Στην μεγάλη ατζέντα του Υπουργείου Πολιτισμού βρίσκεται η αξιοποίηση των κτιρίων στη Σπιναλόγκα. Το θέμα, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, συζητήθηκε για μια ακόμα φορά κατά την πρόσφατη επίσκεψη της Υπουργού Πολιτισμού στο Ηράκλειο, όταν η Λίνα Μενδώνη ενημερώθηκε για σειρά ζητημάτων που αφορούν την Κρήτη, στο περιθώριο της σύσκεψης που έγινε στην Περιφέρεια Κρήτης.
Το θέμα που απασχολεί αυτή την περίοδο τόσο την Περιφέρεια Κρήτης όσο και παράγοντες του Υπουργείου Πολιτισμού είναι ο καλύτερος τρόπος που θα επιτευχθεί η αξιοποίηση των κτιρίων του μεσοπολέμου πάνω στην οχυρή νησίδα.
Η Σπιναλόγκα κατά την περίοδο που λειτούργησε ως λεπροκομείο είχε δύο εξαιρετικά κτίρια που μπορούν να αποτελέσουν το σημείο αναφοράς ως μουσείο για την σημερινή λειτουργία του μνημείου. Για να γίνει αυτό απαιτείται να υπάρξει η απαραίτητη μουσειολογική μελέτη και η διαμόρφωση και λειτουργία του χώρου με τον βέλτιστο τρόπο, ώστε να είναι επισκέψιμοι χώροι από τους χιλιάδες επισκέπτες του νησιού. Για να γίνει αυτό είναι αναγκαίο να υπάρξουν οι αναμενόμενες εγκρίσεις από όργανα όπως το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και να υπηρετείται το γενικότερο σχέδιο ολοκληρωμένης αξιοποίησης του χώρου.
Στο πλαίσιο της παρουσίας της υπουργού στην Κρήτη, υπήρξε σχετική ενημέρωση για τις εξελίξεις και την αναγκαιότητα στήριξης και προώθησης των εγκρίσεων.
Αν και δεν υπήρξε ανακοίνωση αποφάσεων, πληροφορίες αναφέρουν, πως η υπουργός Πολιτισμού είναι απόλυτα θετική στην αξιοποίηση των χώρων με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, έτσι ώστε το μνημείο ν’ αποκτήσει το μουσείο που χρειάζεται να έχει πάνω στο νησί.
Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν πως η Περιφέρεια Κρήτης στηρίζει την προοπτική αυτή, επιδιώκει να προχωρήσουν έγκαιρα οι διαδικασίες, για να καταφέρει να προτείνει τη χρηματοδότηση των σχετικών έργων και να διαμορφωθεί με επάρκεια ο κύκλος των παρεμβάσεων αναβάθμισης, ανακαίνισης και προσαρμογής των κτιρίων που πρέπει να γίνει.
Τα κτίρια
Τα κτίρια του μεσοπολέμου -πέραν των τουρκικών και ενετικών κτισμάτων-καταδεικνύουν την συνεχή παρουσία, τις διαφορετικές χρήσεις αλλά και την διαδρομή που εξακολουθεί να ισχύει κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου.
Σύμφωνα με την ενημέρωση που υπάρχει, τα δύο κτίρια των ξενώνων, φέρουν τη σφραγίδα ενός διακεκριμένου αρχιτέκτονα, συνεργάτη του Le Corbusier, έχουν έντονα στοιχεία της εποχής Bauhaus, ενώ η κατασκευή τους θεωρείται πρωτοπόρα ιδιαίτερα για την δεκαετία του 30, δεδομένου ότι οι πλάκες που έχουν χρησιμοποιηθεί είναι Zoellnez, μιας ιδιαίτερης τεχνολογίας η οποία χρησιμοποιήθηκε τα τελευταία χρόνια για την κάλυψη μεγάλων ανοιγμάτων.
Τόσο ο Δήμος Αγίου Νικολάου, όσο και η Περιφέρεια κατά το παρελθόν έχουν αναφέρει πως έχουν απολύτως ταυτόσημες θέσεις για τον τρόπο διαχείρισης των ζητημάτων που σχετίζονται με την Σπιναλόγκα και για αυτό καταβάλλεται από κοινού κάθε δυνατή προσπάθεια για την προβολή και ανάδειξη του συγκεκριμένου μνημείου με στόχο την ένταξη του στα μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco. Εξάλλου, όπως τονίστηκε και στην πρόσφατη σύσκεψη, το νησί της Σπιναλόγκας αντανακλά σημαντικές πολιτιστικές αξίες, οι οποίες απορρέουν τόσο από τη χρήση της ίδιας της νησίδας όσο και από τις ανθρώπινες δραστηριότητες που έλαβαν χώρα σε αυτή από την αρχαιότητα ως τον 20ο αιώνα. Το οικιστικό σύνολο της Σπιναλόγκας κατά το 19ο αιώνα, εξελίχθηκε στο μεγαλύτερο μουσουλμανικό κέντρο της Ανατολικής Κρήτης μετά το Χάνδακα. Το 1903, η κρητική Πολιτεία αποφάσισε την ίδρυση λεπροκομείου στη Σπιναλόγκα το οποίο λειτούργησε έως το 1957 και έκτοτε η νησίδα παρέμεινε έρημη και ακατοίκητη.
