Στην αξιοποίηση ιδιοτήτων και βιοδραστικών μορίων των μικροβίων, για την ανάπτυξη «Αντιμικροβιακών» και «Βιοπαρασιτοκτόνων» προϊόντων νέας γενιάς με σκοπό την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης και την αειφόρο διαχείριση των φυσικών πόρων, στοχεύει το ερευνητικό έργο που ξεκίνησε στο Πανεπιστήμιο Κρήτης με τη χρηματοδότηση του Πράσινου Ταμείου του Υπουργείου Περιβάλλοντος (στο πλαίσιο του πρόσκλησης με τίτλο «Έρευνα και Εφαρμογή» στον Άξονα Προτεραιότητας 3 του Χρηματοδοτικού Προγράμματος «Φυσικό Περιβάλλον & Καινοτόμες Δράσεις») και υπό το συντονισμό της ομάδας Μικροβιολογίας του επίκουρου καθηγητή Μικροβιολογίας στο Τμήμα Βιολογίας του ιδρύματος, επίτιμου καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Exeter και ερευνητή του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, Δρ. Παναγιώτη Σαρρή.
«Αποφασίσαμε να μελετήσουμε τον μικροβιακό ‘πλούτο’ της Κρήτης για να δούμε πώς τα μικρόβια θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια πιθανή λύση ή μια πιθανή πηγή λύσεων για την κλιματική αλλαγή», δηλώνει σχετικά στην ΑΝΑΤΟΛΗ ο κ. Σαρρής, επισημαίνοντας τον σημαντικό αντίκτυπο που θα μπορούσε να έχει κάτι τέτοιο συνολικά στον παραγωγικό ιστό ευρύτερα του νησιού μας.
Προγενέστερα ευρήματα της ομάδας έρευνας, προσθέτει, έχουν καταδείξει ότι τα μικρόβια μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο στην αγροτική παραγωγή, στη γεωργία δηλαδή, ως πιθανή πηγή καταπολέμησης παθογόνων εντόμων, κλπ και για την ανθεκτικότητα του νερού και του εδάφους στην αλατότητα. Όσο και για την παραγωγή νέων αντιβιοτικών ουσιών, μιας και η κλιματική αλλαγή ωθεί τα μικρόβια να αποκτούν ανθεκτικότητες και να γίνονται ολοένα και πιο επιθετικά απέναντι π.χ. στα ζώα.
Η έρευνα
Ήδη η ομάδα έρευνας του κ. Σαρρή, σε συνεργασία με υφιστάμενες ομάδες, από το τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Κρήτης και τον Ελληνικό Γεωργικό Οργανισμό-Δήμητρα (ΕΛΓΟ-Δήμητρα), έχει φτιάξει με την καθοδήγησή του μια συλλογή μικροβίων απ’ όλη την Κρήτη, με τα τελευταία δείγματα να έχουν ληφθεί πέρυσι το καλοκαίρι από μια ομάδα σπηλαιολόγων από ένα από τα βαθύτερα σπήλαια της Ευρώπης που απαντάται στα Χανιά – ένας εκ των οποίων ήταν ο Σάββας Παραγκαμιάν από την Ιεράπετρα, υποψήφιος διδάκτορας.
Τα δείγματα αυτά-μικροοργανισμοί έφτασαν στο εργαστήριο του Πανεπιστημίου, οι οργανισμοί έχουν απομονωθεί, έχουν ταυτοποιηθεί και φυλάσσονται σε βαθιά κατάψυξη (στους -80 βαθμούς). Από αυτούς – πάνω από δύο χιλιάδες στο σύνολο – επελέγησαν κάποιοι που έχουν δώσει κάποια ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά, για να προχωρήσει παρακάτω η διαδικασία.
Θα είναι εφαρμόσιμο-υλοποιήσιμο το αποτέλεσμα;
Ερωτώμενος εάν το όλο εγχείρημα θα μπορέσει σύντομα να είναι υλοποιήσιμο και επί του πρακτέου εφαρμόσιμο, ο κ. Σαρρής σημειώνει πως σε προηγούμενο αντίστοιχο πρότζεκτ που «έτρεξε» η ομάδα του μαζί με τον Ελληνικό Γεωργικό Οργανισμό-Δήμητρα (ΕΛΓΟ-Δήμητρα) έχει καταλήξει σε μια σειρά μικροβίων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τις εταιρίες ως αντικατάσταση των χημικών φαρμάκων στην αγροτική παραγωγή για την καταπολέμηση παθογόνων.
Όπως εκτιμά ο Καθηγητής, το παρόν εγχείρημα με τα μικρόβια, θα μπορούσε να είναι υλοποιήσιμο, με αρκετά «εργαλεία» που θα μπορούσαν να αποτελέσουν προϊόν, περίπου σε ορίζοντα 5ετίας.
Μικροβιακής προέλευσης
τα περισσότερα αντιβιοτικά
Στην επισήμανσή μας ότι πολύς κόσμος μπορεί στο άκουσμα της λέξης «μικρόβια» να παραξενευτεί ή να απορρήσει, ο κ. Σαρρής αναφέρει πως «τα περισσότερα από τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούμε σήμερα, που παίρνουμε από τα φαρμακεία, είναι μικροβιακής προέλευσης».
ΝΙΚΟΣ ΣΓΟΥΡΟΣ