Αν είχαμε μια ανοιξιάτικη εικόνα του κάμπου του Λασιθίου στα πρώτα ακόμα χρόνια επί της Κρητικής πολιτείας θα βλέπαμε ένα κάμπο γεμάτο από σιτηρά. Μια απέραντη πράσινη θάλασσα. Αυτά μας λέγει σε μια ενδιαφέρουσα ανάρτησή του ο Νικόλαος Φουκαράκης:
* Τα περιβόλια των Λασιθιωτών τότε ήταν πολύ μικρά και κοντά στα χωριά, σε σημεία που υπήρχαν πηγές ή το νερό ήταν κοντά στην επιφάνεια του εδάφους και από τα μικρά πηγάδια τους αντλούσαν το νερό με το γεράνι, το πανάρχαιο σύνεργο άντλησης.
* Ο ανεμόμυλος όμως ήταν η αιτία που άλλαξε η καλλιέργεια στον κάμπο του και κυριάρχησε η καλλιέργεια της πατάτας. Στα χρόνια εκείνα στην Κρήτη είχαν εμφανιστεί να πωλούνται μύλοι αμερικάνικου τύπου του εργοστασίου Stover. Όμως οι ανεμόμυλοι αυτοί ήταν απαγορευτικοί για τους Λασιθιώτες γιατί, πέρα από το μεγάλο κόστος που ήθελε η εγκατάστασή τους, ήταν και η άντληση του νερού από την αντλία του συγκεκριμένου αμερικάνικου που ήταν πολύ μικρή.
* Την λύση για το πότισμα των κήπων στο Λασίθι την έδωσε τότε ο εξυπνότατος ξυλουργός Εμμανουήλ Παπαδάκης ή ο Σπιρτοκούτης έχοντας στο πλάι του ως παραγιούς το Νίκο Μαυροφόρο και τον Στεφανή Μαρκάκη φτιάχνοντας τους πρώτους ξύλινους ανεμόμυλους που το κόστος τους ήταν στο 1/4 των αναφερόμενων αμερικάνικων μύλων. Ο παραγιός Στεφανής Μαρκάκης μετέτρεψε τον ξύλινο σε σιδερένιο.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ
