Σημαντικές επιπτώσεις προκαλούν στην Κρήτη οι γεωπολιτικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, κυρίως σε σχέση με την τουριστική ροή από το Ισραήλ. Αν και η τουριστική σεζόν είχε ξεκινήσει με θετικές προσδοκίες, οι τελευταίες ημέρες βρίσκουν το νησί να διαχειρίζεται την παρουσία εκατοντάδων Ισραηλινών επισκεπτών που δεν μπορούν να επιστρέψουν στη χώρα τους, καθώς οι απευθείας πτήσεις έχουν ανασταλεί.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο των Διευθυντών Ξενοδοχείων Ελλάδας, Γιώργο Πελεκανάκη, το πρόβλημα εντοπίζεται αυτή τη στιγμή στους Ισραηλινούς τουρίστες που παραμένουν στην Κρήτη χωρίς δυνατότητα επιστροφής. «Οι διακοπές τους έχουν τελειώσει, αλλά δεν μπορούν να φύγουν. Έχουν αναγκαστεί να παρατείνουν τη διαμονή τους. Αναζητούν εναλλακτική διαμονή όσοι μένουν σε ξενοδοχεία που έχουν μεγάλες πληρότητες και δεν μπορούν να μείνουν. Σε δικό μας ξενοδοχείο έχουν κλείσει ηλεκτρονικά διαμονή, άτομα που είχαν ήδη ολοκληρώσει την διαμονή τους. Παράλληλα, άλλοι αναζητούν εναλλακτικά ξενοδοχεία για να μείνουν μέχρι να βρεθεί λύση», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ο ίδιος επισημαίνει ότι, προς το παρόν, δεν παρατηρείται πρόβλημα ή ακυρώσεις από τις ευρωπαϊκές τουριστικές αγορές, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τη σταθερότητα της σεζόν. «Η Κρήτη δεν βρίσκεται σε εμπόλεμη ζώνη. Δεν υπάρχει καμία αιτία για να τροποποιηθούν συμβόλαια ή να γίνουν ακυρώσεις από τους Ευρωπαίους τουριστικούς πράκτορες. Οι αγορές της Ευρώπης συνεχίζουν κανονικά, χωρίς καμία επίσημη ή ανεπίσημη ένδειξη ανησυχίας», υπογραμμίζει ο κ. Πελεκανάκης.
Η Κρήτη αποτελεί έναν ιδιαίτερα δημοφιλή προορισμό για τους Ισραηλινούς, με την τουριστική ροή να βρίσκεται σε αυξητική τροχιά τα τελευταία χρόνια. Πριν την πρόσφατη κρίση, εκτιμήσεις έκαναν λόγο για πάνω από 700.000 Ισραηλινούς τουρίστες στην Ελλάδα το 2024, με σημαντικό ποσοστό εξ αυτών να επισκέπτεται την Κρήτη. Επί της ουσίας, δεν πρόκειται για μια αγορά που καθορίζει την θετική ή αρνητική πορεία του τουρισμού στο νησί, αλλά σε κάθε περίπτωση έχει συνέπειες όποια αρνητική εξέλιξη.
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Πρακτόρων Κρήτης, Μιχάλης Βλατάκης, σε δηλώσεις του σημειώνει πως η επίδραση της κατάστασης είναι ήδη εμφανής στα αεροδρόμια του νησιού. «Έχουμε ακυρώσεις σε πτήσεις από και προς το Ισραήλ, με έξι ακυρωμένες μόνο στο Ηράκλειο μέσα σε μία ημέρα. Το πρόβλημα αφορά καθαρά την ισραηλινή αγορά και όχι τον υπόλοιπο τουρισμό. Ωστόσο, απαιτείται ψυχραιμία και διαχείριση, γιατί οι εξελίξεις επηρεάζουν τη συνολική λειτουργία της αγοράς», τονίζει.
Επιπλέον, υπογραμμίζει ότι πολλά ταξιδιωτικά πρακτορεία και ξενοδόχοι βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία με τους εκπροσώπους της ισραηλινής αγοράς για να προσαρμόσουν, όπου είναι δυνατό, την παροχή φιλοξενίας ή τις επιστροφές.
Επενδυτικό ενδιαφέρον
Η παρουσία Ισραηλινών στην Κρήτη δεν περιορίζεται στον τουρισμό, αλλά έχει επεκταθεί και στον επενδυτικό τομέα. Το ενδιαφέρον για αγορά ακινήτων (κατοικιών, γης αλλά και τουριστικών επιχειρήσεων) είναι αυξανόμενο, με ισραηλινές εταιρείες να πραγματοποιούν σημαντικές επενδύσεις τόσο στην ηπειρωτική Ελλάδα όσο και στα νησιά και ιδιαίτερα στην Κρήτη.
Ξενοδοχειακοί όμιλοι ισραηλινών συμφερόντων, όπως οι Fattal Hotels, Isrotel και Israel Canada Hotels, έχουν ήδη παρουσία ή σχέδια επέκτασης σε διάφορες περιοχές της χώρας. Αν και μεγάλο μέρος των επενδύσεων αφορά την Αθήνα, υπάρχει σταθερό ενδιαφέρον και για την Κρήτη, με κινήσεις που στοχεύουν κυρίως στην τουριστική ανάπτυξη αλλά και στην απόκτηση κατοικιών υψηλής ποιότητας σε δημοφιλείς περιοχές, όπως τα Χανιά και η Ελούντα. Επίσης, στο Λασίθι η ανάπτυξη της αγοράς στο Μόχλος και σε άλλες περιοχές είναι ραγδαία για τους Ισραηλινούς που επενδύουν.
Οι τιμές των ακινήτων έχουν αυξηθεί, κάτι που, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, ενδέχεται να έχει μετριάσει τις πολύ υψηλές αποδόσεις του παρελθόντος, αλλά δεν έχει ανακόψει το ενδιαφέρον. Παράλληλα, κάποιες προκλήσεις εξακολουθούν να υπάρχουν, όπως η δυσκολία στην τραπεζική χρηματοδότηση για αλλοδαπούς επενδυτές, ιδιαίτερα σε σχέση με την ταχύτητα εγκρίσεων και τη φορολογική γραφειοκρατία.
Προσεκτική παρακολούθηση και αισιοδοξία
Παρά τα προβλήματα που έχουν προκύψει από την κατάσταση στο Ισραήλ, η γενική εκτίμηση για τον τουρισμό είναι πως πρόκειται για ένα τοπικά περιορισμένο φαινόμενο, χωρίς διάχυση σε άλλες αγορές. Η τουριστική περίοδος συνεχίζεται κανονικά για τις ευρωπαϊκές χώρες, με την Κρήτη να διατηρεί ισχυρές πληρότητες και αεροπορικές αφίξεις από την κεντρική και βόρεια Ευρώπη.
Οι αρμόδιοι φορείς παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, με στόχο τη διατήρηση της σταθερότητας και της εμπιστοσύνης προς τον προορισμό. Η Κρήτη, όπως υπογραμμίζουν τουριστικοί παράγοντες, παραμένει ένας ασφαλής, φιλόξενος και πλήρως λειτουργικός προορισμός, που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των επισκεπτών ακόμα και σε συνθήκες πίεσης.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ
