Παρ’ ότι είναι γνωστή η γενικότερη ψυχολογική επιβάρυνση του κόσμου, συγκεκριμένα μετρήσιμα δεδομένα δεν υπάρχουν γιατί απλά ο κόσμος αρνείται να απαντήσει σε σχετικές επιστημονικές έρευνες. Αυτό δήλωσε στην ΑΝΑΤΟΛΗ και στο δημοσιογράφο Νίκο Τραντά ο καθηγητής Ψυχιατρικής του ΑΠΘ Κωνσταντίνος Φουντουλάκης, σημειώνοντας ότι φαίνεται ότι το στρες έχει αυξηθεί κατά πολύ και αφορά περισσότερο τις οικονομικές επιπτώσεις σε ατομικό και οικογενειακό επίπεδο των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας, απ’ ότι το υγειονομικό σκέλος και η προστασία της υγείας.
Προσωπικά, ο κ. Φουντουλάκης πιστεύει ότι πλέον η ψυχολογική επιβάρυνση και το στρες από την επικρατούσα κατάσταση έχει μετακινηθεί προς μεγαλύτερες ηλικίες, των 50ρηδων και άνω. Οι μικρότερες ηλικίες έχουν βρει το ρυθμό τους, ταξιδεύοντας όλη μέρα στον διαδικτυακό κόσμο και τα βράδια κάνουν απόδραση, κυριολεκτικά, βγαίνοντας από τα σπίτια τους χωρίς να φορούν μάσκα και αδιαφορώντας εν πολλοίς για τα μέτρα προστασίας… Μπορεί να ισχύουν απαγορευτικά ή περιοριστικά μέτρα κυκλοφορίας, αλλά στις μεγάλες πόλεις, τι να πρωτοελέγξουν και οι δυνάμεις Τάξης; Όμως και στα μικρότερα μέρη συμβαίνουν ανάλογα φαινόμενα, στην ύπαιθρο κλπ. Η ψυχολογική επιβάρυνση επικεντρώνεται πλέον στις μεγαλύτερες ηλικίες, που βιώνουν τις οικονομικές συνέπειες της παρατεταμένης διάρκειας της πανδημίας , είπε ο κ. Φουντουλάκης.
Οι αυτοκτονίες
Ρωτήσαμε τον συμπατριώτη καθηγητή αν διαπιστώνεται κλινικά τάση αύξησης της τάσης για αυτοκτονία και αν καταγράφονται περισσότερες αυτοκτονίες μετά από ένα χρόνο που διαρκεί η πανδημία και τα αναγκαστικά μέτρα αντιμετώπισής της. Ο κ. Φουντουλάκης είπε ότι δεν παρατηρείται φαινόμενο αύξησης αυτοκτονιών, επαναλαμβάνοντας ότι και καθ’ όλη τη διάρκεια της πολύχρονης οικονομικής χρήσης που προκλήθηκε από την κρίση χρέους της χώρας, δεν καταγράφηκαν τόσες ή δεν καταγράφηκαν συστηματικά και επιστημονικά και όχι με «το μάτι», για να υποστηρίξει κανείς κάτι τέτοιο.
Στην ερώτηση πόσο ακόμη μπορεί να αντέξει ο κόσμος αυτή την κατάσταση, ο κ. Φουντουλάκης είπε ότι κατά την εκτίμησή του, περίπου τον Απρίλιο θα έχει ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός και των 50ρηδων και μπορεί η πανδημία να είναι ακόμη παρούσα, αλλά οι θάνατοι που θα προκαλεί θα μειωθούν κάθετα. Ηδη, οι θάνατοι που καταγράφονται σε άτομα κάτω των 50 ετών είναι ελάχιστοι.
Το πρόβλημα με τα εμβόλια
Αναφερόμενος στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί με τον ρυθμό προμήθειας των εμβολίων, ο καθηγητής επέρριψε την κύρια πολιτική ευθύνη στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την αστοχία υπολογισμού των «logistics» προμήθειας των εμβολίων, στη συμφωνία που έγινε με τις δύο εταιρείες «Pfizer» και «AstraZeneca». Δεν φταίνε οι φαρμακευτικές εταιρείες, αλλά οι πολιτικοί της Ε. Ένωσης, τόνισε. «Η Δύση, αυτό που κάνει σήμερα, εσκεμμένα, είναι απλά η διαχείριση της οικονομικής ζημιάς από την πανδημία. Είναι όμως δεδομένο ότι άργησαν να καταλάβουν τι ακριβώς συμβαίνει και τις διαστάσεις που θα έπαιρνε… Προγραμματισμός δεν έγινε πουθενά στον κόσμο, ενώ ήξεραν με βάση τα μαθηματικά μοντέλα, ποια θα ήταν η εξέλιξη. Ο Τρίτος Κόσμος δεν κάνει τίποτα, απλά κοιτάζει τον ουρανό και παρακαλεί το Θεό να βάλει το χέρι του…», είπε χαρακτηριστικά.
Στην ερώτηση αν πιστεύει ότι εφόσον πρόκειται για πανδημία με τεράστιες επιπτώσεις σε παγκόσμιο επίπεδο θα έπρεπε να είχε απαλλοτριωθεί η πατέντα και τα εμβόλια να παράγονται παντού ώστε να εμβολιαστεί ο παγκόσμιος πληθυσμός το συντομότερο δυνατόν, ο κ. Φουντουλάκης είπε ότι η προστασία της πατέντας καθορίζεται από τη διεθνή συμφωνία εμπορίου και απαλλοτρίωσή της δεν επιτρέπεται. Ακόμη και στην περίπτωση απαλλοτρίωσης της πατέντας, δυνατότητα παραγωγής του εμβολίου προηγμένης τεχνολογίας όπως της Pfizer (RNA), είναι ζήτημα αν τη διαθέτουν πέντε χώρες στον κόσμο και τα εργοστάσια παραγωγής του ανήκουν όλα στη Pfizer και κάποιες μεγάλες εταιρείες. Στην Ελλάδα δεν θα είχαμε τη δυνατότητα να παράγουμε ούτε το ρώσικο εμβόλιο, που είναι «παλιάς» τεχνολογίας, είπε ο καθηγητής και πρόσθεσε ότι, αν η Ελλάδα έλεγε σήμερα ότι επιθυμεί να κατασκευάσει εργοστάσιο παρασκευής εμβολίων, θα απαιτείτο τουλάχιστον 1,5 χρόνος για να το πετύχει.
Ο Δυτικός κόσμος, ΗΠΑ και Ε. Ένωση, με πληθυσμό περί τα 1,5 δισεκατομμύρια πληθυσμό, χρειάζεται 2 δισεκατομμύρια δόσεις και αυτές δεν μπορούν να παραχθούν σε δύο μήνες. Γι’ αυτό και εκδηλώνεται «πόλεμος» μεταξύ των κρατών, για να αποκτήσουν τα εμβόλια συντομότερα από άλλους. Η Κίνα έχει δικό της εμβόλια, με άγνωστη αποτελεσματικότητα και έχει ως τώρα εμβολιάσει 1- 2 εκατομμύρια. Η Κίνα ενεργεί σαν να υπάρχει κανονικός πόλεμος στο θέμα αυτό, έχοντας κλείσει αεροστεγώς κάθε δίαυλο διάδοσης πληροφορίας, αποτρέποντας και τον Π.Ο.Υ. ακόμη να μεταβεί στην Γουχάν, απ’ όπου ξεκίνησε η πανδημία, για να εξετάσει τι συμβαίνει. Υπάρχουν περιοχές στην Κίνα, με δρακόντεια μέτρα απαγόρευσης κυκλοφορίας, ασύλληπτης αυστηρότητας για μας εδώ.
Πανδημία και τουρισμός
Ο κ. Φουντουλάκης είπε ότι στα τέλη Απριλίου με αρχές Μαΐου θα έχουν εμβολιαστεί οι 50ρηδες, αντιμετωπίζοντας έτσι το ζήτημα της θεαματικής μείωσης των προκαλούμενων θανάτων από τον covid. Αυτό που έχει σημασία για τον Άγιο Νικόλαο και τη χώρα, συνολικά, είναι αν και πότε θα μπορέσει να ανοίξει ο Τουρισμός. Για να ανοίξει, απαιτείται ο εμβολιασμός, κατά προτεραιότητα, όλων όσων εργάζονται στον τουριστικό τομέα και ειδικότερα στα ξενοδοχεία και στην εστίαση. Και αυτό αφορά τις μικρότερες ηλικίες των 50 ετών, αφού εκείνοι θα έχουν ήδη εμβολιαστεί μέχρι τις αρχές Μαΐου. Αυτές οι κατηγορίες εργαζομένων θα πρέπει να λάβουν προτεραιότητα εμβολιασμού, αμέσως μετά, δηλαδή αρχές με μέσα Μαΐου. Το άλλο κρίσιμο στοιχείο, είναι η καθιέρωση «διαβατηρίου» ταξιδιώτη, ώστε όσοι τουρίστες εισέρχονται στην Ελλάδα να είναι εμβολιασμένοι. Η επιβολή, βέβαια, ενός τέτοιου μέτρου για να υποδεχθεί η Ελλάδα τουρίστες άπτεται και της οικονομικής θεώρησης της κατάστασης και θα είναι μια πολιτική απόφαση σε σχέση με τις αντοχές της οικονομίας, είπε ο καθηγητής.
Τέλος, ο καθηγητής επεσήμανε ότι τον Ιούλιο ο κορονοϊός διαπιστώθηκε ότι σταματά να μεταδίδεται. Αυτό καταγράφηκε το 2020 και συγκεντρώνει υψηλές πιθανότητες να επαναληφθεί αυτό και τον ερχόμενο Ιούλιο, γιατί, κατά την εκτίμησή του, αυτό δεν οφείλεται στην υψηλή θερμοκρασία αλλά στην υψηλή ξηρασία. Από 1η Αυγούστου, πέρυσι, είχε αρχίσει πάλι σιγά σιγά να ανεβαίνει η διάδοσή του και πάλι. Αυτό, γενικά, μπορεί να σημαίνει ότι από τον Μάιο και μετά, θα έχομε 2-3 μήνες περιθώριο για να προλάβει να εμβολιαστεί πολύς κόσμος. Βέβαια, εκείνο που προέχει είναι να μπορέσει να «σωθεί» η τουριστική περίοδος, κατέληξε.