Έναν εξαιρετικά ενδιαφέροντα χάρτη της Ανατολικής Κρήτης (νομός Λασιθίου) του 1907 κοινοποίησε η Ελένη Σημαντήρη (Helene Semanderes, Stephanos N. Dragoumis, Papers ASCSA Archives). Έχει φτιαχτεί από Γάλλους την περίοδο της Κρητικής περιόδου, όταν ο νομός μας ήταν υπό Γαλλική κηδεμονία.
* Θα σχολιάσουμε κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία του χάρτη. Διακρίνουμε με πιο έντονες γραμμές τις δύο βασικές οδικές αρτηρίες (μονοπάτια τότε) της εποχής. Η μια αρτηρία που διακρίνουμε ξεκινά από τη Νεάπολη και φτάνει μέχρι την Παχειά Άμμο, μέσω Λακωνίων, Κριτσάς και Καλού Χωριού (ο πρόσφατα ασφαλτοστρωμένος δρόμος). Η άλλη αρτηρία που διακρίνουμε είναι αυτή που ενώνει τη Νεάπολη με τον Άγιο Νικόλαο και περνά από Λίμνες, Κεφάλα, Δράκο και Κατσίκια.
* Άλλο ενδιαφέρον στοιχείο που παρουσιάζει ο χάρτης είναι τα μικρά πολεοδομικά σχεδιαγράμματα του Αγίου Νικολάου, της Κριτσάς, της Νεάπολης, της Σητείας και της Ιεράπετρας. Η εύκολη διαπίστωση είναι πόσο πιο μικρός ήταν τότε ο Άγιος Νικόλαος, σε σχέση με τις υπόλοιπες κωμοπόλεις του νομού Λασιθίου. Η Νεάπολη και η Κριτσά καταλαμβάνουν διπλάσια έκταση απ’ ότι ο Άγιος Νικόλαος!
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ