Την άμεση απόσυρση του νομοσχεδίου του υπουργείου Οικονομικών που απαγορεύει τη χρήση της παραδοσιακής ονομασίας «τσικουδιά» και «τσίπουρο» και την αντικαθιστά με τον όρο «προϊόν απόσταξης μικρών αποσταγματοποιών (διήμερων)», ζητά ο Σύλλογος Παραδοσιακών Αποσταγματοποιών Τσικουδιάς Νομού Λασιθίου, με ψήφισμα που κατέθεσε την Τετάρτη στο πλαίσιο της ηλεκτρονικής διαβούλευσης που βρισκόταν σε εξέλιξη από τις 20 Δεκεμβρίου μέχρι και σήμερα.
Έντονες ήταν οι αντιδράσεις και από χιλιάδες αμπελοκαλλιεργητές της Κρήτης αλλά και από χιλιάδες μικροπαραγωγούς ανά την ελληνική επικράτεια που κατέθεσαν σχόλια κατά τη διαβούλευση του νομοσχεδίου.
Όπως δηλώνει στην ΑΝΑΤΟΛΗ ο πρόεδρος του Συλλόγου Παραδοσιακών Αποσταγματοποιών Τσικουδιάς Νομού Λασιθίου Γιάννης Καναβάκης, το υπουργείο παίρνει ουσιαστικά την ονομασία «τσικουδιά» από τους 380.000 περίπου μικρούς παραγωγούς σε όλη την Ελλάδα και την κατοχυρώνει σε 50-60 μεγάλες επιχειρήσεις. «Μας παίρνουν το όνομα και λαμβάνουμε αόριστα ανταλλάγματα, για ζητήματα και προβλήματα που η ίδια η Πολιτεία μας έχει δημιουργήσει και θα έπρεπε να έχει επιλύσει.Μιλάμε ουσιαστικά για ξεπούλημα, τα θυσιάζουν όλα στο βωμό του κέρδους. Το χρήμα είναι πολύ και τα συμφέροντα πολλά και οι λεγόμενοι ‘συστηματικοί αποσταγματοποιοί’ θέλουν να βγάλουν εμάς τους μικρούς παραγωγούς έξω από το μοίρασμα της πίτας», αναφέρει ο κ. Καναβάκης.
«Εγκληματούν εις βάρος της παράδοσης
και της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς»
Σημειώνει δε πως «ο όρος ‘τσικουδιά’ και όλη η διαδικασία του καζανέματος, αποτελούν ουσιαστικά μια άυλη πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας και δεν μπορούν να την ξεφτιλίζουν έτσι απλά, είναι ανέντιμο. Αυτοί που προχωρούν στην εφαρμογή αυτού του νομοσχεδίου, παραδίδουν ένα άυλο προϊόν, στα χέρια των λίγων και των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων, εγκληματούν εις βάρος της παράδοσης. Και προφανώς όλο αυτό πάει να γίνει έχοντας πρώτα προχωρήσει σε διάλογο με τους ‘μεγάλους’ ενώ δεν ξέρω εάν έχει γίνει και κάτι κάτω από το τραπέζι».
Στο ψήφισμα που απέστειλε ο Σύλλογος, περιγράφεται η μακραίωνη ιστορία και παράδοση της Κρήτης στην αμπελουργία και την δημιουργία αμπελοοινικών προϊόντων και αποσταγμάτων, με ευρήματα να επιβεβαιώνουν την καλλιέργεια του σταφυλιού, την οινοποίηση και την απόσταξη ήδη από τη Μινωική Εποχή και με τις πρώτες άδειες για την απόσταξη ρακής/τσικουδιάς προς τους αμπελουργούς της Κρήτης να εκδίδονται ήδη από την εποχή της Κρητικής Πολιτείας το 1911.
Όπως αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στο κείμενο διαμαρτυρίας:
«Οι αμπελουργοί της Κρήτης από το 1917 και μετά την ιστορική απόφαση του Ελευθερίου Βενιζέλου απέκτησαν το αποκλειστικό δικαίωμα να παράγουν ρακή/τσικουδιά, το οποίο μάλιστα τους εκχωρήθηκε κατ’ αποκλειστικότητα σε αντάλλαγμα για την απαγόρευση διάφορων ενδημικών στην Κρήτη καλλιεργειών, όπως το βαμβάκι και ο καπνός. Δυστυχώς, η ονομασία «ρακή» (που είναι και η επικρατέστερη στην καθημερινή γλώσσα) «χάθηκε» με την κατοχύρωση της ονομασίας αυτής από την Τουρκία το 1989. Παράλληλα, ήδη από το 1988 επετράπη η παραγωγή τσικουδιάς και από τους συστηματικούς αποσταγματοποιούς, σε επίπεδο μαζικής εκβιομηχανισμένης παραγωγής. Η εμφιαλωμένη όμως τσικουδιά δεν υποκατέστησε ποτέ τα κρητικά καζάνια».
Καταλήγοντας, ο Σύλλογος Αποσταγματοποιών του Λασιθίου ζητεί μέσω του ψηφίσματος:
– η παραδοσιακή τσικουδιά να υπάρχει με το αρχέγονο όνομά της, «τσικουδιά», καθώς «η όποια περίφραση (απόσταγμα διημέρου) αλλοιώνει την πραγματική αίσθηση του μοναδικού αυτού κρητικού προϊόντος»,
– η ελληνική πολιτεία να στηρίξει την παραδοσιακή τσικουδιά και τους παραγωγούς της, αντί να την πολεμάει με παράλογα και εξοντωτικά μέτρα,
– η απόσυρση του ήδη κατατιθεμένου φακέλου ΠΓΕ τσικουδιά και η υποβολή εκ νέου σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς (110/08 & 787/19) (…) εξασφαλίζοντας τη χρήση της ονομασίας αυτής στους διαχρονικά γνήσιους παραγωγούς της, τους διήμερους αποσταγματοποιούς/αμπελουργούς της Κρήτης.
Σύμφωνα με τον κ. Καναβάκη, τα προεδρεία των Συλλόγων Αποσταγματοποιών Τσικουδιάς Ηρακλείου και Χανίων, «συμφωνούν με την παράδοση της ονομασίας, κόντρα στις αποφάσεις των γενικών συνελεύσεών τους».
Δεν αποκλείουν κινητοποιήσεις
Σε κάθε περίπτωση, ο Σύλλογος Παραδοσιακών Αποσταγματοποιών Τσικουδιάς Νομού Λασιθίου βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία και με άλλους συλλόγους από Λαμία, Βόλο, Λάρισα, Τύρναβο, μην αποκλείοντας περαιτέρω κινητοποιήσεις προκειμένου να διαφυλαχθεί η παράδοση και συνολικά ο κλάδος των μικρών παραγωγών.
ΝΙΚΟΣ ΣΓΟΥΡΟΣ