Η οροσειρά της Δίκτης, περιοχή του Δικτύου NATURA 2000, εκπέμπει σήμα κινδύνου. Η οροσειρά που ανακοινώθηκε πως ανήκει στα απάτητα βουνά, τελικά έχει πρόβλημα; Αυτό προκύπτει ως συμπέρασμα από την ανακοίνωση που έκανε ο ΕΟΣ Λασιθίου, ανακοινώνοντας μια τουλάχιστον προβληματική απόφαση.
Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως στα απάτητα βουνά που έχει ενταχθεί η οροσειρά, σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΕΟΣ Λασιθίου Γιάννη Σπυριδάκη, δεν έχουν ενταχθεί όλες οι κορυφές, αλλά μόνο οι τρείς μεγάλες, με αποτέλεσμα να μένει ακάλυπτη ουσιαστικά η οροσειρά της Δίκτης, αλλά να προστατεύονται μόνο τα σημεία, στα οποία ουσιαστικά δεν μπορεί να υπάρξει και ανθρώπινη παρέμβαση.
Η ανακοίνωση του Υπουργείου
Στα τέλη Μαρτίου 2023 το Υπουργείο Περιβάλλοντος προχωρούσε σε συγκεκριμένη ανακοίνωση για την οροσειρά της Δίκτης: «Το Όρος Δίκτη στο Λασίθι, ο μυθικός τόπος γέννησης του Δία, γίνεται σήμερα ο δεύτερος ορεινός όγκος της Κρήτης, μετά τα Λευκά Όρη, που εντάσσεται στον εμβληματικό θεσμό των Απάτητων Βουνών και αποκτά καθεστώς υψηλής περιβαλλοντικής προστασίας με υπουργική απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργου Αμυρά», αναφέραμε τότε.
«Η συνολική έκταση του Όρους Δίκτη, ή αλλιώς Λασιθιώτικα Όρη, που εντάσσεται στα Απάτητα Βουνά είναι 66,29 τ.χλμ, υψομετρικού εύρους μεταξύ 900 και 2.148 μέτρων και εκτείνεται νότια του Οροπεδίου του Λασιθίου και του Δικταίου Άντρου και πλέον απαγορεύεται η διάνοιξη δρόμων ή η δημιουργία τεχνητών επιφανειών, ως μέσο προστασίας της μοναδικής βιοποικιλότητάς του», γράφαμε τότε ακολουθώντας την επίσημη ανακοίνωση του Υπουργείου. Πώς γίνεται όμως να υπάρχουν κορυφές από 900 μέτρα και πάνω και την ίδια ώρα να πληροφορούμαστε πως, παρά το γεγονός πως υπήρξε η ανακοίνωση του υπουργείου, έρχεται ο ΕΟΣ Λασιθίου να μας προβληματίσει και μάλιστα δικαίως, γιατί μας πληροφορεί πως «από την Διεύθυνση Δασών Ηρακλείου εκδόθηκε στις 20/4/2023 άδεια στην ΤΕΡΝΑ για εγκατάσταση ανεμολογικού ιστού ύψους 80 μ. στην κορυφή της Δίκτης Μικρός Αφέντης στα 1.577 μ.». Μάλιστα στο κείμενό του αναφέρει πως σύμφωνα με τη νομοθεσία η έγκριση αυτή γίνεται χωρίς περιβαλλοντική αδειοδότηση στις περιπτώσεις που δεν διανοίγονται νέοι δρόμοι. Για την εγκατάσταση όμως, του συγκεκριμένου ανεμολογικού ιστού θα χρειαστεί να γίνει διάνοιξη τμήματος νέου δρόμου κάτω από την εκκλησία του Αγίου Πνεύματος για να προσεγγίσει το σημείο της εγκατάστασης, όπου θα διαμορφωθεί πλατεία 500 τ.μ. για την εγκατάσταση του ιστού.
Μάλιστα ο Γιάννης Σπυριδάκης εξέφρασε τον προβληματισμό και την αγωνία του για τις ενέργειες αυτές που δε συνάδουν με τη λογική των απάτητων βουνών.
Η περιοχή είναι προστατευόμενη του Δικτύου Natura 2000 και Περιοχή Σημαντική για τα Πουλιά (IBA), καθώς χαρακτηρίζεται πολύτιμη περιοχή για τους γύπες και ανήκει στους όμορους δήμους Μινώα Πεδιάδας και Οροπεδίου Λασιθίου.
Παράλληλα ο ΕΟΣ αναφέρει: «Τις βεβαιώσεις παραγωγού που εκδόθηκαν από την ΡΑΕ για την ΤΕΡΝΑ και που προβλέπουν 14 ανεμογεννήτριες στον Μικρό Αφέντη και στου Σαρακινού 1.588 μ. τις έχει προσβάλει ο Δήμος Οροπεδίου Λασιθίου. Η Περιφέρεια Κρήτης σε πολλές περιπτώσεις και ειδικότερα τον Μάιο του 2022 στην γνωμοδότηση της για τις Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες ξεκαθάρισε ότι δεν εγκρίνει αιολικά πάρκα σε περιοχές του Δικτύου Natura 2000. Για ποιό λόγο εκδόθηκε αυτή η άδεια, αφού η Διεύθυνση Δασών Ηρακλείου διευκρινίζει ότι η έγκρισή της δεν αποτελεί θετική γνωμοδότηση της για εγκατάσταση αιολικού σταθμού;
Ο ΕΟΣ Λασιθίου έχει προσφύγει στο ΣΤΕ μαζί με άλλους συλλόγους για την παράλειψη της κυβέρνησης να προστατέψει τις περιοχές του Δικτύου Natura 2000 και η χώρα μας είναι ένα βήμα πριν την παραπομπή στο Ευρωδικαστήριο για την χωροθέτηση Αιολικών Σταθμών σε προστατευόμενες περιοχές της χώρας. Ο Δήμος, οι κάτοικοι και οι φορείς της περιοχής αντιτασσόμαστε στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών στην οροσειρά της Δίκτης».
Απάτητα βουνά με ανεμογεννήτριες;
Αυτός είναι ο σχεδιασμός για το όρος Δίκτη
Να σημειωθεί πως το όρος Δίκτη ανήκει ουσιαστικά στην κατηγορία των «απάτητων βουνών» εδώ και μερικούς μήνες, αφού στις 30 Ιανουαρίου 2023 ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης είχε ανακοινώσει ότι εντάσσεται μαζί με τα Λευκά Όρη και άλλους επτά ορεινούς όγκους της χώρας. Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, αυτό πρακτικά σημαίνει ότι «δεν θα επιτρέπεται καμία παρέμβαση που θα αλλοιώνει τον χαρακτήρα των βουνών, ώστε να βοηθήσουμε με αυτό τον τρόπο τη χλωρίδα και την πανίδα να αναπτυχθούν».
Ωστόσο το νέο περιοριστικό πλαίσιο προστασίας, το οποίο ανακοινώθηκε, σύμφωνα με τοπικούς φορείς, δεν ανακόπτει στο ελάχιστο την επενδυτική πορεία των ανεμογεννητριών, που σχεδιάζουν να αποκεφαλίσουν τις ορεινές κορυφογραμμές του λασιθιώτικου βουνού. Αυτό συμβαίνει επειδή η έννοια του απάτητου βουνού περιλαμβάνει τους ορεινούς όγκους στους οποίους δεν έχουν ανοίξει δρόμοι ούτε έχουν γίνει χαράξεις.
Το προφανές ερώτημα είναι: Το όρος Δίκτη προστατεύεται από τα 900 ή από τα 1.300 μέτρα και πάνω; Καθώς στο δεύτερο υψόμετρο -ισχυρίζονται κάποιες αναφορές στον Τύπου -ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις που ορίζονται, ώστε να ενταχθούν σε καθεστώς πολύ αυξημένης περιβαλλοντικής προστασίας. Άρα, όλο το υπόλοιπο κομμάτι του ορεινού όγκου, στο οποίο έχουν ανοίξει δρόμοι, υπάρχουν χαράξεις και πρόσβαση, δεν προστατεύεται από το καθεστώς προστασίας που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός; Ούτε ανακόπτονται τα επενδυτικά σχέδια που αναπτύσσονται; Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας έχει εκδώσει άδειες για 74 θέσεις γιγάντιων ανεμογεννητριών γύρω από το Οροπέδιο, όπου με βάση τα επενδυτικά σχέδια, η ανάπτυξη της καθεμιάς φτάνει τα 100 μ.
Τα παραπάνω ερωτήματα πρέπει να απαντηθούν με σαφήνεια τώρα, διότι οι ενέργειες που γίνονται από υπηρεσίες προκαλούν δικαιολογημένα αντίδραση.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ
