Παρατηρώντας τις αμυγδαλιές της περιοχής μας, όσες απόμειναν από τις πάρα πολλές που κάποτε ευδοκιμούσαν στα μέρη μας, διαπιστώνουμε ότι είναι φορτωμένες με αμύγδαλα. Αμυγδαλοχρονιά λοιπόν, όπως μουσμουλοχρονιά είχαμε αναφέρει την εβδομάδα που μας πέρασε.
Τα δροσερά αμύγδαλα που τώρα βλέπουμε στις αμυγδαλιές έχουν ένα ιδιαίτερο όνομα. Λέγονται τσάγαλα. Είναι στο στάδιο που μπορούμε να τα φάμε ολόκληρα, με το χνουδωτό, πράσινο κέλυφός τους. Σε αυτή τη φάση ο καρπός είναι σαν… μύξα και δεν έχει ιδιαίτερη γεύση. Τρώγονται ωμά και τη γεύση στο στόμα μας τη δίνει το κέλυφος. Σύντομα το κέλυφος θα σκληρύνει, όπως και το αμυγδαλάκι μέσα του, για να το φάμε, αφράτο και τραγανό.
Διαβάσαμε («Βολταράκια») ότι στην Τουρκία, πλανόδιοι και μανάβηδες πωλούν τσάγαλα, στις πλαστικές συσκευασίες. Οι Τούρκοι έχουν πολλές αμυγδαλιές και «αλαφρώνοντας» τα δέντρα από τους περίσσιους καρπούς, πετυχαίνουν μεγαλύτερα αμύγδαλα, άρα και υψηλότερη τιμή.
Η λέξη τσάγαλα προέρχεται από την τουρκική cagala που σημαίνει τα άγουρα φρούτα, κυρίως τα άγουρα αμύγδαλα. Υπάρχει η έκφραση «Μυαλό τσάγαλο» και λέγεται για κάποιον που έχει άγουρη και ανώριμη σκέψη… όπως το τσάγαλο είναι άγουρο αμύγδαλο, έτσι και το μυαλό του δεν έχει ωριμάσει.
«Είντα να κάμω τα τσάγαλα και τα ξινοκορμάκια;
Ο νους μου θέλει αμύγδαλα, γλυκά και ζαχαράκια»,
λέγει και μια μαντινιάδα και αυτός που τη λέει εννοεί ότι θέλει κάτι ώριμο και γλυκό, όχι άγουρα πράγματα.
ΛΕΩΝ.Κ.
