Τον πρωταγωνιστικό ρόλο που πρέπει να έχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση Α΄ Βαθμού στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, στάθηκε ιδιαίτερα στον χαιρετισμό του κατά την έναρξη του 3ου Αναπτυξιακού Συνεδρίου Κρήτης, το απόγευμα της Τετάρτης 20 Σεπτεμβρίου, ο Δήμαρχος Ηρακλείου και Πρόεδρος της ΠΕΔ Κρήτης Βασίλης Λαμπρινός.
Συγκεκριμένα, στην αρχική του τοποθέτηση, στο Πολιτιστικό Κέντρο Ηρακλείου, παρουσία του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη και πολλών υπουργών, ο Πρόεδρος της ΠΕΔ τόνισε ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι έτοιμη να αναλάβει αυτόν τον ρόλο, υπό δυο βασικές προϋποθέσεις: Την πραγματική αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και την ταυτόχρονη πάταξη της γραφειοκρατίας.
Ο χαιρετισμός του Δημάρχου Ηρακλείου και Προέδρο της ΠΕΔ Κρήτης Βασίλη Λαμπρινού στην έναρξη του 3ου Αναπτυξιακού Συνεδρίου Κρήτης:
«Σας καλωσορίζουμε στην Κρήτη, το σταυροδρόμι «πέντε συν ένα πολιτισμών», των ιστορικών αγώνων για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία την γενέτειρα των Βενιζέλων.
Σας καλωσορίζουμε στο νησί που αποκαλούν συχνά ήπειρο, χάρις στις εναλλαγές του φυσικού του περιβάλλοντος, των απαράμιλλης ομορφιάς τοπίων του, αλλά και έναν τόπο με πρωτοπόρες παραγωγικές δραστηριότητες και ιδίως με άξιους ανθρώπους. Ανθρώπους του πνεύματος και της τέχνης αλλά και της παραγωγής και του μόχθου, της αξιοπρέπειας και της περηφάνειας, της εξωστρέφειας και της δημιουργικότητας.
Σας καλωσορίζουμε επίσης και εδώ, στο Ηράκλειο, στην γενέτειρα αμέτρητων προσωπικοτήτων: από τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο, και τον Μιχαήλ Δαμασκηνό, έως τον Νίκο Καζαντζάκη και τον Οδυσσέα Ελύτη.
Στον τόπο όπου μια σπουδαία πολιτιστική κληρονομιά συνυπάρχει με ένα εξαιρετικό έμψυχο δυναμικό, το οποίο προχωρώντας με ζήλο σε όλους τους τομείς της ζωής, της επιστήμης, της τέχνης, του εμπορίου, του τουρισμού, κατορθώνει, ακόμη και στην παρούσα κρίσιμη συγκυρία, αξιοζήλευτα αποτελέσματα.
Θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντική την διοργάνωση του 3ου Αναπτυξιακού Συνεδρίου για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση στην Κρήτη. Την αντιμετωπίζουμε ως μια σημαντική πρωτοβουλία στο πλαίσιο του Στρατηγικού Αναπτυξιακού Διαλόγου, που πρέπει να εφαρμόζεται σε όλα τα επίπεδα της διοίκησης, τόσο της κεντρικής, όσο και της αυτοδιοίκησης, ώστε από κοινού να προσδιορίζεται το ΟΡΑΜΑ κάθε τόπου, αλλά και οι στρατηγικές και οι επιμέρους πρωτοβουλίες για την επίτευξή του.
Επειδή το αντικείμενο του συνεδρίου αφορά στην αναπτυξιακή ταυτότητα και στην δυναμική της Κρήτης για την μετά-μνημονιακή εποχή, θα μου επιτρέψετε, σε αυτή την αρχική τοποθέτησή μου, να μιλήσω περισσότερο ως πρόεδρος της ΠΕΔ και λιγότερο ως Δήμαρχος Ηρακλείου, όπως θα κάνω αύριο.
Τα κύρια χαρακτηριστικά του νησιού μας που έχουν διαμορφώσει διαχρονικά και την ταυτότητά του, και ως εκ τούτου δεν θα πρέπει να εκλείπουν από τις αναπτυξιακές μας στοχεύσεις, συνδέονται με το φυσικό περιβάλλον και τους πόρους του, τον αγροτοδιατροφικό τομέα, τον πολιτισμό, το παγκοσμίου αξίας μνημειακό του απόθεμα, τον τουρισμό, τα παγκοσμίου επίσης εμβέλειας και φήμης πανεπιστημιακά και ερευνητικά του ιδρύματα, τους δυναμικούς επιστημονικούς και επιμελητηριακούς θεσμούς του και το ανθρώπινο δυναμικό του.
Τα τελευταία χρόνια αναδεικνύεται και ένας νέος ρόλος για το Νησί, αυτός του ενεργειακού κόμβου στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο, που θα του προσδώσει καινούργια χαρακτηριστικά και νέα δυναμική και θα αναβαθμίσει ακόμη περισσότερο την προοπτική ανάπτυξής του.
Όλα τα χρόνια της κρίσης, η Κρήτη παρότι επιδεικνύει μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στις αρνητικές επιδράσεις της οικονομικής κρίσης σε σχέση με άλλες περιοχές της χώρας, είναι ωστόσο και αυτή αντιμέτωπη με τη φτώχεια, την ανεργία, την υποαπασχόληση, τις δυσχερείς εργασιακές συνθήκες, την υποβάθμιση του περιβάλλοντος σε κάποιες περιπτώσεις, τις αρνητικές επιπτώσεις και τον σκεπτικισμό που επικρατεί για το στρεβλό μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης του βόρειου τμήματος του νησιού, την δυσχερή αντιμετώπιση της καθημερινότητας των ελευθέρων επαγγελματιών, την δυσκολία βιωσιμότητας του πρωτογενούς τομέα και τα προβλήματα που δημιουργούνται στους αγρότες λόγω του ισχυρού διεθνούς ανταγωνισμού, του υψηλού κόστους παραγωγής, και της μη διασύνδεσής του με τον τουρισμό, κάτι που θα του προσέδιδε άλλη δυναμική και μια πραγματική διέξοδο στο πρόβλημα.
Ως ΠΕΔ συμφωνούμε με την Περιφέρεια ότι οι αναπτυξιακοί πυλώνες, οι πολύτιμες αξίες του νησιού μας, είναι ο Πολιτισμός, ο Τουρισμός, η Αγροδιατροφή, το Περιβάλλον και βεβαίως η Επιστημονική Γνώση.
Η αναπτυξιακή δυναμική αυτού του συμπλέγματος έχει την δυνατότητα να υποστηρίξει την κοινωνική συνοχή, την οικονομική ανάκαμψη του τόπου, την άνοδο του βιοτικού επιπέδου και κατ΄ επέκταση την βελτίωση της ποιότητας ζωής, που είναι το ζητούμενο για εμάς.
Η τοπική Αυτοδιοίκηση Α βαθμού είναι το πρώτο επίπεδο της διακυβέρνησης που είναι πιο κοντά στον πολίτη, και αποτελεί επίσης το πρώτο επίπεδο αλληλεπίδρασης με αυτόν. Είναι το επίπεδο που αφουγκράζεται τις ανάγκες, διαπιστώνει τις αδυναμίες, γνωρίζει τα δυνατά σημεία, παρακολουθεί τις εξελίξεις, κινητοποιεί τις παραγωγικές δυνάμεις, οραματίζεται, σχεδιάζει, υλοποιεί, αυτοαξιολογείται και επαναπροσδιορίζεται. Όλα αυτά εμπεριέχονται στην διάσταση του αναπτυξιακού της ρόλου.
Για να είμαστε σε θέση λοιπόν ως δήμαρχοι της Κρήτης να υπηρετήσουμε με αξιοπρέπεια αυτόν τον ουσιαστικό μας ρόλο, να ανταποκριθούμε στα καθήκοντα που οι πολίτες μας εμπιστεύτηκαν και να μην αναλωνόμαστε σε απλή διαχείριση μιας αμείλικτης καθημερινότητας που έχει αντίπαλό την ατέρμονη γραφειοκρατία, την πολυδαίδαλη νομοθεσία, την κωλυσιεργία και σε πολλές περιπτώσεις την τυπολατρεία των διαφόρων ελεγκτικών μηχανισμών, θα πρέπει να συντρέχουν δύο αναγκαίες προϋποθέσεις.
Η πρώτη σχετίζεται με την ουσιαστική αυτοτέλεια του Α΄ βαθμού Αυτοδιοίκησης. Δηλαδή την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και πόρων , Αν και εσείς πιστεύετε το ίδιο με εμάς πρέπει να θωρακίσετε τον θεσμό ώστε να λειτουργήσει επιτέλους ως πραγματικός αυτοδιοικητικός μηχανισμός πάντα στο πλαίσιο της νομιμότητας , της διαφάνειας και της εκτίμησης κόστους – οφέλους. Προφανώς και δεν αναφέρομαι μόνο στην οικονομική διάσταση του κόστους – οφέλους , αλλά και στην αντίστοιχη κοινωνική και περιβαλλοντική που οφείλουμε να λαμβάνουμε υπόψην μας.
Η δεύτερη προϋπόθεση συνδέεται με την απλούστευση των διαδικασιών. Όχι μόνο αυτών που σχετίζονται με την διαχείριση των χρηματοδοτικών εργαλείων αλλά και με το σύνολο των λειτουργιών της αυτοδιοίκησης. Πατάξτε την γραφειοκρατία με κάθε τρόπο. Εκσυγχρονίστε την δημόσια διοίκηση, υιοθετήστε διαδικασίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, διασυνδέστε τα υπουργεία και τις υπηρεσίες του δημόσιου τομέα (κεντρική διοίκηση, αυτοδιοίκηση α΄& β΄βαθμού, ΝΠΔΔ) ώστε να μην ταλαιπωρούνται οι συναλλασσόμενοι (πολίτες, επιχειρηματίες, υπηρεσιακοί κ.λ.π) . Με αυτό τον τρόπο θα εξοικονομηθούν χρήματα, εργατοώρες, φαιά ουσία που θα μπορεί να αφιερωθεί σε παραγωγικό έργο, κυρίως όμως θα περιορισθεί η διαφθορά, μητέρα της οποίας είναι η γραφειοκρατία.
Αυτή είναι η πραγματική αυτοδιοίκηση που όλοι πρεσβεύουμε και που υπηρετεί πραγματικά τον πολίτη. Για αυτήν μαχόμαστε.
Πιστεύουμε στις διαδικασίες του Στρατηγικού Αναπτυξιακού Διαλόγου και του Δημοκρατικού Προγραμματισμού και τις υπηρετούμε με προτεραιότητά μας τον συγκρητισμό. Στην ΠΕΔ Κρήτης, άλλωστε, έχουμε κατακτήσει την απαραίτητη ομοψυχία για να χειριζόμαστε ακόμα και τα πιο δύσκολα θέματα ψύχραιμα και συντεταγμένα. Πρόκειται για ένα μεγάλο πλεονέκτημα που πιστώνεται σε όλους τους Δημάρχους του Νησιού, οι οποίοι μπροστά στο καλό του τόπου, πολλές φορές έχουν παραμερίσει τις διαφορές τους.
Παράλληλα, έχουμε κατακτήσει και ένα καλό επίπεδο συνεργασίας με τον β’ βαθμό αυτοδιοίκησης και βρισκόμαστε σε συνεννόηση για τα μεγάλα θέματα που αφορούν στο νησί.
Συνεργαστήκαμε με την Περιφέρεια στο πλαίσιο αναθεώρησης του προσφάτως εγκριθέντος Περιφερειακού Χωροταξικού Σχεδίου που δίνει τις αναπτυξιακές κατευθύνσεις για το νησί μας και το εισάγει στην σύγχρονη εποχή. Το ίδιο και στο πλαίσιο εκπόνησης και άλλων, περιφερειακής εμβέλειας, ειδικότερων σχεδιασμών, όπως ο ΠΕΣΔΑΚ.
Συνεργαστήκαμε επίσης στην πρωτοβουλία που ανέλαβε η ΠΕΔ Κρήτης και αφορούσε στην αντιμετώπιση του Προσφυγικού και οδηγηθήκαμε στη λύση που θεωρείται καλή πρακτική για όλη την χώρα. Έτσι σήμερα οι πρόσφυγες φιλοξενούνται σε μικρές δομές (ξενοδοχεία ή διαμερίσματα) στο πλαίσιο του προγράμματος «Προσωρινή Στέγαση Προσφύγων» που υλοποιείται υπό την αιγίδα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ σε συνεργασία με το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής και τον συντονισμό σε τοπικό επίπεδο από την Αναπτυξιακή Ηρακλείου.
Το συγκεκριμένο παράδειγμα μπορεί να χρησιμεύσει ως οδηγός για όλα τα σοβαρά προβλήματα που απασχολούν το Νησί μας και αποδεικνύει ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση, μπορεί να διαμορφώνει τις εξελίξεις και όχι να σύρεται πίσω τους.
Τα ζητήματα που κυριαρχούν στην ατζέντα μας, και που ως δήμαρχοι θα έχουμε την ευκαιρία να θέσουμε στο πλαίσιο του διαλόγου που θα ακολουθήσει στα θεματικά τραπέζια, είναι:
- Αυτά που έχουν κοινωνική διάσταση όπως: Η μείωση της φτώχειας, η πρόσβαση σε υψηλού επιπέδου υπηρεσίες υγείας και εκπαίδευσης, η ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης και της υγιούς απασχόλησης, ο σεβασμός στην διαφορετικότητα και η προώθηση της ισότητας, η δημόσια ασφάλεια, η υποστήριξη των πανεπιστημιακών και ερευνητικών μας ιδρυμάτων ώστε, τόσο από την δουλειά τους όσο και από την ισόρροπη χωρική κατανομή και λειτουργία των σχολών τους, να ενισχύσουν ή και να διαφοροποιήσουν την αναπτυξιακή δυναμική του νησιού μας σε όλα τα επίπεδα. Επίσης η επένδυση στην κοινωνία της γνώσης και της επιστήμης, η διαρκής επιμόρφωση των πολιτών ώστε να είναι ενήμεροι και συμμέτοχοι στον όποιο σχεδιασμό και όχι απαθείς και αδρανείς.
- Αυτά που έχουν οικονομική διάσταση όπως: η ενδυνάμωση και ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, η ευέλικτη και πολλά υποσχόμενη καινοτόμος μικροεπιχειρηματικότητα, η κοινωνική οικονομία, η επένδυση στο ντόπιο ανθρώπινο δυναμικό όπου και αν δραστηριοποιείται (στην παραγωγή, στον τουρισμό, στον πολιτισμό, στις επιστήμες, κ.λ.π), η τόνωση της παραγωγικής ικανότητας και η ανάδειξη της ταυτότητας της υπαίθρου,
- και τα ειδικότερα που έχουν περιβαλλοντική διάσταση: όπως η προστασία και ανάδειξη του περιβάλλοντος και των πόρων του (νερό, έδαφος, τοπίο, αέρας) , αυτά που δημιουργούνται ως απόρροια της κλιματικής αλλαγής, η μείωση του όγκου των απορριμμάτων και η επαναχρησιμοποίηση τους στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας. Είμαστε υπέρμαχοι του τρίπτυχου διαλογή στην πηγή- ανακύκλωση –κομποστοποίηση.
- Εκτός των παραπάνω, μας απασχολούν και τα ζητήματα που άπτονται της καθημερινότητας και που διασφαλίζουν τους όρους της καλής ποιότητας ζωής, όπως: η δημιουργία υπερτοπικών υποδομών (ΒΟΑΚ, αεροδρόμιο Καστελίου, αεροδρόμιο Ν. Καζαντζάκης, φράγμα Αποσελέμη κ.λ.π ) η απρόσκοπτη πρόσβαση σε καλής ποιότητας νερό ως κοινωνικό αγαθό δημόσιου χαρακτήρα που τιμολογείται δίκαια σε συνδυασμό με την ενιαία διαχείριση των υδάτων την οποία πρεσβεύουμε, η αντιμετώπιση της έλλειψης υποδομών διαχείρισης λυμάτων στην ενδοχώρα με τους μικρούς οικισμούς, η έλλειψη σε σύγχρονα δίκτυα ύδρευσης & άρδευσης για να αντιμετωπιστούν και τα μεγάλα ποσοστά διαρροών, η αγροτική οδοποιία, ο εκσυγχρονισμός & αναβάθμιση των αντλιοστασίων και η μείωση του ενεργειακού κόστους της λειτουργίας τους με την χρήση ΑΠΕ.
Με την ελπίδα ότι το Συνέδριο θα καταλήξει σε χρήσιμα συμπεράσματα, ανάλογα των προσδοκιών που δημιούργησε, είμαστε έτοιμοι να συνεισφέρουμε σε αυτό τον διάλογο μέσα από τις έξι προκαθορισμένες θεματικές συνεδρίες. Και κυρίως, είμαστε έτοιμοι, ως Τοπική Αυτοδιοίκηση, να αναλάβουμε πρωταγωνιστικό ρόλο στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, υπό την προϋπόθεση ότι και εσείς έχετε πεισθεί ότι είμαστε αναγκαίος και κρίσιμος κρίκος σε αυτή την διαδικασία και ότι θα το αποδείξετε εμπράκτως διασφαλίζοντας τις δύο κρίσιμες προϋποθέσεις που προαναφέραμε. Την πραγματική Αποκέντρωση και την πάταξη της Γραφειοκρατίας».
