Στο «αρχείο» της κοινωνίας και των εμπλεκομένων οικογενειών στο Μυλοπόταμου Ρεθύμνου, μπαίνει μία πολύχρονη βεντέτα, μεταξύ τριών οικογενειών στα Ζωνιανά. Πριν από περίπου 25 χρόνια ξεκίνησαν τα προβλήματα αρχικά σε δύο και κατόπιν σε τρεις οικογένειες των Ζωνιανών Μυλοποτάμου, λόγω οικογενειακών διαφορών, προβλημάτων με βοσκοτόπια και κτηματικών διεκδικήσεων.
Σήμερα πια, οι τρεις οικογένειες συμφιλιώνονται μεταξύ τους, με τον Σασμό να σπάει να δεσμά της εκδίκησης και να τις δένει μέσω τριών συντεκνιών, βαπτίσεων, οι οποίες συμφωνήθηκαν. Μέσω του μυστηρίου της εκκλησίας της βάπτισης, το έθιμο του Σασμού, της διαμεσολάβησης δηλαδή για ειρηνική διευθέτηση των προβλημάτων, οι εμπλεκόμενες στη βεντέτα οικογένειες λήγουν πια εντάσεις, διαμάχες, προστριβές χρόνων.
Οι πρωταγωνιστές στην εξέλιξη αυτή είναι οι μετέχοντες του Σασμού, του εθίμου δηλαδή που βοηθάει στην επίλυση των διαφορών μεταξύ οικογενειών. Είναι οι άνθρωποι του Σασμού, οι οποίοι για μήνες ολόκληρους κουβέντιαζαν τα μέλη των οικογενειών, δημιουργούσαν κλίμα εμπιστοσύνης, συμφιλίωσης, μετέφεραν μηνύματα από τη μία οικογένεια στην άλλη και τελικά, όπως όλα δείχνουν, ο Σασμός επιτεύχθηκε.
Το ΑΠΕ – ΜΠΕ επικοινώνησε με πρόσωπα που πρωταγωνίστησαν στο Σασμό, τα οποία δεν επιθυμούν τη δημοσιοποίηση των ονομάτων τους. Πρόσωπα που σήμερα Σάββατο και αύριο Κυριακή θα παραβρεθούν στις συναντήσεις των νονών με τα βαφτιστήρια τους. Οι οικογένειες θα ανταλλάξουν επισκέψεις, ώστε και τυπικά να κλείσουν οι συντεκνιές και οι νονοί να έρθουν σε επαφή με τα μικρά παιδιά τα οποία για μια ζωή θα είναι δεμένα με το όρκο της προσοχής και της προστασίας μεταξύ τους. «Οι νονοί είναι νεαροί έφηβοι 15 και 16 ετών, πήραν την εντολή να βαπτίσουν τα μικρά κοπέλια συμμετέχοντας ως παιδιά στην ουσία και εκείνα στην κίνηση που δίνει πια ένα χαρούμενο τέλος σε μία πολύχρονη και ταραχώδη περίοδο για τις εμπλεκόμενες στη βεντέτα οικογένειες. Οι οποίες όλα αυτά τα χρόνια κατά γενική ομολογία διαβιούσαν με συνοδοιπόρο την ανασφάλεια, την ψυχική ένταση και το καθημερινό στρες για την άγνωστη εξέλιξη της Βεντέτας», αναφέρθηκε στο ΑΠΕ ΜΠΕ.
«Για τόσους μήνες μία ομάδα από Σαστάδες από τα Ανώγεια, τα Λειβάδια και τα Ζωνιανά, δώσαμε τον αγώνα μας, να πάψει η Βεντέτα. Αγώνας δύσκολος από επτά “συντοπίτες” του Ψηλορείτη αλλά και αγώνας ιερός, αφού στις δικές μας αποφάσεις κρεμόταν το μέλλον των οικογενειών μετά και τα επεισόδια του καλοκαιριού του 2020, που οδήγησαν τους εμπλεκόμενους στα νοσοκομεία και στις φυλακές», ανέφερε ο συγκεκριμένος άνθρωπος ο οποίος επιθυμεί να εξάρει το ήθος και τη συνδρομή των φίλων του στο Σασμό. Με την επίτευξη του Σασμού, όπως μας είπε, ενημερώθηκε άμεσα και η Αστυνομική Διεύθυνση Κρήτης, με αποτέλεσμα να αποχωρήσουν αστυνομικές δυνάμεις που ειδικά το τελευταίο διάστημα είχαν κάνει αισθητή την παρουσία τους στη συγκεκριμένη περιοχή. Παράλληλα όπως επισημάνθηκε στο ΑΠΕ ΜΠΕ, όλα τα μέλη των εμπλεκομένων οικογενειών θα ενημερώσουν τις επόμενες ημέρες τον εισαγγελέα ότι η Βεντέτα έλαβε τέλος και δε ζητούν την ποινική δίωξη ουδενός, ζητώντας παράλληλα από κοινού την αποφυλάκιση ενός εκ των πρωταγωνιστών του επεισοδίου του καλοκαιριού του 2020, κατά τη διάρκεια του οποίου έπεσαν πυροβολισμοί και υπήρξαν και ξυλοδαρμοί.
«Σήμερα Σάββατο οι συμφιλιωμένες πια οικογένειες, θα συμμετέχουν στη γνωριμία των παιδιών που θα βαπτίσουν μέσα από επίσης ένα παλιό έθιμο αυτό του Κουτσανυχίσματος. Οι έφηβοι νονοί που έδωσαν τα χέρια για τη συντεκνιά, τη βάπτιση, θα περάσουν το κατώφλι των σπιτιών όπου ζουν τα παιδιά που θα βαπτιστούν και θα κόψουν ένα νύχι από τα δακτυλάκια τους. Με αυτό τον τρόπο, δένει πλέον ο δεσμός μεταξύ της οικογένειας του νονού και των γονέων του παιδιού που θα βαπτισθεί. Ένας δεσμός άρρηκτος για τις τοπικές κοινωνίες της Κρήτης και ειδικά για τις ορεινές περιοχές», ανέφερε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ένας Ανωγειανός μέλος της ομάδας των Σαστάδων. Ο Σασμός όπως εξήγησε, είναι ένα πολύ παλιό, αρχαίο έθιμο που έχει κρατήσει όρθιες της μικρές τοπικές ορεσίβιες κοινωνίες και πολλές φορές έχει αποδειχτεί πολύ πιο αποτελεσματικός από πολλούς άλλους τρόπους προσπάθειας επίλυσης διαφορών. «Θα μπορούσα να πω ότι ο Σασμός είναι η σημερινή διπλωματία όπου ξεκινούν οι διπλωμάτες και διαμεσολαβητές για να επιλύσουν σοβαρά θέματα ακόμη και μεταξύ κρατών. Οι μετέχοντες ενός Σασμού είναι πρόσωπα με σεβασμό από τις τοπικές κοινωνίες, την γνώμη των οποίων επιζητούν, σέβονται, αποδέχονται και τηρούν οι συντοπίτες τους και όχι μόνο. Είναι τιμή για μένα προσωπικά που συμμετείχα στο Σασμό αυτό μαζί με τους άλλους έξι συντοπίτες μου από Ζωνιανά Ανώγεια και Λειβάδια, με τους οποίους τελικά καταφέραμε να ενώσουμε τρεις οικογένειες μετά από δεκαετίες. Όλοι μας είχαμε ως μπούσουλα ότι στους δύσκολους αυτούς τόπους που ζούμε το μόνο που μπορεί να μας κρατήσει όρθιους είναι η μεταξύ μας σύμπνοια και ομόνοια. Τα καταφέραμε και είμαστε και οι επτά Σαστάδες σίγουροι ότι οι νονοί, θα είναι άξιοι των συντεκνιών τους, οι οικογένειες θα ζήσουν εν ηρεμία και στην τοπική κοινωνία των Ζωνιανών θα επικρατήσει η γαλήνη», είπε ένας από τους μετέχοντες στο Σασμό.
Πριν από τη σημερινή ομάδα των Σαστάδων είχαν γίνει προσπάθειες από άλλα άτομα τα οποία όμως για διάφορους λόγους δεν κατάφεραν να φέρουν τα ποθητά αποτελέσματα. «Εμείς για πάνω από 7 μήνες με πάνω από 20 συναντήσεις διάρκειας η κάθε μία ακόμη και δέκα – δώδεκα ώρες, ακούσαμε όλους τους εμπλεκόμενους ακόμη και τα παιδιά που οι μεγάλοι τα είχαν δίπλα τους στις συναντήσεις. Οικογένειες κτηνοτρόφων που έχουν μάθει να ζουν με τη φύση σε όλες τις εναλλαγές της, σκληρή και ήρεμη άγρια και ισοπεδωτική. Αυτοί οι άνθρωποι όλοι τραυματισμένοι και πονεμένοι από την Βεντέτα χρόνων βίωναν και μεγάλωναν με μία καθημερινότητα τόσο χαλασμένη, με μία αγωνία για το πού μπορεί να τους οδηγούσε η κάθε τους ημέρα», εξιστορηθηκε στο ΑΠΕ ΜΠΕ.
Η πιο δυνατή φράση που συγκίνησε τη βραδιά που ο Σασμός επιτεύχθηκε ήταν «…άντε να δώσουμε άφτι, να ξεκινήσουμε μία καινούργια σελίδα με αγάπη και ομόνοια σβήνοντας όλα όσα μας κρατούν πίσω. Άφτι για τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας». Δυνατές στιγμές όπως μας ανέφεραν μιας και από τη στιγμή εκείνη υπάρχουν πιο φωτεινά και πιο ήρεμα πρόσωπα στις οικογένειες της Βεντέτας. «Ο αγώνας μας όμως δεν τελείωσε. Οφείλουμε να νουθετήσουμε τα κοπέλια και να δημιουργήσουμε τους νέους Σαστάδες, νέα παλικάρια να πάρουν τα ηνία με απόφαση εμάς των μεγαλυτέρων για να μην επιτρέψουν στο μέλλον η Βεντέτα ή οι Βεντέτες να έχουν θέση στις κοινωνίες μας», επισήμανε ένας εκ των μαρτύρων του Σασμού. Άλλωστε οι ορεσίβιες κοινωνίες είναι τόσο πολύ αυτοτροφοδοτούμενες με ισχυρό αίσθημα αυτοσυντήρησης, που η συνέχεια τους είναι αποτέλεσμα σε μεγάλο βαθμό, των προτροπών, νουθεσιών και παροτρύνσεων από γενιά σε γενιά.
