Σχεδόν κάθε μέρα το καλοκαίρι αντιμετωπίζονται περιστατικά τουριστών που αναζητούν βοήθεια στη διάρκεια πεζοπορίας σε φαράγγια και βουνά της Κρήτης. Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί το ενδιαφέρον για τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού, ιδίως του περιπατητικού. Όλο και περισσότεροι επισκέπτες της Κρήτης προσπαθούν να ανακαλύψουν τις άλλες ομορφιές του νησιού, εκτός από τον ήλιο και τη θάλασσα. Δυστυχώς αρκετοί από αυτούς ξεκινούν χωρίς την κατάλληλη προετοιμασία και ενημέρωση, χωρίς να γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες της κρητικής φύσης με αποτέλεσμα να χάνονται, να τραυματίζονται και να αναζητούν βοήθεια. Το αποτέλεσμα κάποιες φορές είναι τραγικό.
Συζητήσαμε το θέμα με ανθρώπους που γνωρίζουν και έχουν ζήσει από κοντά περιπτώσεις διασώσεων. Με το Διοικητή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Αγίου Νικολάου κ. Μιχάλη Βασιλάκη, με τον κ. Δημήτρη Κουλουγουσίδη από την Ομάδα Διάσωσης Κρήτης και τον κ. Γιάννη Δασκαλάκη από την ΕΔΕΑΚ Σητείας.
«Να έχουν ένα συνοδό μαζί τους»
Ο Διοικητής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Αγίου Νικολάου κ. Μιχάλης Βασιλάκης ήταν χειμαρρώδης. «Περιστατικά διασώσεων», ανέφερε, «αντιμετωπίζει η Πυροσβεστική Υπηρεσία σε όλη την Κρήτη. Επειδή το νησί μας διαθέτει πανέμορφα φαράγγια και σπήλαια, οι φίλοι μας από το εξωτερικό προσπαθούν, μέσω χαρτών, να τα απολαύσουν χωρίς όμως τις απαραίτητες γνώσεις των δυσκολιών που πιθανόν να αντιμετωπίσουν. Δυστυχώς ακόμα δεν υπάρχει νομοθεσία που να ορίζει ότι για να γίνουν αυτοί οι περίπατοι πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχει κάποιος σύνοδος, ένας οδηγός βουνού ή κάποιος ντόπιος που να υποχρεώνει τον τουρίστα να τον έχει μαζί του, για να μπορεί να περπατήσει με ασφάλεια. Το μόνο πιστοποιημένο κομμάτι που έχουμε είναι το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4, αλλά και πάλι, αν κάποιος ηλικιωμένος το αποφασίσει, πιθανόν να αντιμετωπίσει δυσκολίες.
Εμείς, σαν Πυροσβεστική Υπηρεσία, το φωνάζουμε συνεχώς ότι θα πρέπει να γίνει μια σχολή, όπου θα εκπαιδεύονται οδηγοί βουνού και έτσι να γίνει υποχρεωτική η συνοδεία. Να μην πηγαίνει ο καθένας μοναχός του. Συχνά τους βλέπουμε να ανεβοκατεβαίνουν φαράγγια και βουνά, με παπούτσια περιπάτου, χωρίς μπαστούνια, με σορτσάκια, χωρίς νερό… είναι φυσιολογικό κάποια στιγμή να χάνονται. Δεν μπορεί ο καθένας, επειδή θέλει να απολαύσει την κρητική φύση να ξεκινά χωρίς να ξέρει τον τόπο, χωρίς τα απαραίτητα εφόδια και χωρίς να ξέρουμε την ιατρική του κατάσταση.
Σε όλα τα συνέδρια το λέμε… τα τελευταία χρόνια ο περιπατητικός τουρισμός είναι μια καινούρια μόδα. Ο τουρισμός έχει αλλάξει δεν είναι πια ομπρέλα και θάλασσα. Κάθε χρόνο όλο και περισσότεροι ενδιαφέρονται να περπατήσουν.
Το ίδιο πρόβλημα συχνά έχουμε και με τις λεγόμενες γουρούνες, που οδηγούν σε απίθανα μέρη, τα οποία δεν γνωρίζουν καθόλου.
Επιμένω λοιπόν ότι είναι αναγκαίο πλέον να υπάρχουν οδηγοί βουνού και οι τουρίστες να υποχρεώνονται να τους έχουν μαζί τους για ασφάλεια. Από τους συνοδούς αυτούς, εκτός από την ασφάλεια, σίγουρα θα μάθουν πολλά και για την ιστορία του τόπου, για τη χλωρίδα και την πανίδα.
Εμένα προσωπικά αυτό το θέμα με “καίει”. Οι επισκέπτες μας έχουν τη θέληση να περπατήσουν! Όμως μπορούν; Πολλά ατυχήματα θα είχαν αποσοβηθεί ή θα τα είχαμε προβλέψει, αν είχαν μαζί τους αυτούς τους οδηγούς. Επίσης, σκεφτείτε πόσα έξοδα γίνονται σε κάθε διάσωση. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν για το καλύτερο δυνατόν, πριν γίνει το κακό».
«Ξεκινούν χωρίς να γνωρίζουν»
Ο Δημήτρης Κουλουγουσίδης από την Ομάδα Διάσωσης Κρήτης σχολίασε ότι «τα περισσότερα περιστατικά τα έχουμε στην περιοχή της Σητείας, καθώς εκεί υπάρχουν πιο γνωστά και επισκέψιμα φαράγγια, όπως του Ρίχτη στα Έξω Μουλιανά, των Περβολακίων στη Μονή Καψά και του φαραγγιού των Νεκρών στην Ζάκρο. Στο Μεραμπέλλο το πιο γνωστό με πολλούς επισκέπτες είναι της Κριτσάς. Τα υπόλοιπα δεν είναι ιδιαίτερα γνωστά.
Θα πρέπει όλοι που αποφασίζουν να περπατήσουν να έχουν μαζί τους κινητό τηλέφωνο. Επίσης θα πρέπει να ενημερώνουν το ξενοδοχείο τους πού θα περπατήσουν και τί ώρα υπολογίζουν ότι θα γυρίσουν. Πολύ σημαντικό είναι να γνωρίζουν περισσότερα στοιχεία για την περιοχή, στην οποία θα περπατήσουν και βεβαίως να έχουν μαζί τους τα απαραίτητα εφόδια. Εννοείται ότι θα πρέπει να έχουν και καλή φυσική κατάσταση, χωρίς παθολογικά προβλήματα, ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν μια αυξημένη ζέστη ή μία δύσκολη ανάβαση. Αν δεν έχουν σωστή πληροφόρηση για τη διαδρομή που θα ακολουθήσουν και τί μπορεί να συναντήσουν, ένα ατύχημα είναι πάντα πιθανό».
«Θα πρέπει να γίνεται αναλυτική ενημέρωση»
Ο Γιάννης Δασκαλάκης από την ΕΔΕΑΚ Σητείας πρόσθεσε ότι «κάθε χρόνο, κατά μέσον όρο, αντιμετωπίζουμε 10 περιστατικά. Στην ομάδα μας συμμετέχουν 67 άτομα, τα οποία είναι πιστοποιημένα και είναι έτοιμα ανά πάσα στιγμή να παρέμβουν σε περιπτώσεις ανάγκης. Το πρόβλημα συχνά ξεκινά από τα ξενοδοχεία και τα πρακτορεία που τα παρουσιάζουν όλα ρόδινα και αναφέρονται σε περιοχές φυσικού κάλλους, με όμορφα τοπία, χωρίς όμως να γνωρίζουν τα δεδομένα και τις δυσκολίες που πιθανόν να συναντήσουν οι πελάτες τους. Νομίζουν ότι παντού υπάρχουν μονοπάτια. Θα πρέπει να γίνεται αναλυτική ενημέρωση για τις συνθήκες της κάθε περιοχής, που θα θελήσουν να περπατήσουν. Ξεκινούν πολύ χαλαροί και συχνά πληρώνουν με τη ζωή τους».
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ
