«Η Επιτροπή Βιοηθικής έκανε μια πολύ ισορροπημένη τοποθέτηση, λέγοντας ότι η Πολιτεία θα πρέπει να προχωρήσει σε μία κλιμάκωση ενεργειών – ενημέρωση, ευαισθητοποίηση, ενθάρρυνση, θετικά κίνητρα – για να καταλήξει σε μια υποχρεωτικότητα σε πολύ συγκεκριμένες κατηγορίες, που και εκεί θα γίνεται με όρους σεβασμού του εργατικού δικαίου, με τέτοιες «δικλείδες ασφαλείας». Η κυβέρνηση δεν έκανε τίποτα απ’ όλα αυτά, δεν προσπάθησε να ενημερώσει στοχευμένα και επί της ουσίας». Αυτή είναι η θέση του Τομεάρχη και πρώην υπουργού Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ Ανδρέα Ξανθού, επί των ανακοινώσεων του Πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη την περασμένη Δευτέρα για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό σε μονάδες φροντίδας ΑμεΑ και ηλικιωμένων και στους υγειονομικούς. «Η κυβέρνηση δεν κατάτεφερε να πείσει και η πιο εύκολη λύση είναι η υποχρεωτικότητα».
Όπως τονίζει ο ίδιος στην συνέντευξη που παραχώρησε στην ΑΝΑΤΟΛΗ και το δημοσιογράφο Νίκο Σγουρό, «προφανώς και η υποχρεωτικότητα στους εργαζομένους σε δομές ηλικιωμένων και ΑμεΑ ή στους υγειονομικούς έχει μια λογική βάση και κανείς λογικός άνθρωπος δεν θα πει ότι δεν είναι σωστό από την άποψη της επαγγελματικής δεοντολογίας και ηθικής και ευθύνης, να φροντίζουν αυτοί οι εργαζόμενοι ευάλωτους ανθρώπους. Δεν μπορεί να αγνοήσει κάποιος, π.χ., ότι υπάρχει απόλυτη τεκμηρίωση ότι ο εμβολιασμός δεν προστατεύει απλά αυτόν που εμβολιάζεται αλλά και προσφέρει μείωση του κινδύνου να μεταδόσει ο ίδιος στις τάξεις του 70% περίπου. Άρα προστατεύεται με τον εμβολιασμό και ο εργαζόμενος σε μια δομή αλλά και αυτός που φροντίζει».
Θα πυροδοτηθούν αντιδράσεις
εάν πάμε σε γενικευμένη υποχρεωτικότητα
Από την άλλη, όπως σημειώνει, «εάν αρχίσουν οι απειλές ότι θα τεθούν σε διαθεσιμότητα π.χ. όσοι δεν εμβολιαστούν, ή θα απολυθούν, ή θα τους μειωθεί ο μισθός, εάν πάμε δηλαδή σε λογική τιμωρητισμού ή προχωρήσουν και στην λογική μιας γενικευμένης υποχρεωτικότητας (σε εμπόριο, εστίαση, τουρισμό, κλπ), θεωρώ ότι κινδυνεύει η κυβέρνηση να πυροδοτήσει τεράστιες αντιδράσεις και δεν θα πρέπει πιστεύω να υλοποιηθεί».
Κατά τον ίδιο, μια λύση θα μπορούσε να είναι να ειπωθεί με έναν ευέλικτο τρόπο «ότι ορισμένες δραστηριότητες, π.χ., είναι πλέον επιβλεβλημένο να ασκούνται μόνο από εμβολιασμένους. Δεν μπορεί κάποιος να δουλεύει στην Εντατική ή στην Μονάδα Τεχνητού Νεφρού ή στην Ογκολογική και να είναι ανεμβολίαστος».
Ο κ. Ξανθός, πάντως, αμφιβάλει εάν τα παραπάνω λύσουν το πρόβλημα της καθυστέρησης στο χτίσιμο της συλλογικής ανοσίας. «Οι υγειονομικοί και οι εργαζόμενοι στα γηροκομεία, για παράδειγμα, είναι ένα πολύ μικρό κομμάτι της κοινωνίας. Αυτή τη στιγμή το 30% των ηλικιωμένων άνω των 80 ετών είναι ανεμβολίαστοι. Εκεί πώς το αντιμετωπίζεις, τι κάνεις; Ήταν μεγάλο πρόβλημα ότι δεν οργανώθηκε το πρόγραμμα ‘Βοήθεια στο Σπίτι’ εγκαίρως. Και τώρα, αντ’ αυτού, είπαν ότι θα μπουν στην διαδικαδία οι ιδιώτες γιατροί».
Δεν αποτυπώθηκε η ανθρωπογεωγραφία των μη εμβολιασμένων
Η κυβέρνηση δεν προσπάθησε να αποτυπώσει την ανθρωπογεωγραφία των μη εμβολιασμένων, για ποιον λόγο, δηλαδή, υστερούν π.χ. Νομοί, περιοχές, πληθυσμοί, κοινωνικές ομάδες, επαγγέλματα. «Για να εχουμε την γενική εικόνα και το ποια είναι η απόκλιση από το μέσο όρο, γιατί υπάρχει αυτή η υστέρηση και άρα πώς θα πάμε στοχευμένα να παρέμβουμε».
Το πρόβλημα, όπως λέει, «δεν είναι παντού το ίδιο. Σε άλλες περιοχές έχει επιρροή η εκκλησία που δημιουργεί κλίμα με ορισμένους Μητροπολίτες που έλεγαν στους ιερείς ‘τι χρειάζονται οι μάσκες’, κλπ, κάτι που επηρέασε μεγάλο κομμάτι. Σε άλλες περιοχές έπαιξαν ρόλο όσα έγιναν με το AstraZeneca με τον θάνατο π.χ. της 44χρονης γυναίκας».
«Η εξαρχής λειτουργία τεσσάρων εμβολιαστικών κέντρων
καθοριστικός παράγοντας για την πρωτιά του Ν. Λασιθίου»
Αναφερόμενος στον Νομό Λασιθίου και στην πρωτιά που καταγράφει στον εμβολιασμό του πληθυσμού σε επίπεδο Κρήτης, ο κ. Ξανθός λέει πως σε αυτό βοήθησε σημαντικά το ότι από την πρώτη στιγμή στην περιοχή λειτούργησαν τέσσερα εμβολιαστικά κέντρα, στα τέσσερα Νοσοκομεία. Στο Ρέθυμνο, π.χ., αρχικά λειτούργησε μόνο ένα στο Νοσοκομείο με τα Κέντρα Υγείας να μπαίνουν στην διαδικασία πολύ αργότερα. Και τα τέσσερα εξ αυτών, τρία στην ύπαιθρο και ένα στην πόλη του Ρεθύμνου, έκαναν μόνο AstraZeneca. Οπότε μετά τα περιστατικά με το εν λόγω σκεύασμα και τον θάνατο της γυναίκας, κατέρρευσε τελείως αυτή η γραμμή. Είχαμε ζητήσει να γίνονται στα Κ.Υ. και άλλα εμβόλια, κάτι που δεν έγινε».
Περί προνομίων
Ο Τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ τάσσεται και κατά της παροχής προνομίων στους εμβολιασμένους.
«Δεν πρέπει να πάμε σε λογική στεγανών και γκέτο. Δηλαδή να διαχωρίζουμε κοινωνικοπολιτιστικές εκδηλώσεις όπου μπορούν να πάνε μόνο εμβολιασμένοι. Θα ήταν σωστό να διευκολύνονταν οι εμβολιασμένοι και να μπουν επιπλέον φίλτρα και προϋποθέσεις για να ασκήσουν αυτό το δικαίωμα και οι ανεμβολίαστοι. Να μπορεί δηλαδή σε ένα θέατρο να πάει και ο ανεμβολίαστος υπό την προϋπόθεση να έχει αρνητικό rapidtest 48 ωρών και θα υπάρχει και μια κινητή Μονάδα δίπλα στον χώρο κατοικίας του ώστε να μπορεί γρήγορα και δωρεάν να κάνει τον έλεγχο. Να τον βάλεις δηλαδή σε μια επιπλέον κατηγορία και αυτό μπορεί να λειτουργήσει και ως θετικό κίνητρο για να κάνει κάποιος το εμβόλιο».