Ολοκληρώθηκε η διαδικασία των εγγραφών τόσο στα Δημοτικά Σχολεία, όσο και στα Νηπιαγωγεία. Στην ΑΝΑΤΟΛΗ μίλησε ο Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Νομού Λασιθίου κ. Γιώργος Μαμάκης για την διαδικασία, τις δυσκολίες αλλά και τις δημογραφικές τάσεις που ανιχνεύονται.
Όπως ανέφερε, η πλατφόρμα ηλεκτρονικών εγγραφών για τα Νηπιαγωγεία δουλεύει εδώ και κάποια χρόνια γεγονός που βοηθάει στο να ολοκληρώνονται τόσο έγκαιρα όσο και έγκυρα οι εγγραφές στα Νηπιαγωγεία. Φέτος η ειδοποιός διαφορά ήταν ότι για πρώτη φορά στα Δημοτικά Σχολεία οι εγγραφές έγιναν ηλεκτρονικά μέσα από μια ηλεκτρονική εφαρμογή που δημιουργήθηκε σε συνεργασία του Υπουργείου Παιδείας και του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Η πλατφόρμα αυτή κατασκευάζονταν παράλληλα, ενώ χρησιμοποιούνταν, αυτό δημιούργησε -όπως είπε- κάποια πρόχειρα προβλήματα, αλλά και καθυστερήσεις στο να ενημερωθούν οι γονείς για το σχολείο φοίτησης των παιδιών τους.
Επεσήμανε ότι αν ακόμη δεν έχουν ενημερωθεί οι γονείς, το επόμενο σύντομο διάστημα θα ενημερωθούν με αυτοματοποιημένο μήνυμα για το σχολείο φοίτησης του παιδιού τους. Εκτιμάει ότι στην συντριπτική πλειοψηφία θα είναι το σχολείο φοίτησης το σχολείο και στο οποίο κατέθεσαν την αίτησή τους. Σχολίασε ότι δεν έγιναν ιδιαίτερες μετακινήσεις μαθητών παρά μόνο πολύ περιορισμένες και στις περισσότερες περιπτώσεις που έγιναν, οι γονείς είναι ήδη ενήμεροι για αυτή την εξέλιξη.
Παρά τα προβλήματα της πλατφόρμας, αλλά και την καθυστέρηση που επέφερε, εκείνος θεωρεί ότι από του χρόνου που η πλατφόρμα θα μπορέσει να ξεκινήσει από την αρχή ομαλά, θα δώσει λύση σε πάρα πολλά προβλήματα με σημαντικότερο αυτό της χωροταξικής κατανομής των μαθητών από τα Νηπιαγωγεία στα Δημοτικά σχολεία με βάση την διεύθυνση κατοικίας τους, καθώς η πλατφόρμα μπορεί με αυτόματο τρόπο να κατανείμει τους μαθητές στα σχολεία ανάλογα με την διεύθυνση κατοικίας, που θα έχουν δηλώσει και ανάλογα φυσικά με την χωρητικότητα που διαθέτει κάθε σχολική μονάδα. Εξήγησε ότι αυτό θα φέρει έναν εξορθολογισμό των εγγραφών στα σχολεία και θα τους βοηθήσει να διαχειριστούν καλύτερα και πιο αποτελεσματικά το προσωπικό και θα κινηθεί προς την κατεύθυνση της καλύτερης οργάνωσης του εκπαιδευτικού συστήματος. Θεωρεί ότι τα όποια τεχνικά προβλήματα προέκυψαν, θα επιδιορθωθούν και η πλατφόρμα θα αποδοθεί σε χρήση από την επόμενη χρονιά χωρίς να παρουσιάζει προβλήματα.
Οικοσύστημα ψηφιακής διαχείρισης
Πέρα από την άμεση χρηστικότητα στη διαδικασία των εγγραφών, η ηλεκτρονική πλατφόρμα μπορεί να εξελιχθεί σε ένα κρίσιμο εργαλείο για τον συνολικό εκπαιδευτικό σχεδιασμό. Η δυνατότητα συγκέντρωσης δεδομένων με ακρίβεια και ταχύτητα επιτρέπει την παρακολούθηση πληθυσμιακών τάσεων, την αναγνώριση τοπικών αναγκών και τη χάραξη πιο στοχευμένων πολιτικών, βασισμένων σε τεκμηριωμένα στοιχεία. Ανέφερε ότι αξιοποιώντας τα δεδομένα αυτά, μπορούν να ληφθούν αποφάσεις όχι μόνο για την κατανομή μαθητών και εκπαιδευτικών, αλλά και για τη δημιουργία νέων δομών, την υποστήριξη απομακρυσμένων περιοχών, την εξομάλυνση των ανισοτήτων και την προώθηση της εκπαιδευτικής ισότητας.
Σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, η πλατφόρμα μπορεί να αποτελέσει τη βάση για ένα οικοσύστημα ψηφιακής διαχείρισης της εκπαίδευσης, ενισχύοντας τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και τη δυνατότητα αξιολόγησης των εκπαιδευτικών παρεμβάσεων. Σχολίασε ότι πρόκειται όχι απλώς για ένα τεχνικό εργαλείο, αλλά για μια στρατηγική επένδυση στη βελτίωση της δημόσιας εκπαίδευσης, με προοπτική διαρκείας.
Δημογραφική διακινδύνευση
Συζητήσαμε για την σταθερή μείωση του ανθρώπινου εργατικού δυναμικού τόσο σε επίπεδο νομού, όσο και Πανελλαδικά. Σχολίασε ότι είναι κάτι που καταγράφεται μέσα από στατιστικά. Το 2013-2014 ήταν η πρώτη χρονιά που έχουν επίσημες καταγραφές στην πλατφόρμα myschool διότι προηγουμένως δεν υπήρχε, η πλατφόρμα. Τότε λοιπόν, εγγράφηκαν στην Πρώτη Τάξη των δημοτικών 790 μαθητές ενώ του χρόνου τα πρωτάκια θα είναι 690. Βλέπουμε ότι μειώθηκαν σε σχεδόν μια δεκαετία κατά 100 οι μαθητές. Σχολίασε ότι παρατηρούν ότι και τα ενδιάμεσα έτη, κάθε χρόνο υπάρχει μικρή αλλά σταθερή μείωση του μαθητικού δυναμικού. Το 2022-2023 εγγράφηκαν 712 παιδιά, το 2023-2024 701 και το 2024-2025 690. Δεν έκρυψε ότι αυτό το γεγονός είναι κάτι που προβληματίζει και σχολίασε ότι ο Νομός Λασιθίου είναι ένας νομός με υψηλή δημογραφική διακινδύνευση. Επεσήμανε ότι φοβούνται ότι βάζει την περιοχή μας σε μια ευαλωτότητα απέναντι σε προκλήσεις, όπως η οικονομική αστάθεια, οι κοινωνικές ανισότητες, οι υγειονομικές κρίσεις, αλλά και η περιβαλλοντική υποβάθμιση. Θεωρεί ότι η συνεχής μείωση δεν έχει μόνο αντίκτυπο στο μαθητικό δυναμικό των σχολείων αλλά θα καταστήσει ευάλωτη την περιοχή και σε όλους τους επιμέρους τομείς, στον οικονομικό, στον υγειονομικό, τον κοινωνικό και τον περιβαλλοντικό.
Αναλογία μαθητών – εκπαιδευτικών
Σχολίασε ότι η μείωση του μαθητικού δυναμικού επιφέρει μια καλύτερη αναλογία ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές και σε τοπικό αλλά και σε πανελλαδικό επίπεδο. Στην Ελλάδα η μέση αναλογία ανάμεσα σε ένα εκπαιδευτικό και σε μαθητές είναι μόλις 8,7 μαθητές για κάθε εκπαιδευτικό έναντι κατά μέσο όρο στα κράτη της Ευρώπης 14,5 μαθητές απέναντι σε ένα εκπαιδευτικό. Παρ’ όλα αυτά ακόμη τους προβληματίζει το γεγονός ότι όπως δείχνουν και οι εξετάσεις του προγράμματος PISA η μείωση της αναλογίας ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς και μαθητές δεν αντανακλάται και στις αντίστοιχες μαθησιακές επιδόσεις κάτι που αντανακλά την ανάγκη για την αναδιάρθρωση του εκπαιδευτικού μας συστήματος, για καλύτερη αξιοποίηση των οικονομικών πόρων με σκοπό πάντα την βελτίωση της αποτελεσματικότητας του εκπαιδευτικού συστήματος.
Η μείωση που παρατηρείται ξεκινά από τα νηπιαγωγεία, πηγαίνει στα δημοτικά και σε λίγα χρόνια θα απασχολεί και την δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Πρόσθεσε ότι δεν έχουμε εισροές από έξω όπως ήταν το μεταναστευτικό κύμα στα μέσα της δεκαετίας του 2000 παρά μόνο εκροές. Επομένως θα επηρεάσει αυτή η μείωση όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Συγκριτικά
Ο Άγιος Νικόλαος παρουσιάζει μια σταθεροποίηση σε χαμηλά επίπεδα βέβαια. Ακολουθεί η Ιεράπετρα που η μείωση αρχίζει να μεγαλώνει. Προβληματίζει ιδιαίτερα η περιοχή της Σητείας που η μείωση ήδη δημιουργεί προβλήματα στις σχολικές μονάδες, όπως πλεονάζον προσωπικό κλπ. Αισιόδοξο είναι το γεγονός ότι στο Οροπέδιο Λασιθίου υπάρχει μια μικρή άνοδος του μαθητικού δυναμικού.
Υπάρχει εμφανής πτωτική τάση τα τελευταία χρόνια και στον αριθμό των γεννήσεων, αλλά και στον αριθμό του μαθητικού δυναμικού.
Ο Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού Λασιθίου κατέληξε ότι η μείωση του μαθητικού δυναμικού θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια, αν δεν γίνουν παρεμβάσεις τόσο σε τοπικό, όσο και σε κεντρικό επίπεδο.
ΣΟΦΙΑ ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗ