Σε λάθος αντίληψη και χειρισμό του όλου θέματος της υποψηφιότητας της εγγραφής της Σπιναλόγκας στην Κατάλογο των Μνημείων Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, από την προηγούμενη ηγεσία και υπηρεσιακούς παράγοντες του Υπουργείου Πολιτισμού, που ανέλαβαν την ευθύνη της τεκμηρίωσης του φακέλου και επιχείρησαν να προωθήσουν την αυτοτελή εγγραφή του μνημείου, απέδωσε η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη το «ναυάγιο» της όλης υπόθεσης, για την οποία εργάστηκε πολύς κόσμος σε τοπικό επίπεδο και επένδυσε όραμα και ελπίδες σε αυτό.
Ούτε λίγο ούτε πολύ, κατά τη χθεσινή της επίσκεψη στο Δημαρχείο του Αγ. Νικολάου, η κ. Μενδώνη απέκλεισε κατηγορηματικά κάθε πιθανότητα αυτοτελούς εγγραφής του μνημείου στον Κατάλογο της UNESCO, αποκαλύπτοντας για πρώτη φορά δημόσια, ότι η κρίση που διατύπωσε η ICOMOS, μετά την επιθεώρηση που είχε πραγματοποιήσει εκπρόσωπός της στο νησί και την ευρύτερη περιοχή, υπήρξε… καταπέλτης, όπως είπε χαρακτηριστικά η υπουργός.
«Εάν υποβλήθηκε λάθος, αυτό έγινε κάποια άλλη στιγμή από άλλη κυβέρνηση, με αυτή την κατεύθυνση. Προφανώς είχαν τους λόγους τους για να το χειριστούν με αυτόν τον τρόπο. Το αποτέλεσμα ήταν η απόρριψη από την ICOMOS και δεν μπορούμε να το διορθώσουμε, αντιμετωπίζοντας και πάλι την υποψηφιότητα της Σπιναλόγκας, αυτοτελώς! Μπορούμε να το κάνουμε όμως, στο πλαίσιο μιας σειριακής εγγραφής και δεύτερον, μπορούμε να διεκδικήσουμε για το μνημείο Σήμα Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που αποτελεί μία επιπλέον αναγνώριση της σημασίας που έχει η Σπιναλόγκα για την Ευρώπη η ελληνική πολιτιστική κληρονομιά. Το ΥΠ.ΠΟ. είναι αποφασισμένο να τα κάνει και τα δύο», τόνισε η κ. Μενδώνη, χωρίς όμως να δώσει κανένα χρονοδιάγραμμα για όλα αυτά.
Λάθος προσέγγιση!
Η υπουργός εξήγησε ότι «από την αρχή ήταν λάθος η προσέγγιση, έτσι όπως ετοιμάστηκε και προωθήθηκε. Βέβαια, οι Υπηρεσίες του υπουργείου έκαναν τεράστια δουλειά, γιατί αυτή την κατεύθυνση είχαν λάβει. Ο φάκελος που συντάχθηκε ήταν εξαιρετικός, αλλά στην πραγματικότητα η UNESCO έρχεται και λέει ότι αυτό το μνημείο, μπορεί να είναι μέρος μιας σειριακής εγγραφής για τα αντίστοιχα, τόσο σημαντικά φρούρια της Μεσογείου. Αυτό όπως καθορίστηκε από την UNESCO, δεν μπορούμε πλέον να το ξεπεράσομε. Και δε θα σας πω κάτι που θέλετε μεν να ακούσετε, αλλά δεν μπορεί να γίνει… Εάν επιχειρήσομε να κάνομε ξανά αυτοτελή υποβολή για το μνημείο, πάλι θα προσκρούσει… Αρα χρειάζεται μια προετοιμασία και συνεργασία, την οποία έχομε ξεκινήσει, αλλά θέλει πολύ χρόνο, με τις άλλες χώρες – Ιταλία, Ισπανία, Μάλτα, Κύπρο κλπ. για να συνταχθεί κοινός φάκελος, όπως ζητά η UNESCO», είπε η κ. Μενδώνη. Από το 2019 ως σήμερα, όπως είπε η υπουργός, έχει κάνει τέσσερις σχετικές συζητήσεις με την UNESCO για το θέμα αυτό, τονίζοντας ότι «την εποχή που υπεβλήθη ο φάκελος, υπεβλήθη με λάθος κατεύθυνση…»!
Εξανέστη ο Δήμαρχος
Στο άκουσμα αυτών, εξανέστη ο Δήμαρχος Αγίου Νικολάου Αντ. Ζερβός, ο οποίος τόνισε ότι εξ αρχής αυτή ήταν η κατεύθυνση που είχε δοθεί από το ΥΠ.ΠΟ. ότι δηλαδή στόχος της όλης προετοιμασίας ήταν η αυτοτελής υποβολή και όχι σειριακή εγγραφή. «Εάν εννοείτε ότι η Σπιναλόγκα υποβάλλεται πλέον ως ένα απλά ενετικό φρούριο; Δε μας ενδιαφέρει! Η Σπιναλόγκα αποτελεί ένα παγκόσμιο, άυλο μνημείο του ανθρώπινου πόνου! Δεν μπορεί να μπει στη σειρά, πίσω από τον Κούλε του Ηρακλείου ή τη Γραμβούσα στα Χανιά ή το κάστρο στην Κροατία! Και επειδή το θέλουν οι Ιταλοί από την ICOMOS..! Από το 2009 ασχολούμαστε με το θέμα αυτό, το συζητήσαμε επί χρόνια διεξοδικά, λαμβάνοντας αυτή την κατεύθυνση από το Υπουργείο Πολιτισμού. Εάν υπήρχε άλλη κατεύθυνση από το υπουργείο, δεν θα μπαίναμε σε αυτή την ταλαιπωρία, θα το είχαμε υποβάλει αλλιώς…».
Η κ. Μενδώνη απάντησε ότι δεν θα απολογηθεί εκείνη για αποφάσεις και κατευθύνσεις προηγούμενης πολιτικής ηγεσίας του ΥΠ.ΠΟ. «Αν εμείς δεν είχαμε αποσύρει το φάκελο της υποψηφιότητας της αυτοτελούς εγγραφής της Σπιναλόγκας, τη συγκεκριμένη στιγμή που το κάναμε, η άρνηση του ΙCOMOS που είναι ο επιστημονικός σύμβουλος της UNESCO, ήταν στον τρίτο βαθμό, που σημαίνει αποκλεισμό από δικαίωμα κάθε μελλοντικής υποβολής υποψηφιότητας του μνημείου».
Εκείνο που πρότεινε η υπουργός, ως πρώτο βήμα, είναι η υποβολή φακέλου, κατ’ αρχήν, για απόκτηση Σήματος Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Κληρονομιάς και στη συνέχεια η υποβολή φακέλου για σειριακή εγγραφή της νήσου μαζί με άλλα ενετικά φρούρια της Μεσογείου…
*Στη συνάντηση στο Δημαρχείο παρευρέθησαν ο Γενικός Γραμματέας και στελέχη του Υπουργείου, ο Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας κ. Γιάννης Πλακιωτάκης, ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης, ο Αντιπεριφερειάρχης Λασιθίου κ. Γιάννης Ανδρουλάκης, ο Διευθυντής ΔΕΔΔΗΕ Ν. Λασιθίου κ. Δημ. Κανταρτζής, η Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, Αντιδήμαρχοι, επικεφαλής συνδυασμών της μειοψηφίας κ.α.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ
