Ένα θέμα που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον από πολλές πλευρές, συζητήθηκε στην συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Αγίου Νικολάου. Αφορά την πρόθεση της εταιρείας «BLUEGR» Α.Ε. Τουριστικές Επιχειρήσεις, να ζητήσει την κήρυξη του ξενοδοχείου «Minos Beach» σε διατηρητέο μνημείο της νεώτερης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της χώρας μας και το δημοτικό συμβούλιο είναι σύμφωνο και μάλιστα ομόφωνα με το αίτημα.
Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες της ΑΝΑΤΟΛΗΣ έχει ολοκληρωθεί ο φάκελος τεκμηρίωσης της πρότασης και εντός των ημερών θα κατατεθεί στην Εφορεία Νεωτέρων μνημείων του ΥΠ.ΠΟ.Α. Η εταιρεία, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της οποίας είναι η κ. Τζίνα Μαμιδάκη, έχει αναθέσει τη σύνταξη του φακέλου στον αρχιτέκτονα Οδυσσέα Σγουρό.
Η σκέψη για κήρυξη του εμβληματικού ξενοδοχείου του Αγίου Νικολάου ως διατηρητέου μνημείου, προέκυψε με αφορμή τα όσα συνέβησαν την περασμένη άνοιξη, όταν ο εργολάβος στον οποίο η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης είχε αναθέσει την εκτέλεση των οριστικών πρωτοκόλλων κατεδάφισης αυθαιρέτων επί αιγιαλού, εισέβαλε με την μπουλντόζα του στο ξενοδοχείο και άρχισε να κατεδαφίζει κατασκευές, πλακόστρωτα και ένα γραφικό γεφυράκι που είχαν κατασκευαστεί πριν πολλές δεκαετίες… Με αφορμή εκείνα τα γεγονότα και τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν σε τοπικό επίπεδο, μεταξύ εκείνων που τοποθετήθηκε δημόσια, τονίζοντας την ιδιαιτερότητα του κτηριακού συνόλου του ιστορικού ξενοδοχείου, ήταν και ο Οδυσσέας Σγουρός με άρθρο του στην ΑΝΑΤΟΛΗ.
Ο φάκελος της πρότασης περιέχει τεύχος τεκμηρίωσης 120 σελίδων, που περιέχει πολλαπλές και πολύπτυχες τεκμηριώσεις. Παρουσιάζονται πλήρως όλα τα τυπικά και ουσιαστικά χαρακτηριστικά του κτηριακού συνόλου, με πλήρη σειρά νέων αρχιτεκτονικών σχεδίων αποτυπώνοντας ολοκληρωμένη εικόνα του ξενοδοχείου.
Στις 30 Ιουνίου κατετέθη η α’ φάση συνοδευόμενη από τη σχετική αίτηση. Η Υπηρεσία του ΥΠ.ΠΟ. έχει ζητήσει την προσκόμιση συμπληρωματικών στοιχείων.
Εκτός από την επιστημονική τεκμηρίωση του συντάκτη της μελέτης- πρότασης, υπάρχει και ένα παράρτημα, όπου συμπεριλαμβάνονται οι απόψεις ανθρώπων της τοπικής κοινωνίας, που την εκπροσωπούν κεντρικά και ο συντάκτης της μελέτης θεώρησε αναγκαίο να συμπεριλάβει, μαζί με την άποψη ορισμένων πανεπιστημιακών δασκάλων. Εκεί θα συμπεριληφθεί και η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Αγίου Νικολάου.
Τα γλυπτά
Πέραν του αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος των κτηριακών εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντος χώρου, η διοργάνωση επί σειρά ετών των περιοδικών «Τριενάλε» Τέχνης που διοργανώνει το ίδρυμα Μαμιδάκη, κληροδοτώντας με 50 καταπληκτικά γλυπτά το ξενοδοχείο- έργα διακεκριμένων Ελλήνων και ξένων δημιουργών, το καθιστούν «γλυπτοθήκη». Κάτι τέτοιο συμβαίνει σπάνια σε τέτοιου είδους εγκαταστάσεις και εξασφαλίζει μεγάλη προστιθέμενη αξία στους χώρους, κάτι που το καθιστά μια ξεχωριστή εμπειρία για τους επισκέπτες και τους πελάτες του.
Ομορφιά
Επιπλέον, η τοποθεσία και ο περιβάλλων χώρος που είναι κτισμένο το «Minos Beach», με την ελάχιστη δυνατή δόμηση και το σεβασμό της φυσικής ομορφιάς του τοπίου, το καθιστά, ίσως μοναδικό στην Ελλάδα ακόμη, ως σήμερα, τόνισε ο κ. Σγουρός. Σε μία έκταση 53 στρεμμάτων υπάρχει ένα ξενοδοχείο 278 κλινών -αναλογία χώρου προς κλίνη, που δεν επαναλαμβάνεται ως σήμερα σε κανένα ξενοδοχείο της χώρας, τόνισε. Και ως προς αυτό, το «Minos Beach» αποτελεί άλλη μια μοναδικότητα.
Η επιστολή
Ο κ. Σγουρός, στην επιστολή που απέστειλε στον Δήμαρχο Αγίου Νικολάου Α. Ζερβό και το Δημοτικό Συμβούλιο, επισημαίνει μεταξύ άλλων:
«Η παρουσία και λειτουργία του Minos Beach συνδέεται με όλους τους τρόπους με την ιστορική διαδρομή της ευρύτερης περιοχής του Αγίου Νικολάου και του Ελληνικού Τουρισμού, καθώς αποτελεί χώρο φιλοξενίας μιας παραγωγικής τουριστικής μονάδας με υψηλές προδιαγραφές και διεθνή αναγνώριση και παράλληλα έχει συνδεθεί με τις εμπειρίες της πόλεως του Αγίου Νικολάου και των ανθρώπων της με πολλούς τρόπους. Παράλληλα, αποτελεί εγκατάσταση που εξακολουθεί να διαφυλάσσει με θαυμαστό τρόπο την ισόρροπη σχέση ανάμεσα στο τοπίο και το ανθρωπογενές περιβάλλον της περιοχής. Γνωρίζοντας το συστηματικό ενδιαφέρον και τη συμβολή σας στις υποθέσεις της περιοχής μας με τις δραστηριότητες που έχετε αναπτύξει μέχρι σήμερα, θεωρούμε πολύτιμη τη διατύπωση της γνώμης σας για το σημαντικό θέμα της κήρυξης ως διατηρητέου του συγκροτήματος του Minos Beach. Η εγκατάσταση αυτή κατέχει ιδιαίτερη θέση στο σημαντικό απόθεμα των τουριστικών εγκαταστάσεων του Δήμου Αγίου Νικολάου Κρήτης και αναμφίβολα αποτελεί διαχρονικά, με την ποιότητά της, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα συγκροτήματα αυτής της χρήσης, με μοναδική συμβολή στην εξέλιξη της ξενοδοχειακής αρχιτεκτονικής στην Κρήτη και τη χώρα μας. Η παρουσία του Minos Beach συνδέεται με όλους τους τρόπους με την ιστορική διαδρομή της ευρύτερης περιοχής μας και της χώρας, καθώς αποτελεί τουριστική μονάδα που παρέχει υπηρεσίες υψηλών προδιαγραφών».
Η έρευνα του κ. Σγουρού πήγε εις βάθος, ανατρέχοντας στις απαρχές της δημιουργίας του ξενοδοχείου σε μια έκταση 53 στρεμμάτων που παραχώρησε ο Δήμος Αγίου Νικολάου, επί δημαρχίας Ρούσου Καπετανάκη και το οποίο άρχισε να οικοδομείται το 1962, ξεκινώντας να λειτουργεί το 1963 με πρώτους φιλοξενούμενους τις διάσημες προσωπικότητες που είχαν καταφθάσει στην περιοχή για τα γυρίσματα της ταινίας «Tα κρόσσια του φεγγαριού» – μεταξύ αυτών και του Walt Disney!
Οι κατασκευές
Όλες οι κατασκευές του ξενοδοχείου έγιναν με νόμιμες άδειες και με εγκρίσεις που χορηγούσε η τότε δημόσια ελέγχουσα αρχή, που τη δεκαετία του 1960 ήταν το Τελωνείο Αγίου Νικολάου, με τον όρο να διατηρήσουν απόσταση από το κύμα 3 μέτρα! Το 1977 -78 ξεκίνησε πιο θεσμική αποτύπωση της ζώνης αιγιαλού, με αποτέλεσμα να γίνει καθορισμός των ζωνών, ο οποίος ολοκληρώθηκε το 2018! Όπως είπε ο κ. Σγουρός, αυτός ο σχεδιασμός ήλθε εκ των υστέρων, να εντάξει μέσα στη ζώνη αιγιαλού και παραλίας, κατασκευές που είχαν κατασκευαστεί με το προηγούμενο καθεστώς… Δίπλα στο γεφυράκι που κατεδαφίστηκε, υπάρχει ένα μπαγκαλόου, το οποίο είχε κτιστεί το 1967 νόμιμα, αλλά σήμερα το συμπεριέλαβαν στη ζώνη αιγιαλού προς κατεδάφιση!
Στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό του Μinos Beach ενεπλάκη από την αρχή η πολύ σημαντική Ελληνίδα αρχιτέκτων Ελένη Σουφλή. Σε κάποια φάση παρενέβη και επηρέασε το λαϊκό υφολογικό αρχιτεκτονικό στυλ των μπαγκαλόους ο σκηνοθέτης Νίκος Κούνδουρος και στην τελευταία φάση και ο Σπύρος Κοκοτός, ο οποίος νυμφεύθηκε τη θυγατέρα του Ηλία Σωτήρχου, βασικού ιδιοκτήτη (μαζί με την Ελένη Νάκου) του ξενοδοχείου, την Ελιάνα. Στην αναζήτηση αρχειακού υλικού, όπως μας είπε ο κ. Σγουρός, ανακάλυψε σημαντικά πράγματα, μεταξύ αυτών και τα πρωτότυπα σχέδια της Ελένης Σουφλή- έργο της οποίας, όπως είπε (πιθανόν με επιρροή και του Ν. Κούνδουρου) είναι το μνημειακό γλυπτό του μινωικού ταύρου, κατασκευασμένου από μαλακή πέτρα και φέρει μπρούτζινα κέρατα, το οποίο κοσμεί την κεντρική είσοδο του Minos Beach συντροφεύοντας μια εγκατάσταση του μεγάλου Έλληνα γλύπτη Κώστα Τσόκλη.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ