Πριν από μερικούς μήνες αντάλλασαν βαριές κατηγορίες με το ΝΑΤΟ να ανησυχεί για μία ενδεχόμενη σύρραξη μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας. Το εμπάργκο και τα αντίποινα για την κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους Su-24 τον περασμένο Νοέμβριο από τουρκικό μαχητικό ήταν σκληρά. Μέσα σε μερικές εβδομάδες το ρήγμα άρχισε να κλείνει και σήμερα ο Ταγίπ Ερντογάν θα έρθει πρόσωπο με πρόσωπο με τον «φίλο» του -κατά προσωπική δήλωσή του- Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αγία Πετρούπολη.
Οι εξελίξεις στη διεθνή πολιτική και διπλωματική σκηνή επιτάχυναν την επαναπροσέγγιση Άγκυρας και Μόσχας. Σύμφωνα με αναλυτές, αυτή η στροφή 180 μοιρών του Τούρκου προέδρου είναι ενδεικτική για το πόσο ρευστή είναι αυτή τη στιγμή η γεωπολιτική κατάσταση με αιχμή τη Μέση Ανατολή.
Το πρώτο ταξίδι του Ερντογάν, μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος εναντίον του και τον «καυγά» με την Ε.Ε. για τη βίζα και το μεταναστευτικό, στη δεύτερη πρωτεύουσα της Ρωσίας, έχει πολλά μηνύματα, βαριά ατζέντα και σοβαρούς συμβολισμούς. «Αυτή θα είναι μία ιστορική επίσκεψη. Μία νέα αρχή. Πιστεύω ότι θα γυρίσει μία νέα σελίδα στις διαπραγματεύσεις με τον φίλο μου, Βλαντιμίρ», είπε χθες ο Τούρκος πρόεδρος.
Επί τάπητος θα τεθούν ζητήματα ενέργειας, εμπορίου, τουρισμού αλλά και το καυτό θέμα της Συρίας. Για τον Τούρκο πρόεδρο είναι σημαντικό να ξεκινήσει η εξομάλυνση των σχέσεων των δύο χωρών και να σταματήσουν τα πλήγματα στην τουρκική οικονομία από τους περιορισμούς, που επέβαλε η Ρωσία μετά την κατάρριψη του αεροσκάφους της.
Μόνο τους πρώτους έξι μήνες του 2016 υπολογίζεται ότι οι εξαγωγές της Τουρκίας στη Ρωσία έπεσαν κατά 60,5% στα 737 εκατ. δολάρια. Σοβαρό χτύπημα δέχθηκε και ο τουριστικός τομέας της Τουρκίας, που είδε τις αφίξεις των Ρώσων τουριστών να μειώνονται κατά 87%. Παρόλα αυτά, Ρώσοι αναλυτές, επιμένουν ότι η Μόσχα θα άρει τους περιορισμούς αλλά θα διατηρήσει ορισμένα μέτρα ως ένδειξη ισχύος απέναντι στην Άγκυρα.
Στο τραπέζι θα τεθεί το θέμα της ενεργειακής συνεργασίας, και κυρίως το «ξεπάγωμα» των σχεδίων για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου Τurkish Stream με δυνατότητα μεταφοράς 32 δισ. κυβικών μέτρων αερίου ετησίως. Επανέναρξη αναμένεται και για το πρώτο πυρηνικό εργοστάσιο της Τουρκίας, Ακούγιου, με προϋπολογισμό 25 δισ. δολάρια, το οποίο θα κατασκευαστεί από Ρώσους και έμεινε πίσω στα χρονοδιαγράμματα.
Σύμφωνα με ρωσικά ΜΜΕ, η Μόσχα επιθυμεί σε αυτή την φάση να προχωρήσει γρήγορα η κατασκευή του αγωγού που θα μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο στην νοτιανατολική Ευρώπη μέσω της Τουρκίας και θα παρακάμπτει την Ουκρανία, την οποία θεωρεί αναξιόπιστο ενεργειακό εταίρο.
Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται και οι συζητήσεις των δύο πλευρών στην συριακή κρίση. Κατά το παρελθόν Ρωσία και Τουρκία αντάλλαξαν βαριές κατηγορίες με αφορμή τη Συρία, καθώς ο Ερντογάν ήταν υπέρ της εκδίωξης του προέδρου της Συρίας, Μπασάρ αλ Άσαντ, στενού συμμάχου της Μόσχας.
Σε αυτή τη φάση ο Τούρκος πρόεδρος φαίνεται ότι επιθυμεί την παρέμβαση της Ρωσίας, καθώς είναι πυρ και μανία με την στήριξη των Αμερικανών στους Κούρδους αντάρτες στις μάχες κατά των τζιχαντιστών σε Συρία και Ιράκ. Λίγο πριν από το ταξίδι του στην Αγ. Πετρούπολη ο Ερντογάν δήλωσε ότι «μία λύση στην συριακή κρίση δεν μπορεί να βρεθεί χωρίς τη Συρία. Μπορούμε να επιλύσουμε την συριακή κρίση μόνο σε συνεργασία με την Ρωσία».
Μέχρι σήμερα και οι δύο πλευρές έχουν δείξει ότι μπορούν να συμφωνούν ότι διαφωνούν στο θέμα της Συρίας και να μην επιτρέπουν να επηρεάζει τις οικονομικές σχέσεις τους. Σύμφωνα με διεθνή ΜΜΕ, το θέμα είναι αν πλέον υπάρχουν σημεία συμφωνίας.
Τα μηνύματα σε Βρυξέλλες και Ουάσινγκτον
Η επαναπροσέγγιση με την Ρωσία, σύμφωνα με αναλυτές, είναι μέρος και αυτής της στρατηγικής σύγκρουσης που ακολουθεί ο Ερντογάν με την Δύση. Ο Τούρκος κατηγορεί ανοιχτά τις Βρυξέλλες και την Ουάσινγκτον ότι συμπαραστέκονται στους τρομοκράτες όταν του ζητούν εξηγήσεις για τις μαζικές εκκαθαρίσεις μετά το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα. Μάλιστα, χρησιμοποιεί σκληρή γλώσσα για τις ΗΠΑ, καθώς δεν εκδίδουν τον ισλαμιστή κληρικό Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίον η Άγκυρα κατηγορεί ως «εγκέφαλο» του πραξικοπήματος.
Με την Ε.Ε. τα πράγματα είναι πιο δύσκολα εξαιτίας των μεγάλων προσφυγικών ροών. Ο Ερντογάν επιμένει να απειλεί τις Βρυξέλλες ότι θα ακυρώσει τη συμφωνία για το μεταναστευτικό εάν δεν υπάρξει άμεση εφαρμογή της απελευθέρωσης της βίζας για τους Τούρκους πολίτες. Αν και η Κομισιόν απαντά τυπικά ότι η Τουρκία θα πρέπει να τηρήσει όλες τις υποχρεώσεις της πριν άρει τους περιορισμούς της βίζας εντούτοις αναμένεται ένα «θερμό» φθινόπωρο για το μεταναστευτικό.
www.real.gr