Το Σάββατο 18 Μαρτίου 2023, τελέστηκε ο Εσπερινός της Σταυροπροσκυνήσεως, χοροστατούντος του Σεβ. Μητροπολίτου Πέτρας και Χερρονήσου κ. Γερασίμου. Μετά το πέρας της Ιεράς Ακολουθίας, η Βυζαντινή χορωδία της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής έψαλε Βυζαντινούς Ύμνους της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής και της Σταυροπροσκυνήσεως, υπό την διεύθυνση του Άρχοντα Μελωδού και Διευθυντού της κ. Αντωνίου Πλαΐτη.
Ο κ. Αντώνιος Πλαΐτης, Διευθυντής της Σχολής, ανοίγοντας την εκδήλωση, είπε: Σεβασμιώτατε, σεβαστοί Πατέρες, αξιότιμη κ. Πρόεδρε του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Αγ. Νικολάου, αξιότιμοι κ.κ. καθηγητές, αγαπητοί μαθητές και μαθήτριες, κυρίες και κύριοι.
Με τη Χάρη του Θεού, φτάσαμε στο μέσον της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Η Εκκλησία προβάλλει σήμερα ενώπιον μας τον Τίμιο Σταυρό. Τον προβάλλει, ως το πρότυπο της πνευματικής μας ζωής. Γιατί ο δρόμος του Χριστού, αλλά και ο δρόμος του ανθρώπου, είναι δρόμος σταυρικός. Και για αυτό η Εκκλησία τον προβάλλει ενώπιόν μας, ως τον κύριο οδοδείκτη της ζωής μας.
Και βέβαια, τον προβάλλει και για έναν ακόμα λόγο: προς παραμυθία, προς παρηγοριά μας. Γιατί τον Σταυρό, τον ακολουθεί πάντα η Ανάσταση. Έτσι και σε μας. Βιώνουμε δυσκολίες και πειρασμούς στη ζωή μας. Όμως και στο πιο πυκνό σκοτάδι, υπάρχει φώς. Κι αυτό είναι, το φως της Ανάστασης, που μπορεί και δίνει νόημα και ελπίδα στη ζωή μας.
Όλα αυτά τα νοήματα της πίστεώς μας, προβάλλονται συνεχώς στους ύμνους του Τριωδίου. Για αυτές τις άγιες ημέρες, οι υμνογράφοι και οι μελωδοί της Εκκλησίας μας, έγραψαν τα ποιοτικότερα άνθη της δημιουργίας τους. Μας πρόσφεραν ύμνους απαράμιλλης ομορφιάς, και ως προς τα νοήματά τους, και ως προς τις μελωδίες τους.
Όλοι αυτοί οι ύμνοι, θέλουν να κάνουν τον νου μας να σκέφτεται διαφορετικά. Θέλουν να κάνουν την ψυχή μας ταπεινή και ελεήμονα. Να κάνουν την ύπαρξή μας να βρεθεί εκεί, στα Ιεροσόλυμα, δίπλα στον Χριστό, ως θεατής, προσκυνητής, και μάρτυρας των Αχράντων Παθών Του.
Ένα μικρό δείγμα αυτών των υπέροχων ύμνων, θα ακούσουμε στην αποψινή μας εκδήλωση, από την χορωδία της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής, της Ιεράς Μητροπόλεώς μας.
Η Σχολή μας φέτος κλείνει 20 χρόνια λειτουργίας. Η προσφορά της στην τοπική μας Εκκλησία είναι πολύ σημαντική. Όλα αυτά τα χρόνια, έχει δώσει την δυνατότητα σε μικρούς και μεγάλους, άνδρες, γυναίκες και παιδιά, να καλλιεργηθούν και να μορφωθούν στη Βυζαντινή Εκκλησιαστική Μουσική και στην Ψαλτική Τέχνη, και μέσα από αυτή, να αποκτήσουν όχι μόνο γνώση, αλλά και ήθος.
Ευγνωμόνως τούτη τη στιγμή, η θυμισή μου γυρίζει πίσω 20 χρόνια, στον μακαριστό Μητροπολίτη Πέτρας & Χερρονήσου Νεκτάριο, με τον οποίο μας συνέδεε μία σχέση πατέρα και γιού, αλλά συγχρόνως και φίλου. Πολλές φορές συζητούσαμε θέματα ψαλτικά, (εκείνου βέβαια η συζήτηση, στρεφόταν πάντα γύρω από τον αείμνηστο Αρχοντα και Πρωτοψάλτου Οικουμενικού μας Πατριαρχείου Θρασύβουλο Στανίτσα). Σε μια από τις πολλές συζητήσεις μας, του πρότεινα να ιδρύσουμε Σχολή Βυζαντινής Μουσικής, σκέψη την οποία απεδέχθη με πολλή χαρά. Έκτοτε υπάρχει μια αδιάκοπη λειτουργία της Σχολής μας, όλα αυτά τα 20 χρόνια, ακόμα και στην περίοδο του κορονοϊού, με την μορφή της τηλεκπαίδευσης. Ας είναι αιωνία η μνήμη του.
Το έργο που επιτελείται στη Σχολή μας όλα αυτά τα χρόνια, είναι δύσκολο και απαιτητικό. Γιατί θέλει κόπο, χρόνο, υπομονή, και επιμονή, ώστε να μπορείς να μελωδείς σωστά τα ποιητικά κείμενα της Λατρείας μας και μέσα από την μουσική να εκφράζεις το νόημα των λόγων. Αυτός ο δρόμος απαιτεί πολυετή προσπάθεια, συνεχή μαθητεία, και πολλή αγάπη για την Εκκλησία και την μουσική της.
Στόχος της Σχολής μας είναι να διατηρήσει και να μεταλαμπαδεύσει τη γνήσια Εκκλησιαστική και Εθνική Μουσική μας Παράδοση, και συγχρόνως, να καλύψει τις ανάγκες των ιερών αναλογίων της Ιεράς Μητροπόλεώς μας, με ικανούς και κατηρτισμένους ψάλτες, οι οποίοι όπως προανέφερα, πρέπει να έχουν γνώση, αλλά και ήθος.
Βαθύτατες και ευγνώμονες ευχαριστίες οφείλουμε στον συνεχιστή του έργου της Σχολής, Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Πέτρας και Χερρονήσου κ.κ. Γεράσιμο, τον Ποιμενάρχη μας, για την αγάπη, την στήριξη, και το διαρκές ενδιαφέρον του για τη Σχολή µας. Σεβασμιώτατε, από Εσάς παίρνουμε δυνάμεις για να συνεχίσουμε αυτή την προσφορά στην τοπική μας Εκκλησία. Είναι σε όλους γνωστά, η ένθερμη και έμπρακτη αγάπη και φροντίδα Σας για την βυζαντινή μουσική, για την Σχολή μας, και για όλους εμάς, τον Διευθυντή, τους διδάσκοντες και τους διδασκομένους. Χωρίς Εσάς καμία προσπάθεια δεν θα μπορούσε να ευοδωθεί.
Από καρδιάς να ευχαριστήσω τους διδάσκοντες καθηγητές της Σχολής μας, που κοπιούν και αγωνίζονται με ζήλο και αγάπη, να μεταδώσουν στους μαθητές, τις πολύτιμες γνώσεις τους.
Να ευχαριστήσω τον Γραμματέα της Σχολής μας, π. Εμμανουήλ Πατεράκη, για την άψογη συνεργασία και την συμπαράστασή του στο έργο της Σχολής μας, όπως και για τον αποψινό συντονισμό της εκδήλωσης.
Πολλές ευχαριστίες αξίζουν στα μέλη της χορωδίας μας, η οποία απαρτίζεται από αποφοίτους και φοιτώντες μαθητές της Σχολής. Η πρόθυμη συμμετοχή τους στις πρόβες και στην αποψινή παρουσίαση, είναι δείγμα του ήθους τους αλλά και της αγάπης τους για την Σχολή και την Εκκλησία μας.
Ιδιαίτερα να ευχαριστήσω τους μαθητές μου, Χαράλαμπο Τσερκέζη, Λαμπαδάριο του Ι.Μ.Ν. Αγίου Μηνά Ηρακλείου, ο οποίος και θα προλογίσει τους ψαλλόμενους ύμνους, καθώς και τους Εμμανουήλ Δερμιτζάκη και τους αδερφούς Ιωάννη και Νικόλαο Σαββάκη, που ολοπρόθυμα δέχτηκαν να συμμετάσχουν, ως ισοκράτες, στην αποψινή εκδήλωση.
Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω, τους ιερείς και το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο της Ενορίας της Αγίας Τριάδος της πόλεως Αγίου Νικολάου, για την φιλοξενία της αποψινής εκδήλωσης αλλά και για τη συνεχή συμπαράσταση τους στο έργο της Σχολής, καθώς όπως όλοι γνωρίζουμε, τα μαθήματα στον Άγιο Νικόλαο, πραγματοποιούνται στο Ενοριακό Κέντρο αυτής.
Τέλος, να ευχαριστήσω και όλους εσάς που μας τιμάτε απόψε με την παρουσία σας.
Καλό και ευλογηµένο υπόλοιπο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής!
Ο Σεβασμιώτατος, στον χαιρετισμό του, ανέφερε:
Εἶναι μεγάλη εὐλογία γιά τήν Τοπική μας Ἐκκλησία ἡ ἀποψινή βραδιά. Ἡ Σχολή Βυζαντινῆς Μουσικῆς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας ἐξέρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς μέ διττό σκοπό: πρῶτον, γιά νά μᾶς εἰσαγάγει μυσταγωγικῶς μέ μελωδίες στό κατανυκτικό κλῖμα τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς μέσα ἀπό τήν ψαλτική Παράδοση. Μᾶς δίδει ἐν χορῷ μία γεύση τοῦ μεγαλείου τῆς Βυζαντινῆς Ἐκκλησιαστικῆς Μουσικῆς πού διαφυλάσσεται ἀπό τούς διακόνους τῶν Ἱερῶν Ἀναλογίων. Δεύτερον, γιά νά μᾶς παρουσιάσει τήν πολύ σοβαρή ἐργασία πού γίνεται στούς κόλπους της Σχολῆς, ἀπό τούς διδασκάλους καί τούς μαθητές, μέ προεξάρχοντα τόν Ἄρχοντα Ὑμνωδό τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, κ. Ἀντώνιο Πλαΐτη, ὁ ὁποῖος ὡς Διευθυντής της προσφέρει ἐδώ καί περίπου εἴκοσι ἔτη τίς γνώσεις, τό μεράκι καί ὅλο τόν ἑαυτό του γιά νά μεταλαμπαδεύσει στούς μαθητές τά μυστικά τῆς Ἱερᾶς Τέχνης τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ.
Ἡ ἀποψινή ἐκδήλωση εἶναι ἀφιερωμένη στήν ἑορτή τῆς Σταυροπροσκυνήσεως. Ἔχουμε ἀπόψε τή δυνατότητα νά ἀπολαύσουμε ὕμνους τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, μέ τούς ὁποίους ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία φανερώνει τή σημασία πού ἔχει τό σωτήριο ὅπλο τοῦ Σταυροῦ. Ὅπως λέγει ὁ Ἀπόστολος Παύλος, Ἰουδαῖοι σημεῖον αἰτοῦσι καὶ Ἕλληνες σοφίαν ζητοῦσιν, ἡμεῖς δὲ κηρύσσομεν Χριστὸν ἐσταυρωμένον, Ἰουδαίοις μὲν σκάνδαλον, Ἕλλησι δὲ μωρίαν, αὐτοῖς δὲ τοῖς κλητοῖς, Ἰουδαίοις τε καὶ Ἕλλησι, Χριστὸν Θεοῦ δύναμιν καὶ Θεοῦ σοφίαν. (Α´ Κορ. α´ 23-24).
Τό πῶς συμβαίνει ἕνα μέσο βασανισμοῦ, πάνω στό ὁποῖο χιλιάδες ἀνθρώπων εἶχαν χάσει τή ζωή τους ἀτιμωτικά, νά γίνεται ἱερό σύμβολο καί μέσο ἐξαγιασμοῦ καί καθαγιασμοῦ, εἶναι μάλλον μία ἀπό τίς ἐρωτήσεις πού περιβάλλουν τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ. Γιά κάποιον ὁ ὁποῖος βλέπει τά πράγματα μέ ψυχρή λογική, δεν ὑπάρχει ἄλλη ἐξήγηση πέρα ἀπό τίς δύο πού ἔχουν υἱοθετήσει οἱ Ἐθνικοί μωρία καί οἱ Ἰουδαίοι σκάνδαλο. Ὅταν ὅμως μέ πίστη προσεγγίσουμε τόν Γολγοθά καί τό Κενό Μνήμα τοῦ Κυρίου, τότε ἴσως τό μυαλό μας νά μήν μπορεῖ νά ἐννοήσει πλήρως, ὅμως τό πύρωμα τῆς καρδιᾶς ἀποκαλύπτει ὅτι ἡ χαρά, ἡ εἰρήνη, ἡ ἄγάπη καί ὅλα τά κρείττονα χαρίσματα ἔχουν ὄντως τήν πηγή τους ἐκεῖ.
Αὐτό μᾶς πιστοποιοῦν Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας ὅπως ἡ Ἁγία Μαρία ἡ Αἰγυπτία, ἡ ὁποία ἄφησε τήν πρότερη ζωή της μετά ἀπό μία τέτοια συνάντηση. Ὅπως θά ψάλλουμε σέ δύο ἑβδομάδες στό Δοξαστικό της, «Ἐθαυματούργησε, Χριστέ, τοῦ Σταυροῦ σου ἡ δύναμις, ὅτι καὶ ἡ πρῴην Πόρνη ἀσκητικὸν ἀγῶνα ἠγωνίσατο».
Αὐτή εἶναι ἡ πίστη τῆς Ἐκκλησίας. Ὄχι θεωρητική, ὄχι οὐτοπική, ἀλλά ἐμπειρική. Τά ὅσα μᾶς παρέδωσαν οἱ Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας προῆλθαν ἀπό τήν ἔμπονη καί ἔνδακρυ πολιτεία καί βιωτή τους, ἡ ὁποία μέσα ἀπό τήν ὁδό τῆς ἀσκήσεως καί τῆς ἐφαρμογῆς τῶν θείων Ἐντολῶν καταυγάσθηκε ἀπό τό ἄκτιστο φῶς τῆς θείας Χάριτος, ὅπως πολύ χαρακτηριστικά σημείωσε ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, τόν ὁποῖο ἑορτάσαμε τήν προηγούμενη Κυριακή. Μέσα δέ ἀπό αὐτό τό φῶς, μεταμορφώνεται ἡ κτίση καί έπανέρχεται στό πρῶτο της κάλλος, ἀφοῦ ἔρχεται σέ ἐπαφή καί κοινωνία μέ τόν Δημιουργό της, τόν Ζωοποιό καί Φωτοδότη Κύριο.
Στα πρόπυλα λοιπόν τῆς μεσονηστισίμου ἑβδομάδος εὑρισκόμενοι, νά εὐχαριστήσουμε τόν Κύριό μας γιά τήν ἐμμελῆ, προσευχητική πανδαισία πού ἀπολαύσαμε. Νά εὐχηθοῦμε στούς συντελεστές νά τούς ἐνδυναμώνει ὁ ἐν ξύλῳ προσπαγείς Κύριος καί τέλος νά σᾶς εὐχαριστήσουμε πού τιμᾶτε τήν ἐκδήλωση αὐτή μέ τήν παρουσία σας. Καλό ὑπόλοιπο τῆς Ἁγίας Τεσσαρακοστῆς.
Ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως, αρχιμ. Τίτος Ταμπακάκης, κατακλείων την εκδήλωση, είπε:
Σεβασμιώτατε, ἀγαπητοί πατέρες καί ἀδελφοί,
Ἡ ἀποψινή πνευματική πανδαισία πού μυστικά τελεσιουργήθηκε φωναῖς αἰσίαις ὑπό τούς θόλους τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ, μᾶς εἰσήγαγε στό πένθος τοῦ Σταυροῦ, λίγο πρίν ὑψωθεῖ κεκοσμημένος ἀπό τά μυροβόλα ἄνθη τῆς μετανοίας μας, στό μέσον τῆς Ἐκκλησίας.
“Σέ τόν Βασιλέα καί Δεσπότην, ἄγγελοι ἀπαύστως ἀνυμνοῦσι”, ἐψάλη ἀπόψε. Ἀκολουθοῦντες τόν τύπο τῶν Οὐρανίων Δυνάμεων οἱ καλοί μας ψάλτες, ἐν ἑνί στόματι καί μιᾷ καρδίᾳ, ξεχωριστοί ὡς πρόσωπα, ἀλλά ἑνωμένοι ἐν τῇ ἑνότητι τῆς Πίστεώς μας, ξεχωριστές ψυχές ἑνωμένες ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι, κατόρθωσαν νά ὑψώσουν ἐν μιᾷ φωνῇ τίς καρδιές μας, νά κατευθύνουν τήν προσευχή μας ἐνώπιον τοῦ μελιζομένου καί μή διαιρουμένου, τοῦ πάντοτε ἐσθιομένου καί μηδέποτε δαπανωμένου, τοῦ Βασιλέως τῆς Δόξης. Τούς εὐχαριστοῦμε πού μᾶς βοήθησαν νά φθάσουμε ἕως τίς πύλες τοῦ Οὐρανοῦ, νά μεγαλύνουμε τόν Τίμιο Σταυρό καί νά ἐκβοήσουμε: “Σταυρέ πανσεβάσμιε, καθαγίασον ἡμῶν τάς ψυχάς καί τά σώματα”.
Σεβασμιώτατε,
Γιά μία ἀκόμη φορά, Σᾶς εὐχαριστοῦμε, ἐκ βαθέων, γιά τήν ἀποψινή πανδαισία πού μᾶς χαρίσατε. Εὔχεσθε νά γίνουμε πρότυπο ταπείνωσης, νά ἔχουμε θυσιαστική ταπείνωση, νά μήν δειλιάσουμε νά ζωσθοῦμε τό λέντιο τῆς ταπείνωσης, γιά νά ἀποπλύνουμε τήν ὑψηλόφρονα γνώμη ἀπό τίς καρδιές μας.
Ἄρχοντα Ὑμνωδέ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου κ. Ἀντώνιε Πλαΐτη, εἶσαι κομμάτι τῆς καρδιᾶς μας, κινητήριος δύναμη τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας, μέσῳ τοῦ ἔργου πού ἐπιτελεῖς ὡς διευθυντῆς τῆς Σχολῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς. Ζῆθι, γιά νά μᾶς χαρίζεις ἐν χορῷ, μαζί μέ τούς καλλιεπεῖς βλαστούς τῶν κόπων σου, τούς καλούς μαθητές σου, ἐν χαρᾷ καί εὐφροσύνῃ.
Την εκδήλωση μπορείτε να παρακολουθήσετε στη σελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως στο Facebook στον παρακάτω σύνδεσμο: https://www.facebook.com/watch/?v=771928884054166
