Σε εξέλιξη βρίσκεται ο σχεδιασμός της Περιφέρειας Κρήτης για το φετινό πρόγραμμα δακοκτονίας, που αποτελεί ένα βασικό παράγοντα (μαζί με άλλους και κυρίως τις καιρικές συνθήκες), για το ποσοτικό και το ποιοτικό αποτέλεσμα της ελαιοκομικής χρονιάς.
Η Περιφέρεια Κρήτης, έστω και με αργά βήματα, φαίνεται να αντιλαμβάνεται την αναγκαιότητα «εκσυγχρονισμού» του προγράμματος δακοκτονίας, για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Αν και απ’ ό,τι δείχνουν τα πράγματα, το δυσκολότερο βήμα για την οργάνωση και εκτέλεση της δακοκτονίας θα είναι η υπέρβαση των αργών γραφειοκρατικών διαδικασιών, ελπιδοφόρα σημάδια αρχίζουν να διαφαίνονται σε ό,τι αφορά την εισαγωγή στις χρησιμοποιούμενες μεθόδους. Έστω και υποβοηθητικά στην αρχή εντάσσονται, εναλλακτικές, φιλικότερες στο φυσικό περιβάλλον- πιθανόν και αποτελεσματικότερες -μέθοδοι καταπολέμησης του δάκου. Οι μέθοδοι αυτές εισάγονται από φέτος πειραματικά σε πολύ συγκεκριμένες εκτάσεις ελαιοκαλλιεργειών ώστε να βγουν ασφαλή συμπεράσματα για την αποτελεσματικότητα και την εφαρμοστικότητά τους. Προς το παρόν, πάντως, οι μέθοδοι αυτές αντιμετωπίζονται από την Περιφέρεια ως «βοηθητικοί- συμπληρωματικοί» εφόσον επιλεγούν, στο βασικό, συμβατικό πρόγραμμα δακοκτονίας με χρήση συμβατικών σκευασμάτων, στα οποία ο δάκος μετά από τακτά χρονικά διαστήματα αποκτά ανθεκτικότητα, καθιστώντας τα μειωμένης επίδρασης ή άχρηστα, υπαγορεύοντας την αντικατάστασή τους με άλλα ισχυρότερα.
Η ΑΝΑΤΟΛΗ επικοινώνησε με τον Αντιπεριφερειάρχη Πρωτογενούς Τομέα της Περιφέρειας Κρήτης Σταύρο Τζεδάκη ο οποίος δήλωσε ότι αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη διαγωνισμός για την προμήθεια φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση του δάκου στους δολωματικούς ψεκασμούς. Διευκρίνισε ότι στην αποθήκη της Περιφέρειας υπάρχει απόθεμα φαρμάκων από την προηγούμενη προμήθεια που επαρκούν για να γίνουν οι πρώτοι ψεκασμοί, όποτε αυτό κριθεί σκόπιμο, ανά περιοχή.
Η εξέλιξη της καρποφορίας των δέντρων παρακολουθείται και όποτε θεωρηθεί αναγκαίο, μπορεί να γίνει παρέμβαση. Εξάλλου η φετινή είναι η τρίτη- τελευταία χρονιά -της τριετούς σύμβασης που είχε υπογράψει η Περιφέρεια με τους εργολάβους στους οποίους είχε αναθέσει το έργο της δακοκτονίας και εγκαίρως, θα προκηρυχθεί νέος διαγωνισμός, ώστε να ξεκινήσει από την επόμενη χρονιά.
Προσλήψεις τομεαρχών
Απαντώντας στην ερώτηση, τι γίνεται με την πρόσληψη των τομεαρχών του προγράμματος δακοκτονίας, καθώς η πρόσληψη και τοποθέτηση στις θέσεις τους εγκαίρως, είναι επίσης πολύ κρίσιμος παράγων για να έχει το πρόγραμμα την αποτελεσματικότητα που πρέπει, ο κ. Τζεδάκης είπε ότι δυστυχώς, παρά τις επάλληλες κρούσεις και παρεμβάσεις της Περιφέρειας στα συναρμόδια υπουργεία (Εσωτερικών, Αγροτικής Ανάπτυξης, Γενικό Λογιστήριο του Κράτους), ακόμη δεν έχει βγει στον αέρα η προκήρυξη για την πρόσληψη τομεαρχών!
Στην παρατήρησή μας, ότι η παγιδοθεσία απαιτεί επίσης προσεκτική εκτέλεση και παρακολούθηση, αφού, αν δε γίνεται σωστά και συστηματικά, ουσιαστικά το πρόγραμμα προχωρεί «στα τυφλά» με ό,τι μπορεί να σημαίνει για τις περιοχές όπου υπάρχουν προβλήματα. Τέτοια προβλήματα παρατηρήθηκαν και μάλιστα σε έκταση στην Π.Ε. Λασιθίου.
Ο κ. Τζεδάκης απάντησε ότι για την παγιδοθέτηση γίνεται επίσης διαγωνισμός και ανάλογα με τις προσφορές, γίνεται και επιλογή αναδόχου και ανάθεση της συγκεκριμένης εργασίας. Δεν γίνεται απ’ ευθείας ανάθεση για να υπάρχει ευελιξία στην επιλογή. Παρά τα προβλήματα, όμως, «η εξέλιξη του προγράμματος δακοκτονίας πήγε καλά, αλλά βοήθησε και ο καιρός βέβαια…», είπε χαρακτηριστικά ο αντιπεριφερειάρχης.
Πειραματικές μέθοδοι
Πειραματικές μεθόδους, ακόμη πιο φιλικές στο περιβάλλον, σκοπεύει η Περιφέρεια Κρήτης να θέσει σε πιλοτική εφαρμογή από φέτος, με διάρκεια τριετίας, σε επιλεγμένες ελαιοκομικές ζώνες. Αυτό δήλωσε ο κ. Τζεδάκης, εξηγώντας ότι οι μέθοδοι αυτές με εξαπόλυση παρασιτοειδών οργανισμών ή με χρήση αυτοφυών φυτών θα χρησιμοποιηθούν για να βοηθήσουν το συμβατικό πρόγραμμα δακοκτονίας. Αυτό ήταν απόφαση της Ομάδας Δακοκτονίας που έχει συστήσει η Περιφέρεια και σκοπός είναι οι «εναλλακτικές» αυτές μέθοδοι να λειτουργήσουν συμπληρωματικά και υποστηρικτικά στο βασικό πρόγραμμα δακοκτονίας.
Ηλεκτρονικές παγίδες
Επιπλέον, η Περιφέρεια Κρήτης εξετάζει επίσης τη δοκιμαστική επιλογή και δοκιμή ηλεκτρονικών δακοπαγίδων. Ο κ. Τζεδάκης εξήγησε ότι θα επιλεγούν δυο- τριών τύπων ηλεκτρονικές παγίδες που θα δοκιμαστούν συγκριτικά για τη λειτουργικότητα και την αξιοπιστία τους. Οι δοκιμές θα γίνουν σε διάστημα βάθους τριετίας, εξήγησε ο κ. Τζεδάκης.
Διαρθρωτικές προτάσεις
Ο Αντιπεριφερειάρχης ανέφερε επίσης ότι έχει καταθέσει στα Υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Εσωτερικών καθώς και στην Ένωση Περιφερειών Ελλάδος, προτάσεις για διαρθρωτικές αλλαγές στο πρόγραμμα δακοκτονίας, με σκοπό τη βελτίωση σε επίπεδο οργάνωσης και αποτελεσματικότητας. Τέτοιες προτάσεις αφορούν τη μείωση του αριθμού των ελαιοδέντρων που θα παρακολουθεί κάθε τομεάρχης, τη διαδικασία παγιδοθεσίας κλπ.
Η Περιφέρεια προτείνει λοιπόν την αύξηση του αριθμού των τομεαρχών δακοκτονίας που απασχολούνται σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα. Επίσης προτείνει τη μείωση του ελάχιστου ποσοστού εκτιμώμενης καρποφορίας σε μια περιοχή για να εφαρμόζεται πρόγραμμα δακοκτονίας, από το 25% που ισχύει σήμερα, να μειωθεί σε 15%.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ