Δυόμισι χρόνια μετά το ναυάγιο στο Κραν Μοντανά, ο Αντόνιο Γκουτέρες, συνάντησε ξανά από κοινού τους Νίκο Αναστασιάδη και Μουσταφά Ακιντζί.
Το γεγονός και μόνο της πρόσκλησης που απηύθυνε στους δυο, για μια άτυπη συνάντηση στο Βερολίνο, σηματοδοτεί από μόνο του τη λήξη της περιόδου περισυλλογής την οποία τους είχε δώσει μετά το βράδυ τη 7ης Ιουλίου του 2017.
Έκτοτε, οι σχέσεις των δυο ηγετών και κατ’ επέκταση των δυο κοινοτήτων εισήλθαν σε μια νέα εποχή, καχυποψίας και αλληλοεπίρριψης ευθυνών.
Μπροστά στο οριστικό τέλμα, ο Γ.Γ του ΟΗΕ, έστειλε στην Κύπρο την Αμερικανίδα διπλωμάτη Τζειν Χολ Λουτ, έχοντας ως όρο εντολής την συνομολόγηση Όρων Αναφοράς.
Έννοια, η οποία ουδέποτε χρησιμοποιήθηκε στο Κυπριακό πρόβλημα. Στόχος των Όρων Αναφοράς είναι να καθορίσουν το περιεχόμενο ή περίγραμμα των όσων ζητημάτων ή πτυχών του Κυπριακού θα τεθούν υπό διαπραγμάτευση σε μια νέα διάσκεψη καθώς επίσης και τη μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί.
Τα απανωτά ταξίδια της Τζέιν Χολ Λουτ στο νησί αλλά και οι επισκέψεις της στις εγγυήτριες δυνάμεις με στόχο την κατάληξη επί των Όρων, δεν στέφθηκαν με επιτυχία, παρά την όποια πρόοδο μπορεί να καταγράφηκε. Αιτία της μη κατάληξης σύμφωνα με το αφήγημα της Ε/κ πλευράς είναι οι παρεμβολές της Τουρκίας προς τα κατεχόμενα. Παρεμβολές, οι οποίες ανέτρεψαν σύμφωνα με τα όσα ισχυρίζεται η Ε/κ πλευρά, και τη συναντίληψη που είχε επιτευχθεί ανάμεσα στους δυο ηγέτες στις 9 Αυγούστου.
Ο Γ.Γ του ΟΗΕ αντιλαμβανόμενος την κρισιμότητα των στιγμών και εκτιμώντας ότι υπήρχε μια κοινή βάση επάνω στην οποία οι δυο ηγέτες θα μπορούσαν να συμφωνήσουν τους κάλεσε στο Βερολίνο.
Όντως , Αναστασιάδης και Ακιντζί στην παρουσία Γκουτέρες προσπάθησαν να επιδείξουν μια εποικοδομητική στάση για να μην ενταφιάσουν την εν εξελίξει διαδικασία. Η επαναφορά στους τρεις βασικούς άξονες οι οποίοι θα αποτελέσουν τους πυλώνες λύσης του Κυπριακού, δηλαδή, το Κοινό Ανακοινωθέν του Φλεβάρη του 2014, όλες οι συγκλίσεις που οδήγησαν τα μέρη στις διασκέψεις για την Κύπρο και τα έξι σημεία του Πλαισίου Γκουτέρες, κρίθηκαν ως σημαντικό κεκτημένο της Τριμερούς και από τους δυο ηγέτες.
Παρόλα αυτά, η δήλωση του Γ.Γ του ΟΗΕ περιέχει και καινούργιο στοιχείο το οποίο φαίνεται να προστέθηκε για να ικανοποιήσει τις ανησυχίες της Τ/κ πλευράς. Συγκεκριμένα η δήλωση του Γ.Γ του ΟΗΕ αφού επαναβεβαιώνει ότι η επιδιωκόμενη λύση είναι η Δ.Δ.Ο με πολιτική ισότητα, την επεξηγεί στη βάση της παραγράφου 4 του ψηφίσματος 716 του 1991. Επίσης ο Γ.Γ του ΟΗΕ εκφράζει και την πρόθεση του να διερευνήσει κατά πόσο υπάρχουν οι συνθήκες για να διεξαχθεί μια άτυπη Πενταμερής παρουσία των εγγυητριών δυνάμεων και των Η.Ε
Συνεπώς, η Λευκωσία νιώθει ικανοποιημένη αφού ο Γ.Γ του ΟΗΕ πίστωσε την πλευρά μας με πολιτική βούληση και θέληση για επίλυση και πλέον στρέφει το βλέμμα του στις εγγυήτριες και τα στάση που θα τηρήσουν. Ως εκ τούτου η Λευκωσία, πιστεύει ότι με αυτό τον τρόπο θα φέρει την Τουρκία προ των ευθυνών της αναγκάζοντας την να τοποθετηθεί στα βασικά ζητήματα της εξωτερικής πτυχής του Κυπριακού δηλαδή, στο θέμα των εγγυήσεων αλλά και των κατοχικών στρατευμάτων.
Αναστασιάδης: Πρώτο θετικό βήμα το αποτέλεσμα της Τριμερούς
Σε δηλώσεις του μετά το πέρας του δείπνου και της δημοσιοποίησης του κειμένου από πλευράς Ηνωμένων Εθνών ο Πρόεδρος δήλωσε: “Υπήρξε μια δημιουργική προσπάθεια, διαβουλεύσεις, εκ μέρους των διαπραγματευτών και της ειδικής απεσταλμένης του Γ.Γ που οδήγησε με την συναίνεση τόσο του Γ.Γ όσο και των δυο ηγετών στα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο Κοινό Ανακοινωθέν που εξεδόθει από τα Η.Ε ως δήλωση του ιδίου του Γ.Γ.”.
Παρά τις γνωστές δυσκολίες το αποτέλεσμα της σημερινής συνάντησης θεωρείται ένα πρώτο θετικό βήμα στην προσπάθεια επανέναρξης του διαλόγου, ανέφερε.
Θεωρώ σημαντικό το γεγονός ότι ο Γ.Γ επανέλαβε την αποφασιστικότητα του να συνεχίσει σε συνεργασία με τους ηγέτες των δυο κοινοτήτων αλλά και τις εγγυήτριες δυνάμεις την προσπάθεια για σύγκλυση άτυπης Πενταμερούς συνάντησης με εντολή τη συμφωνία όρων αναφοράς που θα επιτρέψουν τη δημιουργία ενός διαλόγου που θα οδηγήσει σε λύση, τόνισε.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδη στάθηκε ιδιαίτερα στη συναντίληψη που υπήρξε με τον Τ/κ ηγέτη για τις βασικές παραμέτρους που θα διέπουν την λύση. Δηλαδή το Κοινό Ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου του 2014, τις συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν και οδήγησαν στις δυο διασκέψεις για την Κύπρο και τα έξι σημεία του Πλαισίου Γκουτέρες.
Παράλληλα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, έστειλε το μήνυμα ότι για να επαναρχίσει ουσιαστικός διάλογος πρέπει πέραν από την κατάληξη σε Όρους Αναφοράς η Τουρκία να σταματήσει τις έκνομες ενέργειες στην ΑΟΖ και τις απειλές στην Αμμόχωστο αλλά και τα τετελεσμένα που επιχειρεί να δημιουργήσει στην νεκρή ζώνη.