Το Τμήμα Ανατολικής Κρήτης του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας απέστειλε στον πρόεδρο του ΤΕΕ κ. Γιώργο Στασινό την ακόλουθη επιστολή για την συντήρηση υποδομών και κτιρίων:
Οι υποδομές χαρακτηρίζουν καθοριστικά τον βαθμό οργάνωσης και ανάπτυξης μίας οργανωμένης κοινωνίας. Μία υποδομή χαρακτηρίζεται από τη σκοπιμότητα που εξυπηρετεί, την κάλυψη των επιθυμητών μελλοντικών απαιτήσεων, τον ορθολογικό σχεδιασμό, την άρτια εκτέλεση του έργου και τέλος τη λειτουργική συντήρηση.
Το τελευταίο διάστημα στο Τεχνικό Επιμελητήριο (ΤΕΕ/ΤΑΚ) έχουμε αναδείξει αρκετές φορές την κρισιμότητα της συντήρησης (προληπτική – τακτική συντήρηση) των υποδομών και κτιρίων. Έχουμε αναφερθεί εκτενώς στο ζήτημα της συντήρησης των γεφυρών, του οδικού δικτύου, των σχολικών κτιρίων αλλά και των κτιρίων συνολικά. Τις πιο πολλές φορές αναδείξαμε τα ζητήματα όχι γιατί ήταν επίκαιρα αλλά για να τα κάνουμε επίκαιρα.
Το μεγάλο πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι δεν γίνεται συντήρηση των υποδομών παρά μόνο όταν έχουμε ισχυρές και επικίνδυνες ενδείξεις με αποτέλεσμα το κόστος να είναι υψηλό γιατί εν τέλει αποτελούν εργασίες αποκατάστασης.
Η λειτουργική συντήρηση περιλαμβάνει τόσο την προληπτική-τακτική συντήρηση όσο και την παρακολούθηση της κατάστασης των κτιρίων και υποδομών. Στο πλαίσιο αυτό είναι και η εργολαβία των Έξυπνων Γεφυρών που τρέχει αυτή την περίοδο από το Τεχνικό Επιμελητήριο και περιλαμβάνει μακροσκοπικό έλεγχο 200 γεφυρών σε όλη την Επικράτεια και την εγκατάσταση συστήματος τηλεμετρίας που θα καταγράφουν τη συμπεριφορά τους, και όταν υπάρχουν τιμές εκτός ορίων θα ειδοποιούν το διαχειριστή. Παρόλα αυτά, τίποτα δε μας κάνει να μην ανησυχούμε για την κατάσταση των γεφυρών που αρκετές στην Περιφέρεια Κρήτης έχουν προβληματικές μακροσκοπικές ενδείξεις και είναι εύλογο το σενάριο ότι οι περισσότερες θα χρειαστούν εργασίες επισκευής ή ανακατασκευής.
Εκτός όμως των μεγάλων γεφυρών των βασικών οδικών αξόνων ενδείξεις διάβρωσης παρουσιάζουν και αρκετές άλλες μικρότερες γέφυρες στο επαρχιακό δίκτυο, καθώς επίσης φράγματα, υδραυλικά έργα, έργα διαχείρισης υδάτων και λιμενικά έργα.
Ένας ακόμη τομέας που παρουσιάζει έλλειμμα στην συντήρηση και στον έλεγχο είναι ο κτιριακός.. Τον περασμένο Σεπτέμβριο αναδείξαμε το ζήτημα της ασφάλειας των Η/Μ εγκαταστάσεων των σχολικών μονάδων, ύστερα από διαπιστώσεις συναδέλφων μηχανικών ότι πιστοποιητικά ηλεκτρολογικής εγκατάστασης (ΥΔΕ) έχουν λήξει εδώ και δεκαετίες, ενώ βάσει νομοθεσίας απαιτείται η ανανέωση τους ανά δύο χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι οι εγκαταστάσεις δεν πληρούν τις απαιτήσεις των τελευταίων δύο διατάξεων (ELOT HD384 και ELOT HD60364) και επιπλέον παρατηρείται έλλειψη στις συνέπειες της μη τήρησης της νομοθεσίας. Σε αυτές τις κτιριακές υποδομές, βάσει νόμου, θα έπρεπε να έχει γίνει διακοπή ηλεκτροδότησης, αλλά για δεκαετίες δεν έχει γίνει ούτε καν ενημέρωση.
Σύμφωνα με τα παραπάνω αντιλαμβάνεται κανείς ότι δεν υπάρχει ο ελεγκτικός μηχανισμός για την επιβολή της εφαρμογής της νομοθεσίας ελέγχου τόσο των υποδομών όσο και του κτιριακού αποθέματος.
Είναι αναγκαία η δημιουργία κωδικοποιημένου πλάνου συντήρησης (σημεία και μέθοδος ελέγχου ανά σημείο, όρια και προδιαγραφές ανά σημείο, ειδικότητα επιθεωρητή, διαδικασία πιστοποίησης) για όλες τις υποδομές και κτιριακές εγκαταστάσεις δημοσίου ενδιαφέροντος, το οποίο θα κοινοποιείται σε κάθε υπεύθυνη αρχή διαχείρισης υποδομών και κτιρίων με την υποχρέωση εφαρμογής του, με απαίτηση τη σύσταση μητρώου συντήρησης κτιρίων και υποδομών.
Όλες οι υποδομές και κτίρια του ευρύτερου δημόσιου φορέα, θα πρέπει να έχουν ηλεκτρονικό μητρώο με τους προγραμματισμένους ελέγχους, αρχείο των συντηρήσεων όπου αυτόματα θα προκύπτει η συχνότητα, ο προγραμματισμός και ο προϋπολογισμός συντήρησης των υποδομών για τα επόμενα έτη. Μέσα από το μητρώο θα μπορεί κάθε υπεύθυνος φορέας να ενημερώνεται για εκπρόθεσμες ημερομηνίες ελέγχων, έκδοσης πιστοποιητικών και προληπτικής συντήρησης. Ο φορέας θα είναι υπεύθυνος για την μη τήρηση των διαδικασιών συντήρησης
Προτείνουμε το ΤΕΕ να συστήσει ομάδα εργασίας η οποία θα ενημερώνει και θα παραδίδει στα αρμόδια υπουργεία τα παρακάτω:
- Κωδικοποιημένο πλάνο συντήρησης ανά είδος και μέγεθος υποδομής και κτιρίου. Θα περιλαμβάνει αναλυτικά τα σημεία ελέγχου, τα βήματα, τις επιθυμητές και οριακές τιμές, την ειδικότητα του/των επιθεωρητών και την αρμοδιότητα του καθενός, τη διαδικασία πιστοποίησης των αποτελεσμάτων και της διαδικασίας.
- Πρότυπα πιστοποιητικά για τα επιμέρους σύνολα ελέγχου κάθε υποδομής και κτιριακής εγκατάστασης. Θα περιλαμβάνει τον τρόπο πιστοποίησης, την περιοδικότητα ελέγχου – επανέκδοσης, τις κυρώσεις σε περίπτωση λήξης.
- Τιμολόγιο εξειδικευμένων άρθρων συντήρησης, ελέγχου και πιστοποίησης με τα νέα πρότυπα. Θα περιλαμβάνει σύμφωνα με τα παραπάνω τον προϋπολογισμό κατ` άρθρο για την εκπόνηση τόσο των συντηρήσεων όσο και των ελέγχων καθώς και τη διαδικασία έκδοσης των πιστοποιητικών.
- Ηλεκτρονική πλατφόρμα με μητρώου συντηρήσεων των υποδομών. Θα περιλαμβάνει τους υποχρεωτικούς ελέγχους-πιστοποιητικά-συντηρήσεις, τα ισχύοντα και παλαιότερα πιστοποιητικά ελέγχου, το ιστορικό συντήρησης, το πλάνο συντήρησης-πιστοποίησης, τον προϋπολογισμό συντήρησης-ελέγχου-πιστοποίησης ανά έτος σύμφωνα με το επίσημο τιμολόγιο. Η πλατφόρμα θα είναι άμεσα συνδεδεμένη με τρίτους φορείς ώστε να διασφαλίζεται η εφαρμογή των κυρώσεων (πχ ΔΕΔΔΗΕ για διακοπή ηλεκτροδότησης, Σχολική Επιτροπή για την άρση λειτουργίας, κτλ).
Είναι ουσιαστική ανάγκη που εξασφαλίζει την ασφάλεια των πολιτών, παρατείνει την αξιοπιστία των υποδομών και μειώνει το κόστος των αποκαταστάσεων.
Ως ΔΕ του ΤΕΕΤΑΚ εκτός από τη βελτίωση των διαδικασιών θεωρούμε ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς Κυβέρνηση και Αρμόδιοι Υπουργοί, ΟΤΑ Α’ και Β’ Βαθμού που διαχρονικά δε μερίμνησαν για τη συντήρηση των δημόσιων υποδομών και κτιρίων να προχωρήσουν άμεσα στη συντήρηση τους με βάσει τις ισχύουσες διατάξεις και κανονισμούς. Επίσης όλοι οι υπεύθυνοι και διαχειριστές κτιρίων να μεριμνήσουν για την άμεση διερεύνηση της ασφάλειας των κτιρίων τους και να λάβουν μέτρα αποκατάστασης και εναρμόνισης με την ισχύουσα νομοθεσία και διατάξεις.
Αναμένουμε τις ενέργειες σας.
Για τη ΔΕ του ΤΕΕ/ΤΑΚ
Ο Πρόεδρος
Γεώργιος Ταβερναράκης
Πολιτικός Μηχανικός Δ.Π.Θ.
