Τα έργα του ΒΟΑΚ στην Ανατολική Κρήτη θα εκκινήσουν γρήγορα, δεδομένης της ευρύτερης συμφωνίας που έχει προκύψει τόσο σε πολιτικό, όσο σε τεχνοκρατικό και επιχειρηματικό επίπεδο. Όπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ του Μιχάλη Ατσαλάκη στην ΑΝΑΤΟΛΗ η παρουσίαση, τις προηγούμενες ημέρες, των τεσσάρων επιχειρηματικών σχημάτων, που αξιολογήθηκαν και θα συνεχίσουν στη Β΄ φάση του διαγωνισμού για το τμήμα Χερσόνησος-Νεάπολη του ΒΟΑΚ, ανοίγει ουσιαστικά τον κύκλο μιας κοινής αντίληψης για την πορεία του έργου.
Ας μην ξεχνάμε πως σε πολιτικό επίπεδο, η προηγούμενη κυβέρνηση είχε θέσει ως κεντρικό στόχο την υλοποίηση του ΒΟΑΚ. Παρά την πολιτική αντιπαράθεση με την τωρινή για τα θέματα ωριμότητας και τις τεχνικές ή άλλες επιλογές, ουσιαστικά τα δύο κόμματα εξουσίας δεν συγκρούστηκαν ποτέ για τη σκοπιμότητα του έργου, ακόμα και μετά τις ξεκάθαρες ανακοινώσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη από τα Χανιά, που δεν άφηναν κανένα περιθώριο για παρερμηνείες και αποσαφηνίστηκε πως ο ΒΟΑΚ θα έχει διόδια.
Επίσης, σε τεχνοκρατικό επίπεδο, οι αρμόδιοι Υπηρεσιακοί Παράγοντες του Υπουργείου Υποδομών ελάχιστα μετακινήθηκαν από τις θέσεις τους, εξακολούθησαν να μιλούν για συγκεκριμένες παρεμβάσεις και τρόπο υλοποίησης του έργου και ακολουθώντας την πολιτική βούληση, προχωρούν με τους ίδιους ρυθμούς την ωρίμανση του έργου για να μπει σε τροχιά υλοποίησης την επόμενη διετία.
Ακόμα, σε επιχειρηματικό επίπεδο, παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, το στοιχείο πως οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι έχουν πειστεί από τον πρωθυπουργό ότι υπάρχουν μεγάλα και σημαντικά έργα για όλους, δεν θα γίνουν διακρίσεις και, άρα, όλοι μπορούν να συμμετέχουν τα επόμενα χρόνια στα έργα που θα υλοποιηθούν στη χώρα, αλλάζοντας την εικόνα των μεταφορών στην Ελλάδα και την Κρήτη. Είναι ενδεικτικό πως το Χερσόνησος- Νεάπολη είναι το έργο που θα κατασκευαστεί με τη μέθοδο της σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στο ΒΟΑΚ.
Το Τμήμα μπαίνει πλέον στη φάση πλήρους ωρίμανσης και λίγο πριν τη διαγωνιστική διαδικασία, χωρίς όμως εργολαβικές κόντρες και αντιπαραθέσεις, όπως είθισται να συμβαίνει στη χώρα. Λίγο δηλαδή πριν δρομολογηθεί η αξιολόγηση των αναδόχων για να προχωρήσει στην ανάθεση, το υπουργείο βλέπει να έχει μπροστά του τέσσερις εταιρείες. Αποχώρησαν μόνο οι Ισραηλινοί που δεν κατέθεσαν φάκελο στη φάση του «διαλόγου» και η αλλαγή που έγινε στο σχήμα που κατεβάζει ο όμιλος Μυτιληναίου από το οποίο αποχώρησε μία ιταλική εταιρεία. Από ‘κει και πέρα παραμένουν ο Άκτωρας, η Τέρνα, το σχήμα Αριάδνη με τον Άβακα και η συνεργασία της Μυτιληναίος.
Η εξέλιξη δεν είναι τυχαία. Παραμένουν, δηλαδή, οι εταιρείες που εξακολουθούν να έχουν στραμμένα τα βλέμματά τους στην Κρήτη και την Ελλάδα για τα έργα της τρέχουσας δεκαετίας. Με δεδομένο δε πως υπάρχει και το Ταμείο Ανάκαμψης και θεωρείται πως τα χρήματα που θα επενδυθούν σε έργα θα μετρώνται σε μερικές δεκάδες δις ευρώ, καθιστά κατανοητή την εικόνα «συμφιλίωσης» των κατασκευαστικών εταιρειών.
Επιτάχυνση
Άλλωστε ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, έχει ξεκαθαρίσει πως «η συνταγή ΠΑ.ΣΟ.Κ. της περιόδου 1996-2004», την εποχή όπου υλοποιήθηκαν μαζικά μεγάλα έργα (δρόμοι, ολυμπιακά κά.) αποτελεί μια πρακτική που θα ισχύσει και στον ΒΟΑΚ, αλλά και στη χώρα ευρύτερα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δεν θέλει να χαθεί καθόλου χρόνος στην υλοποίηση ενός εμβληματικού έργου, όπως ο ΒΟΑΚ, που αποτελεί προσωπικό του στοίχημα.
Παράλληλα, δεν θέλει να χαθεί χρόνος, στο έτερο προσωπικό του στοίχημα: Να απορροφήσει γρήγορα και αποτελεσματικά τα χρήματα του νέου ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης. Ειδικά το δεύτερο θα έχει διαθέσιμα δύο δις από την επόμενη χρονιά!
Εκείνο που αποτελεί ξεκάθαρη πολιτική του φιλοδοξία, είναι να συνδέσει το όνομα και την πρωθυπουργία του με την εισροή της μεγαλύτερης χρηματοδότησης που ήρθε σε μια προγραμματική περίοδο στη χώρα από την Ευρώπη, την παράλληλη παρουσία επενδυτικών κεφαλαίων και την ταυτόχρονη υλοποίηση μεγάλων έργων που θα μείνουν ως ιστορικές παρεμβάσεις στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας.
Είναι ξεκάθαρο, λοιπόν, πως μια τέτοια φιλοδοξία, απαιτεί υψηλούς ρυθμούς απορρόφησης πόρων και αυξημένες ταχύτητες υλοποίησης έργων τουλάχιστον τριπλάσιες των σημερινών. Για να γίνουν αυτά πραγματικότητα θα πρέπει να αποφευχθούν οι χρονοβόρες διενέξεις των εργολάβων και όλα τα προβλήματα -γραφειοκρατικά και μελετητικά- στην ωρίμανση των έργων. Για το λόγο αυτό, έχει φροντίσει να κλείσει τα μέτωπα, με πρώτη τη σύμφωνη γνώμη των μεγάλων κατασκευαστών πως δεν θα αναλωθούν σε συγκρούσεις, αφού δουλειές υπάρχουν για όλους. Με αυτό το δεδομένο, η παρουσία των τεσσάρων εταιρειών στο διάλογο για τον ΒΟΑΚ, γεννά ελπίδες για γρήγορες και θετικές εξελίξεις στο έργο ακόμα κι από τα τέλη του 2022, σύμφωνα με την αισιόδοξη οπτική.
Με τον διάλογο θα οριστικοποιηθεί το αντικείμενο του έργου σε όλες του τις λεπτομέρειες. Με την έγκριση και της ΜΠΕ θα μπορούμε να περάσουμε στο κρίσιμο στάδιο της κατάθεσης των τεχνικών και οικονομικών προσφορών, από όπου θα αναδειχθεί και ο ανάδοχος του έργου. Η πληρωμή του έργου από το Δημόσιο θα γίνεται με πληρωμές διαθεσιμότητας. Το έργο -μήκους 22,5 χλμ.- έχει πλέον συγκεκριμένη χάραξη, ενώ από τις αρχές του έτους έχει κατατεθεί η Μελέτη Περιβαλλοντολογικών Επιπτώσεων προς έγκριση στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.