στιγμή», δήλωσε, «βάσει των δεδομένων που υπάρχουν, ο μόνος τρόπος για να δημιουργηθεί η ανοσία της αγέλης, δηλαδή να προστατευτεί ο πληθυσμός, είναι το εμβόλιο. Γνωρίζω ότι υπάρχει μεγάλη επιφυλακτικότητα διότι είναι ένα καινούριο εμβόλιο. Ονομάζεται mRNA και περιέχει μέσα σε ένα λιπιδικό νανοσωματίδιο τροποποιημένο αγγελιοφόρο RNA που κωδικοποιεί τη γλυκοπρωτείνη της ακίδας του SARS -Cov-2, η οποία προσκολλάται στα κύτταρα και προκαλεί την καταστροφή. Για πρώτη φορά ένα εμβόλιο mRNA εφαρμόζεται στον άνθρωπο, όμως τα εμβόλια αυτά ήταν ζητούμενο από το 1990 σε διάφορους ιούς, κλασικούς, όπως της γρίπης και καινούριους όπως ο Ebola, ο Zika κι άλλοι.
Μπροστά στο μεγάλο κίνδυνο της πανδημίας του κορονοϊού, χρηματοδοτήθηκαν περισσότερο οι έρευνες και κυρίως παρακάμφθηκε η γραφειοκρατία από τις αρμόδιες αρχές λόγω της επιτακτικής ανάγκης παρασκευής του εμβολίου, πολύ γρηγορότερα σε σχέση με άλλα. Ένα εμβόλιο έχει συγκεκριμένες φάσεις, δηλαδή εφαρμογή στα ζώα, στον άνθρωπο και ακολούθως σε μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων. Στην προκειμένη περίπτωση, περνούσαν πιο γρήγορα από τη μία φάση στην άλλη, δηλαδή πριν ολοκληρωθεί η μία περνούσαν στην άλλη. Δεν παρέκαμψαν όμως κάποιο στάδιο, απλώς έγιναν όλα πιο γρήγορα. Κι ας μην ξεχνάμε ότι ναι μεν το εμβόλιο εφαρμόζεται πρώτη φορά στον άνθρωπο, είχε όμως ήδη 40.000 εθελοντές η Pfizer κι άλλες 30.000 η Moderna. Οπότε τα δύο εμβόλια που έχουν προηγηθεί στον αγώνα ταχύτητας που έγινε, είχαν δοκιμαστεί».
Αποτελεσματικότητα
Εστιάζοντας στην αποτελεσματικότητα του εμβολίου ο κ. Κατσαράκης υπογράμμισε ότι «είναι πολύ μεγάλη, σε ποσοστό 95%. Ένα πολύ υψηλό ποσοστό, όταν για παράδειγμα το αντιγριπικό εμβόλιο είναι της τάξης του 60%. Και μάλιστα το εμβόλιο έναντι του κορονοϊού, στις μεγαλύτερες ηλικίες φαίνεται να έχει αποτελεσματικότητα μέχρι και 100%».
Για την «επιρροή του εμβολίου στο γενετικό υλικό του ανθρώπου», τόνισε με έμφαση ότι «δεν εισέρχεται στον πυρήνα του κυττάρου. Δεν μπορεί να επηρεάσει το DNA του ανθρώπου και αποδομείται και πάρα πολύ γρήγορά. Ό,τι κάνει, το κάνει στο κυτταρόπλασμα του κυττάρου, έξω από τον πυρήνα, δηλαδή δεν υπάρχει περίπτωση να επηρεαστεί το γενετικό υλικό».
Τα παιδιά
«Υπάρχουν βέβαια και κατηγορίες ανθρώπων που δεν έχουν γίνει δοκιμές του εμβολίου. Δεν έχει δοκιμαστεί στις εγκύους, στις θηλάζουσες και σε παιδιά κάτω των 16 ετών. Τώρα γίνεται δοκιμή σε παιδιά πάνω των 12 ετών.
Καθώς περνά ο καιρός πιστεύω ότι θα δοκιμαστεί και στα παιδιά διότι παρ’ ότι συνεχίζουν να έχουν μειωμένη μεταδοτικότητα και πολύ χαμηλή νοσηρότητα και θνητότητα, είναι απαραίτητα για να σταματήσει η πανδημία. Βάσει των δεδομένων του ΕΟΔΥ σήμερα, έχουν νοσήσει 8.000 παιδιά στην Ελλάδα, χωρίς ούτε ένα παιδάκι -ευτυχώς- να έχει πεθάνει», πρόσθεσε.
Ένας επίσης από τους προβληματισμούς που τίθενται, είναι γιατί να εμβολιαστεί κάποιος με το άλφα, ή το βήτα εμβόλιο. «Σκοπός», εξηγεί ο κ. Κατσαράκης, «είναι να σταματήσει αυτή η αλυσίδα. Και από την στιγμή που έχουμε αυτό το εμβόλιο, το οποίο είναι ασφαλές, θα πρέπει να εμβολιαστούμε με αυτό που έχουμε στα χέρια μας».
Παρενέργειες και αντενδείξεις
«Ως προς τις ανεπιθύμητες ενέργειες» σημείωσε ότι «και γι’ αυτά του SARS -Cov-2 ισχύει ό,τι και για τα άλλα εμβόλια. Οι περισσότερες από αυτές είναι ήπιες και βραχυπρόθεσμες, δεν εμφανίζονται σε όλους. Οι περισσότερες παρενέργειες είναι κοινές και μοιάζουν με αυτές του εμβολίου της γρίπης. Δηλαδή τοπικός πόνος στο χέρι, ερυθρότητα, πυρετός, μυαλγίες, αρθραλγίες, ένα αίσθημα κόπωσης. Μάλιστα αναφέρεται ότι οι αντιδράσεις, αν υπάρξουν, είναι πιο έντονες μετά τη δεύτερη δόση του εμβολιασμού, η οποία γίνεται μετά από 21 ημέρες από την πρώτη.
Στα εμβόλια γενικά δεν έχουμε παρενέργειες, οι οποίες να εμφανιστούν έπειτα από ένα ή δύο χρόνια. Ό,τι συμβαίνει, ακόμη και κάποιες παροδικές παραλύσεις, σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, εμφανίζεται σύντομα. Πάντα υπάρχει καταγραφή και προς το παρόν με τους εμβολιασμούς, δεν έχουμε παρενέργειες μακροχρόνιες, είναι άμεσες κοντά στον εμβολιασμό, το πολύ μετά από κάποιες εβδομάδες. Άρα δεν είναι κάτι που φοβόμαστε».
Οι αναφυλακτικές -έντονες αλλεργικές- αντιδράσεις, είναι στο ποσοστό των άλλων εμβολιασμών, δηλαδή πρακτικά μία στο ένα εκατομμύριο.
Αντενδείξεις, σημειώνονται όταν υπάρχουν αλλεργίες κάποιου ατόμου στα συστατικά του εμβολίου. Οι πιο συνηθισμένες αντιδράσεις είναι στην PEG (προπυλοεθυλοκλυκόλη). Σε αυτή την ουσία -όποιοι έχουν αλλεργία- έχουν διαπιστωθεί αντιδράσεις. Όποιοι όμως έχουν αλλεργία σε τροφές, σε φάρμακα, σε έντομα ή εισπνεόμενες γύρεις ή στο latex που έχουν πολλοί, δεν επηρεάζονται. Δεν συμπεριλαμβάνονται αυτά στο εμβόλιο του κορονοϊού.
Οπότε δεν πρέπει ο κόσμος “να τρέμει” για τις ανεπιθύμητες παρενέργειες. Αντένδειξη στον εμβολιασμό αφορά επομένως όσα άτομα έχουν αλλεργίες σε συστατικά του εμβολίου κι έχουν κάνει αλλεργική αναφυλακτική αντίδραση σε προηγούμενο γενικά εμβολιασμό».
Ανοσοκαταστολή και αυτοάνοσα
«Μία κατηγορία ατόμων που πρέπει να συνεννοηθούν με τον θεράποντα ιατρό τους για τον εμβολιασμό, είναι τα ανοσοκατασταλμένα κι εκείνα που πάσχουν από αυτοάνοσα νοσήματα (όπως ρευματοειδή αρθρίτιδα, ερυθηματόδης λύκος, φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου, αγγειίτιδες). Είναι καλό να επικοινωνήσουν με τον γιατρό τους και να συνεκτιμηθούν τα υπέρ και τα κατά για τα οφέλη του εμβολίου σε σχέση με την κατάσταση υγείας του ασθενούς.
Υπάρχουν κι άλλα ζητήματα τα οποία θα αντιμετωπιστούν στην πορεία. Μεταξύ αυτών, το διάστημα προστασίας του εμβολίου έναντι του κορονοϊού. Προβλέπω ότι όπως με το εμβόλιο της γρίπης όπου μελετούνται οι συνθήκες που θα επικρατήσουν κάθε επόμενη χρονιά, κάπως έτσι θα γίνει και με το εμβόλιο του κορονοϊού. Αυτό σε απάντηση των μεταλλάξεων που ήταν κάτι αναμενόμενο. Όπως γίνεται και με την γρίπη κάθε χρόνο ανάλογα με τους επικρατούντες τύπους παρασκευάζονται και τα ετήσια εμβόλια.
Κρίσιμο θέμα που αφορά την διαδικασία του εμβολιασμού είναι η σχολαστική τήρηση της μεταφοράς του εμβολίου, η σωστή χρήση, όταν αποψυχθεί», επεσήμανε ο κ. Κατσαράκης.
Αποτελεσματικότητα και προστασία
«Είναι ένα καθαρό εμβόλιο, το οποίο δεν αλλάζει το DNA, δεν επηρεάζει το γενετικό υλικό του ανθρώπου. Ναι, γνωρίζω ότι υπάρχει ο φόβος του καινούριου, από την άλλη πλευρά όμως είναι γνωστό ότι ήταν ζητούμενο τόσα χρόνια η παρασκευή mRNA εμβολίων.
Πρέπει να είμαστε ρεαλιστές αυτή τη στιγμή. Έχουμε ένα μεγάλο κίνδυνο να αντιμετωπίσουμε. Εδώ στην Κρήτη ευτυχώς και ειδικά στην περιοχή μας δεν το νιώσαμε. Δεν ζήσαμε τον πανικό που επικρατεί για παράδειγμα στη Βόρειο Ελλάδα, όπου συνάδελφοι δίνουν πολυήμερη μάχη, ειδικά ειδικότητες πρώτης γραμμής, όπως εντατικολόγοι, αναισθησιολόγοι, πνευμονολόγοι, καρδιολόγοι, παθολόγοι, παιδίατροι. Προσπαθούν να κρατήσουν κάθε μέρα τους ανθρώπους στη ζωή.
Αυτή την στιγμή έχουμε το εμβόλιο που έχει λάβει την έγκριση από την Αμερικάνικη και την αντίστοιχη Ευρωπαϊκή Επιτροπή που είναι πολύ αυστηρές σε θέματα φαρμάκων. Το εμβόλιο έχει καλή αποτελεσματικότητα. Θα το κάνουμε, για να προστατέψουμε τους εαυτούς μας και τους συνανθρώπους μας. Δεν έχουμε το δικαίωμα οι υγειονομικοί να αρνηθούμε τον εμβολιασμό γιατί δεν είναι ηθικό να κινδυνεύουμε να μολύνουμε τους συναδέλφους μας και τους ασθενείς που βλέπουμε καθημερινά», κατέληξε.