Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Τσάλκα της Γεωργίας, καταγόταν από οικογένεια Ποντίων κι όταν δόθηκε η δυνατότητα στους παλιννοστούντες να έρθουν στην Ελλάδα, ήταν από τους πρώτους που επαναπατρίστηκε. Ο Μπόρις Μουζενίδης ήταν ένας αυτοδημιούργητος επιχειρηματίας που έχτισε μια αυτοκρατορία αναδεικνύοντας τον ρωσικό τουρισμό στην Ελλάδα.
«Ήρθα νύκτα στη Θεσσαλονίκη με τη γυναίκα μου τη Ζαρέτα από τη Γεωργία. Πάρκαρα το αυτοκινητάκι μου που είχε μέσα όλα τα υπάρχοντα μας και περίμενα να ξημερώσει για να βρω το πρωί τη διεύθυνση ενός δικηγόρου, του μοναδικού ανθρώπου που είχα ως σύνδεσμο. Το πρωί πήγα στο περίπτερο πήρα δύο μπουκαλάκια νερό και αφού πλύθηκα και ήπια, ρώτησα με σπαστά ελληνικά ένα περαστικό αν ξέρει που είναι η διεύθυνση που είχα στο χαρτί. Μου είπε τότε: «γύρνα πίσω και δες». Κατά τύχη είχα παρκάρει κάτω από το γραφείο του δικηγόρου. «Τότε κατάλαβα Μανόλη πως το πεπρωμένο μου μ’ έφερε εδώ, κι εδώ θα πρέπει να ριζώσω», αφηγείται ο Μπόρις Μουζενίδης στον Μανόλη Τσακαλάκη, στενό του φίλο και συνεργάτη επί σειρά ετών, περπατώντας ένα βράδυ δίπλα στο πάρκο της οδού Καλαποθάκη στη Θεσσαλονίκη.
«Όντως ρίζωσε, δημιούργησε και μεγαλούργησε», παίρνει το νήμα της αφήγησης ο Πρόεδρος των Ξενοδόχων Ρεθύμνου. Ο Μπόρις Μουζενίδης και ο Μανόλης Τσακαλάκης γνωρίστηκαν το 2004 κι έκτοτε έγιναν αχώριστοι φίλοι. «Ήταν ένας άνθρωπος εκ φύσεως ευγενής. Δεν ήταν προσποιητή η ευγένεια του. Είχε ένα μοναδικό χάρισμα. Μόλις τον πλησίαζες, χωρίς να ξέρει ποιος είσαι, σου έδινε τον καλύτερο του εαυτό. Πάντα μ’ ένα πλατύ χαμόγελο κι ένα καλό λόγο», αναφέρει ο Τσακαλάκης, που τον γνώριζε, τον εκτιμούσε και έζησε κοντά του τη γιγάντωση του Ομίλου.
Περιγράφοντας τον ισχυρό άνδρα της Mouzenidis Group, καταγράφει ένα μοναδικό χάρισμα που του αναγνώριζαν όσοι τον ήξεραν καλά. «Είχε ένα χάρισμα που έχουν λίγοι άνθρωποι: Ήταν μεγάλος φυσιογνωμιστής. Μπορούσε να διαβάσει την όψη του ανθρώπου και να κάνει το ψυχογράφημα του. Ήταν οξυδερκής και παρότι δεν είχε πανεπιστημιακές περγαμηνές είχε εγκυκλοπαιδική μόρφωση. Είχε σκληρά παιδικά χρόνια όπως μου είχε πει για την ζωή του, γεννημένος και μεγαλωμένος ως Έλληνας στη ριζοβουνιά της Τσάλκας», αναφέρει ο πολύπειρος τουριστικός παράγοντας της Κρήτης.
Ξεκίνησε από γκαρσόνι
Ο Μουζενίδης, αν και ήταν μηχανικός αυτοκινήτων με βουλκανιζατέρ στη Γεωργία, στην αρχή που ήρθε στη Θεσσαλονίκη δούλεψε σαν γκαρσόνι σε εστιατόρια, σαν οδηγός σε λεωφορεία στη συνέχεια και στο τέλος, ξεκίνησε με τον αδελφό του ένα μικρό τουριστικό γραφείο στην οδό Μοναστηρίου, εκεί όπου το στοιχείο των παλινοστούντων ήταν ορατό.
Μετά από μερικά χρόνια η αποτελεσματική δουλειά έφερε την αναγνώριση και την επιτυχία και τα γραφεία μεταφέρθηκαν απέναντι από τις αποθήκες του λιμανιού της Θεσσαλονίκης, δίπλα από το ξενοδοχείο Mediterranean. Δεν χρειάστηκαν πολλά χρόνια να επεκταθεί σχεδόν σε όλη την πολυκατοικία, για να αλλάξει και πάλι μετά από λίγα χρόνια στον τελευταίο σταθμό βάσης που βρίσκεται πλέον η «αυτοκρατορία» Μουζενίδη, δείγμα της ταχείας ανάπτυξης και της ικανότητας του να δημιουργεί.
Νόστος
Το αξιοσημείωτο στοιχείο είναι πως όλοι όσοι τον γνώριζαν υπογραμμίζουν την «πολύ μεγάλη αγάπη για την Ελλάδα». Ο Μουζενίδης βίωσε το Νόστο από την ανατροφή του με την ποντιακή παράδοση. Η «μητέρα πατρίδα» και «οι ρίζες» του υπήρξαν πάντα το όνειρο που κατεύθυνε τα βήματά του.
«Είχε ένα διαφορετικό όνειρο. Να δημιουργήσει στην Ελλάδα. Ως ελληνογενής του εξωτερικού το βίωνε έντονα. Έχω συναντήσει παντού σε όλο τον κόσμο τέτοιους ανθρώπους που λαχταρούν να έρθουν στην Ελλάδα. Με την ίδια λαχτάρα ήρθε κι αυτός και έφερε κι όλη την οικογένεια στην πορεία της ζωής του», σημειώνει ο κ. Τσακαλάκης.
Άλλος ένας Κρητικός επιχειρηματίας του τουρισμού, ο Γιώργος Σπανός, Αντιπρόεδρος του τουριστικού ομίλου Domes Resorts μιλά με κολακευτικά λόγια και επισημαίνει το πάθος του για την Ελλάδα. «Ο Μουζενίδης ήταν άνθρωπος του τουρισμού που αγαπούσε την Ελλάδα κι έχει προσφέρει πολλά. Ήταν ρομαντικός του τουρισμού. Ένας ωραίος άνθρωπος και Έλληνας», τονίζει.
Την ίδια άποψη μεταφέρει ο Πρόεδρος των Διευθυντών Ξενοδοχείων της χώρας Γιώργος Πελεκανάκης, υπογραμμίζοντας πως «όλοι οι συνομιλητές του αναγνωρίζουν το πάθος του για την Ελλάδα και την διάθεσή του να δημιουργήσει για τον τόπο και τον τουρισμό».
Ο Μουζενίδης στην Κρήτη
Ο Ρεθυμνιώτης ξενοδόχος Μανόλης Τσακαλάκης είναι γνωστός για το ανοιχτό του πνεύμα και το έντονο αίσθημα κρητικής φιλοξενίας. Ίσως για το λόγο αυτό – κι επειδή ο Μουζενίδης διέκρινε τα προσόντα των ανθρώπων – υπήρξε συνεργάτης, φίλος και ενεργός υποστηρικτής του στα πρώτα του βήματα στη Μεγαλόνησο. Για έξι χρόνια περίπου αντιπροσώπευε με το δικό του τουριστικό γραφείο (Hellas travel) τον όμιλο Μουζενίδη στην Κρήτη. Στη συνέχεια ο Μουζενίδης – με την παρότρυνση του φίλου και συνεργάτη του – άνοιξε δικά του γραφεία καταγράφοντας την μεγάλη επέκταση που γνώρισε τα τελευταία χρόνια στο νησί. Τότε, με έδρα στη Θεσσαλονίκη, είχε συνεργασία με όλα σχεδόν τα ξενοδοχεία στη Χαλκιδική (εκτός τεσσάρων) κυριαρχώντας στην τοπική τουριστική αγορά.
«Έχεις μπροστά σου μια αγορά 2.500 ξενοδοχείων στην Κρήτη, μπορείς να μείνεις εκτός;», ήταν η παρότρυνση του Τσακαλάκη. Ήταν η αρχή για μια πορεία που καθιέρωσε την Κρήτη ως κυρίαρχο προορισμό για τον Όμιλο Μουζενίδη.
Η φιλία των δύο ανδρών ήταν βαθιά και διαρκής και σφυρηλατήθηκε μέσα από μια συνεργασία που κράτησε στο χρόνο. Ο Μανόλης Τσακαλάκης δεν ήταν μόνο ο ξεναγός του Μουζενίδη στην Κρήτη αλλά και ο άνθρωπος που άνοιξε δρόμους για τον όμιλο – λόγω γνωριμιών – και σε άλλες αγορές όπως της Πολωνίας, της Γερμανίας ενώ ετοιμαζόταν και το ξεκίνημα συνεργασίας στη Γαλλία.
Σοβαρή μυοκαρδιοπάθεια
«Δυστυχώς δεν πρόλαβε», λέει ο ίδιος με παράπονο, σημειώνοντας πως η κληρονομική ασθένεια που είχε με την καρδιά του, κόστισε τη ζωή και στον αδελφό του, θάνατος που είχε συγκλονίσει και τον Μπόρις. «Ήξερε για το πρόβλημα αλλά δεν μας το έλεγε ποτέ. Ούτε στην Κρήτη. Κι όταν πίναμε λίγο παραπάνω, δεν καταλάβαινα την ενόχληση που είχε. Μέχρι που ένα βράδυ που είχαμε πιει λίγη παραπάνω βόκτα στη Μόσχα, είδα πως επηρεάστηκε. Επισκέφθηκε στο Διαβαλκανικό Κέντρο τον καρδιοχειρουργό Παναγιώτη Σπανό που διαπίστωσε το πρόβλημα και έκτοτε ακολουθούσε αγωγή. Δεν έπρεπε να κουράζεται αλλά δυστυχώς η φύση του ανθρώπου ήταν να είναι εργασιομανής. Παθιασμένος με τη δουλειά», σημειώνει ο κ. Τσακαλάκης.
«Τον θυμάμαι όταν ήρθε πρώτη φορά», λέει ο ομότιμος καθηγητής καρδιοχειρουργικής Παναγιώτης Σπανός. «Είχε μια σοβαρή μυοκαρδιοπάθεια και πήρε την κατάλληλη αγωγή, αλλά δεν έγινε κάποια επέμβαση», σημειώνει. «Είναι μια ασθένεια δύσκολη που απαιτεί ήπια δράση κι όχι υπερκόπωση», εξηγεί.
Ο ίδιος μιλάει με κολακευτικά σχόλια για τον άνθρωπο, τον χαρακτήρα του και την εργατικότητα του Μπόρις Μουζενίδη.
Στη Μόσχα
Αυτό το πάθος για την δουλειά και τη δημιουργία, δεν το εγκατέλειψε ποτέ. Μέχρι τέλους. «Ανήμερα του Ευαγγελισμού με πήρε τηλέφωνο και μου είπε πως πήγε μόνος του στη Μόσχα γιατί δεν ήθελε να θέσει σε κίνδυνο τους συνεργάτες του. Είχε κάνει το τεστ στη Θεσσαλονίκη και ήταν αρνητικό. Στη Ρωσία έκανε τεστ όταν ετοιμαζόταν να επιστρέψει, το προηγούμενο Σάββατο (20 Μαρτίου 2021) βρέθηκε θετικό κι έμεινε σε καραντίνα στο διαμέρισμά του στη Μόσχα. Δύο με τρεις ώρες μετά που μιλήσαμε το βράδυ της Πέμπτης, ένιωσε αδιαθεσία και αναγκάστηκε να πάει στο νοσοκομείο. Το μεσημέρι της Παρασκευής είπαν στους συνεργάτες του οι γιατροί πως από τον κορονοϊό δεν θα υπήρχε πρόβλημα με τη ζωή του, αλλά το ερώτημα ήταν πόσο θ’ άντεχε η καρδιά του. Δυστυχώς τον πρόδωσε τα ξημερώματα του Σαββάτου», αναφέρει ο κ. Τσακαλάκης.
Η επίσκεψη στην Ελούντα
Ο Μπόρις Μουζενίδης ήρθε για πρώτη φορά στην Κρήτη το 2004. Ήταν η εποχή που οι πλούσιοι Ρώσοι ανακάλυπταν την Ελούντα και τον Άγιο Νικόλαο. Τότε που η περιοχή είχε ξεκινήσει να φιλοξενεί πάμπλουτους Ρώσους μεγιστάνες στα VIP ξενοδοχεία.
«Μανόλη θέλω να πάμε στην Ελούντα», ήταν η επιθυμία του. Φύγαμε λοιπόν από το αεροδρόμιο Ηρακλείου και χωρίς να κάνουμε στάση φτάσαμε στον Άγιο Νικόλαο», αφηγείται ο κ. Τσακαλάκης. «Η έκπληξη του ήταν τεράστια για το μέγεθος του νησιού και την ομορφιά του. Πήγαμε στην Ελούντα, θαύμασε από το ύψωμα την ομορφιά του κόλπου και κάτσαμε στην άκρη της θάλασσας και φάγαμε σε μια ταβέρνα ήσυχα. Μετά έβγαλε τα παπούτσια του και μπήκε στη θάλασσα. Ήθελε να νιώσει το κρητικό πέλαγος. Να έχει άμεση εμπειρία. Το ίδιο πράγμα έκανε και σε άλλες περιοχές που πήγαμε στο νησί γιατί του έδειξα και την υπόλοιπη Κρήτη στη συνέχεια. Αγαπούσε παρά πολύ την Κρήτη. Ήθελε να αγοράσει σπίτι εδώ να μείνει τα τελευταία του χρόνια στο νησί διότι του άρεσε παρά πολύ ο τόπος και είναι αλήθεια πως είχε και καλούς φίλους», σημειώνει συγκινημένος ο Μανόλης Τσακαλάκης.
Η Ellinair
Πάντα στις βλέψεις του ήταν ένας ελληνικός αερομεταφορέας που θα έφερνε στην Ελλάδα τον κόσμο που μετακινούσε, πρωτίστως από τις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες. «Ήθελε η Ελλάδα να έχει φτερά. Ήταν ένα μεγάλο όνειρό. Τα δύο πρώτα avro ήταν ιδιόκτητα αλλά ήταν ασύμφορα στα μεγάλα ταξίδια και μπήκε στη συνέχεια στη φιλοσοφία της airbus με αποτέλεσμα το 2019 να έχει με leasing 11 αεροσκάφη», αναφέρει ο κ. Τσακαλάκης.
Η συνέχεια του Ομίλου
Ο ίδιος αναφέρει πως «ο Μπόρις ήταν η ψυχή και ο συντονιστής όλου του Ομίλου», αλλά θεωρεί πως τόσο ο «γιος του ο Γιάννης είναι αξιόλογος άνθρωπος και η κόρη του που μπορεί να δραστηριοποιηθεί και πάλι, μπορούν να στηρίξουν τη συνέχεια του Ομίλου, γιατί είναι ένας οργανισμός τεράστιος που έχει μεγάλη σημασία για όλο τον ελληνισμό».
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ