Η Κρήτη «κλέβει την παράσταση» φέτος στα μεσογειακά νησιά, με σημαντική αύξηση στις αφίξεις, τόσο μέσω αεροδρομίων όσο και λιμένων κρουαζιέρας. Ο αριθμός των τουριστών αναμένεται να ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, στηρίζοντας την οικονομία αλλά ασκώντας και σημαντική πίεση σε υποδομές και υπηρεσίες. Παρά το γεγονός ότι μέχρι τώρα έχουμε γκρίνιες, θεωρείται πως θα βιώσουμε μια χρονιά με πολλά ρεκόρ.
Όμως, ένα παράλληλο φαινόμενο παίρνει δραματικές διαστάσεις μέσα στο 2025, αφού πάνω από 3.147 μετανάστες έχουν φτάσει στην Κρήτη, ήδη ξεπερνώντας το σύνολο του προηγούμενου έτους. Μόνο πρόσφατα, διασώθηκαν πάνω από 500 άτομα σε ένα μόνο Σαββατοκύριακο.
Τα λιμάνια της νότιας Κρήτης, όπως της Γαύδου και του νότιου Ηρακλείου, έχουν μετατραπεί σε «πύλες εισόδου» για θαλάσσιες διαδρομές από τη Λιβύη, με πλοία υπερφορτωμένα, που συχνά αδυνατούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις χωρίς τροφή ή σωστικά μέσα.
Οι συνθήκες στα λιμάνια είναι πλέον ασφυκτικές. Βρέθηκαν τουρίστες να αντικρίζουν πλωτά γεμάτα ανθρώπους δίπλα σε πλοία κρουαζιέρας και ξεχωριστά τουριστικά σημεία, με την τοπική κοινωνία να αντιδρά.
Η αυξανόμενη μεταναστευτική κίνηση προς την Κρήτη, όπως καταγράφεται στα δημοσιεύματα του ξένου τύπου και των διεθνών πρακτορείων, μπορεί να επηρεάσει τον τουρισμό του νησιού το καλοκαίρι του 2025 με βάση τις τρέχουσες εξελίξεις.
Ωστόσο μέχρι σήμερα δεν είναι ένα θέμα που καταγράφεται στα διεθνή μέσα ενημέρωσης και ειδικά τα αγγλόφωνα ή και γερμανόφωνα που επηρεάζουν την τουριστική αγορά της Κρήτης.
Παρότι υπάρχουν δηλώσεις των εκπροσώπων των λιμενικών σε αγγλόφωνα μέσα ενημέρωσης (όπως η αγγλική έκδοση της εφημερίδας «Καθημερινή»), εντούτοις δεν υπάρχει μια σύνδεση τουλάχιστον την περίοδο αυτή του τουρισμού με το μεταναστευτικό στην Κρήτη κι αυτό αποτιμάται μόνο ως θετικό στοιχείο στο ξεκίνημα μιας κρίσης που φαίνεται να κλιμακώνεται με την ραγδαία αύξηση των μεταναστών που φτάνουν στο νησί.
Προς το παρόν οι μετανάστες μεταφέρονται προσωρινά σε χώρους κοντά σε τουριστικές περιοχές (π.χ. Εκθεσιακό Κέντρο Αγιάς Χανίων), γεγονός που ενδέχεται να επηρεάσει την εικόνα των προορισμών.
Την ίδια ώρα όμως υπάρχουν ανησυχίες επενδυτών και επαγγελματιών. Οι τοπικοί φορείς εκφράζουν φόβους ότι η έλλειψη επαρκούς υποστήριξης από την κεντρική κυβέρνηση θα περιορίσει την ικανότητα διαχείρισης των ταυτόχρονων μεταναστευτικών και τουριστικών αναγκών. Για παράδειγμα, το Λιμενικό προειδοποιεί ότι τα λιμεναρχεία θα ασχολούνται μόνο με διασώσεις μειώνοντας την προσοχή στον τουρισμό.
Παρά τις προκλήσεις, η ενίσχυση της τουριστικής προσφοράς και οι έγκαιρες ανακοινώσεις του πρωθυπουργού μπορούν να περιορίσουν αρνητικές συνέπειες, ιδίως αν η κρίση έχει αποτελεσματική διαχείριση χωρίς να γίνει ευρέως ορατή στους τουρίστες.
Προφανώς, η συνεχής προσοχή του διεθνούς τύπου στο νησί όχι για τουριστικούς λόγους, αλλά επειδή θα υπάρχουν μεταναστευτικές ροές και προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν ασφαλώς και θα μετατοπίσει την συζήτηση στις παράπλευρες απώλειες που θα έχουν οι μεταναστευτικές ροές που θα πυκνώνουν. Συνεπώς η κίνηση που γίνεται σε κυβερνητικό επίπεδο αναμένεται πως μπορεί να δώσει λύση στο πρόβλημα το οποίο έχει κλιμακωθεί την τελευταία εβδομάδα στην Κρήτη.
Η πρόκληση για την Ελλάδα και την Κρήτη είναι να διατηρήσει την ισορροπία μεταξύ του τουρισμού υψηλών προδιαγραφών και ανθρωπιστικής ανταπόκρισης, χωρίς να υποκύψει σε κρίσεις ή συνθήκες που θα δημιουργούν πρόβλημα. Και σε αυτό το πρώτο λόγο τον έχει η κυβέρνηση και μετά οι τοπικοί φορείς.
Το κρίσιμο ζητούμενο είναι αν υπάρξει η βέλτιστη διαχείριση κρίσης με το μέγιστο αποτέλεσμα. Γιατί είναι πολύπλευρο και κρίσιμο το πρόβλημα, για την κοινωνία, την οικονομία αλλά και την διεθνή θέση της χώρας.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ
