Στο Έργο «βελτίωση προσβασιμότητας και αναβάθμιση υποδομών Δικταίου Άντρου» περιλαμβάνονται η Μελέτη και κατασκευή αναβατορίου από την Πλατεία Ευρώπης προς το Δικταίον Άντρον, η διαμόρφωση πλατείας Ευρώπης και αποκατάσταση μονοπατιών πρόσβασης προς το Δικταίον Άντρον, οι εργασίες στερέωσης βραχωδών πρανών Δικταίου Άντρου, οι εργασίες διαμόρφωσης διαδρομής εντός Δικταίου Άντρου, η ηλεκτρομηχανολογική εγκατάσταση και ο φωτισμός-ανάδειξη Δικταίου Άντρου, ο καθαρισμός- απομάκρυνση επιλιθικής χλωρίδας ασβεστολιθικών πετρωμάτων Δικταίου Άντρου και η αρχαιολογική εποπτεία εργασιών, επιστημονική τεκμηρίωση, συγγραφή και επιμέλεια κειμένων, φωτογράφιση και κινηματογράφηση Δικταίου Άντρου, απρόσκοπτη υλοποίηση του ενταγμένου στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας έργου.
«Η υψηλή σημασία που έχει το Οροπέδιο Λασιθίου, ως περιοχή με μεγάλη επισκεψιμότητα, και σημαντικά μνημεία με σημαντικότερο όλων το Δικταίον Άντρον στο Ψυχρό του Δήμου Οροπεδίου Λασιθίου, το οποίο και εμφανίζει ως αρχαιολογικός χώρος την μεγαλύτερη επισκεψιμότητα από όλα τα σπήλαια της Ελλάδας, είναι η κρισιμότερη παράμετρος για το έργο», επισημαίνει ο Αντιπεριφερειάρχης Λασιθίου. Ο κ. Ανδρουλάκης τονίζει πως «το έργο θα καλύψει την αναγκαιότητα να εξασφαλιστεί η πρόσβαση ΑΜΕΑ, ηλικιωμένων επισκεπτών κλπ. εμποδιζόμενων ατόμων μέχρι τους αρχαιολογικούς αυτούς χώρους, όπως επιβάλλεται με την πρόσφατη νομοθεσία και αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την λειτουργία τους και για την χρηματοδότηση των έργων αποκατάστασης και ανάδειξης, τα οποία προγραμματίζονται στο Δικταίον Άντρον και στους περιβάλλοντες χώρους. Επίσης, είναι σημαντικό το γεγονός ότι το ανάγλυφο του εδάφους από τον οικισμό Ψυχρό προς το Δικταίο Άντρο έχει έντονες κλίσεις, εμφανείς βραχώδεις σχηματισμούς, υφιστάμενες κτιστές διαμορφώσεις αναλημματικών τοίχων και κατάλοιπα παλαιότερων οικοδομικών φάσεων, ενώ τα υφιστάμενα μονοπάτια, διάδρομοι, καλντερίμια και κλίμακες είναι ιδιαίτερα δύσβατα για τους ηλικιωμένους επισκέπτες κλπ. εμποδιζόμενα άτομα», αναφέρει ο αντιπεριφερειάρχης.
Ακόμα δεν πρέπει να ξεχνούμε, όπως επισημαίνει ο δήμαρχος Οροπεδίου Λασιθίου Γιάννης Στεφανάκης, πως «το γεγονός ότι το Δικταίον Άντρον, στις πλαγιές του όρους Δίκτη, πάνω από το Οροπέδιο Λασιθίου, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Κρήτης με μεγάλη επισκεψιμότητα και από τον χρόνο, τις καιρικές συνθήκες και την πολύχρονη τουριστική εκμετάλλευση, το σπήλαιο έχει υποστεί εκτεταμένες φθορές που χρήζουν αποκατάστασης».
Τα έργα αναλυτικά
Το έργο περιλαμβάνει την εγκατάσταση αναβατορίου πλαγιάς για τη μεταφορά εμποδιζόμενων ατόμων, των οποίων η πρόσβαση έως τώρα είναι αδύνατη, δεδομένου ότι από το χώρο στάθμευσης έως το μνημείο απαιτείται μακρά και πολύ δύσκολη ανάβαση. Το αναβατόριο θα εξυπηρετεί επίσης και άλλους επισκέπτες, πέραν των εμποδιζόμενων ατόμων. Επιπλέον θα γίνει η ανάπλαση της Πλατείας Ευρώπης, βάσει της εγκεκριμένης μελέτης και των τευχών δημοπράτησης, που αποτελεί το χώρο υποδοχής-στάθμευσης των αυτοκινήτων και την αφετηρία για την ανάβαση προς το σπήλαιο.
Παράλληλα θα συντηρηθούν και θα αποκατασταθούν τα υφιστάμενα λιθόστρωτα μονοπάτια που συνδέουν την πλατεία Ευρώπης με το Δικταίον Άντρον, τα οποία έχουν υποστεί σημαντικές φθορές, λόγω της έκθεσής τους στις δυσμενείς καιρικές συνθήκες και την πολυετή έντονη χρήση τους. Στο εσωτερικό του σπηλαίου του Δικταίου Άντρου θα υλοποιηθούν τα έργα βραχοστερεώσεων στις παρειές και την οροφή του σπηλαίου, βάσει της εγκεκριμένης βραχομηχανικής μελέτης, επιπλέον θα πραγματοποιηθούν εργασίες επισκευής της διαδρομής περιήγησης και δημιουργία πλατωμάτων θέασης, διαμόρφωση πρόσβασης ΑμεΑ, αντικατάσταση της ηλεκτρομηχανολογικής εγκατάστασης και του συστήματος φωτισμού. Τα παραπάνω έργα θα έχουν φορέα υλοποίησης τον Δήμο Οροπεδίου Λασιθίου.
Επιπροσθέτως θα πραγματοποιηθούν εργασίες καθαρισμού των τοιχωμάτων και του λιθωματικού διακόσμου του σπηλαίου από την επιλιθική χλωρίδα, από την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας- Σπηλαιολογίας. Οι εργασίες θα πραγματοποιηθούν βάσει των εγκεκριμένων μελετών, οι οποίες θα ολοκληρωθούν και θα επικαιροποιηθούν, από Εθνικούς πόρους. Ώστε να ληφθούν υπ’ όψιν νέες τεχνικές και υλικά που έχουν προκύψει μετά από έρευνα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων και την υλοποίηση των έργων, κατά το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την εκπόνηση των μελετών (2013).
Τέλος, θα γίνει η απαραίτητη αρχαιολογική τεκμηρίωση για την συγγραφή και την επιμέλεια των κειμένων, φωτογράφιση και κινηματογράφηση του σπηλαίου, κατασκευή ενημερωτικών πινακίδων και εκτύπωση ενημερωτικού εντύπου (και σε γραφή Braille), παραγωγή ενημερωτικής ταινίας και δημιουργία διαδικτυακού κόμβου, από την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας. Όλες οι εργασίες θα γίνουν με τον απαραίτητο αρχαιολογικό έλεγχο και εποπτεία.
Επίσης, στο έργο περιλαμβάνονται οι απαραίτητες αρχαιολογικές έρευνες και εργασίες, τόσο πριν, όσο και κατά τη διάρκεια των εργασιών της εργολαβίας και η αντίστοιχη αρχαιολογική εποπτεία, λόγω της εκτέλεσης εργασιών σε αρχαιολογικό χώρο, που θα πραγματοποιηθούν από την αρμόδια Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας του ΥΠΠΟΑ, στο πλαίσιο διακριτού υποέργου, που θα εκτελεστεί απολογιστικά και με αυτεπιστασία, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ