Όλα τα προηγούμενα χρόνια, αν ήθελε κάποιος να σκεφτεί μία ειδυλλιακή εικόνα χαλάρωσης, σε μία τροπική παραλία της Κρήτης, θα σκεφτόταν αβίαστα το Γαϊδουρονήσι ή Χρυσή. Ένα φυσικό στολίδι νότια του νομού Λασιθίου, μοναδικό σε κάλλος και τα τελευταία χρόνια με περιβαλλοντικά προβλήματα και απαγορεύσεις, που έκανε πραγματικότητα το όνειρο κάθε ντόπιου ή επισκέπτη για μια επίσκεψη σε ένα προσιτό παράδεισο!
Αυτό που δεν θα μπορούσε να φανταστεί με κανένα τρόπο, είναι πως αυτός ο ευλογημένος τόπος με την μοναδική ομορφιά θα μπορούσε να μπλεχτεί στο μεγαλύτερο αγροτικό σκάνδαλο της τελευταίας εικοσαετίας. Ούτε να φανταστεί ποτέ πως κάποιοι θα δήλωναν το Γαϊδουρονήσι ως βοσκότοπο!
Ενώ οι κάτοικοι του Λασιθίου, παραγωγοί, αγρότες ακόμα και κτηνοτρόφοι δεν φέρονται να πρωτοστατούν στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, εντούτοις εκτάσεις εντός της Χρυσής, χρησιμοποιήθηκαν παρανόμως σε αιτήσεις επιδοτήσεων από τρίτους, άσχετους με την περιοχή.
Σύμφωνα με αποκλειστικά στοιχεία που παρουσιάστηκαν από την ερευνητική ομάδα Data Journalists στην ιστοσελίδα τους, την περίοδο 2019-2021 υποβλήθηκαν δεκάδες αιτήσεις για επιδοτήσεις από το εθνικό απόθεμα βοσκοτόπων σε εκτάσεις που βρίσκονται εντός του προστατευόμενου φυσικού τοπίου του Γαϊδουρονησίου.
Όπως αποκάλυψαν οι ελεγκτές του ΟΠΕΚΕΠΕ το 2021, εκτάσεις στο νησί εμφανίζονταν να αλλάζουν χέρια με ασυνήθιστα γρήγορους ρυθμούς, να νοικιάζονται αυθημερόν από ομάδες «κτηνοτρόφων» και να αποφέρουν ενισχύσεις εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ. Στην πραγματικότητα, επρόκειτο για μια καλοστημένη απάτη με μισθώσεις-«μαϊμού» και αιτήσεις στηριγμένες σε εσωτερική πληροφόρηση, καθώς οι χάρτες δηλώνονταν με απόλυτη ακρίβεια, λες και υπήρχε πρόσβαση στα εσωτερικά δεδομένα του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Το Λασίθι στο κάδρο,
οι κάτοικοι στο σκοτάδι
Η υπόθεση προκαλεί εύλογη αγανάκτηση στον αγροτικό κόσμο του Λασιθίου. Πώς γίνεται μια περιοχή να χρησιμοποιείται ως «σκηνικό» για απάτες και οι συνέπειες να επιστρέφουν στους μόνιμους κατοίκους, που ποτέ δεν εμπλέκονταν στις επιδοτήσεις που είναι φαντάσματα; Εμπλέκονται κτηνοτρόφοι του Λασιθίου; Αν ναι, τι θα σημάνει αυτό; Στην περίπτωση που αφορά κτηνοτρόφους εκτός νομού, πως συνέβη αυτό; Εμπλέκονται τοπικές υπηρεσίες; Τι ακριβώς έχει συμβεί στο νομό με το σκάνδαλο;
Η πρώτη αντίδραση ανθρώπων του πρωτογενούς τομέα είναι πως η εικόνα του Λασιθίου πλήττεται βάναυσα. Ενώ οι τοπικές αρχές προσπαθούν εδώ και χρόνια να προασπίσουν το περιβάλλον του νησιού και να διασφαλίσουν ότι η τουριστική πίεση δεν αλλοιώνει τον χαρακτήρα του, σήμερα έρχονται να παρακολουθήσουν άναυδοι εικονικές πράξεις τρίτων.
Τα ερωτήματα
που δεν απαντήθηκαν
Οι ελεγκτές του ΟΠΕΚΕΠΕ είχαν ενημερώσει ήδη από το 2021 τη Διοίκηση του Οργανισμού ότι πρόκειται για «πιθανότατα ψευδείς αιτήσεις» και συνέστησαν διαβίβαση στη Δικαιοσύνη. Όμως ο φάκελος ουδέποτε έφτασε στον εισαγγελέα.
Αντίθετα, με εγκύκλιο της νέας διοίκησης, απλουστεύθηκαν οι όροι ελέγχου και έγινε ευκολότερο το «ξέπλυμα» ανάλογων αιτήσεων, ακόμη και σε περιοχές προστατευόμενες, όπως το Γαϊδουρονήσι, περιοχή ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000. Καθώς και περιοχή όπου υπήρχαν σε εξέλιξη προσπάθειες με το Υπουργείο Περιβάλλοντος να κλείσει για να προστατευτεί. Μέχρι και ο τότε Υπουργός περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης είχε κάνει αυτοψία μαζί με τον Περιφερειάρχη Σταύρο Αρναουτάκη, την Προϊσταμένη της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μαρία Κοζυράκη, τον τότε Δήμαρχο Ιεράπετρας Θεοδόση Καλαντζάκη κι άλλους φορείς και παράγοντες για να δουν το χώρο και προχώρησε το σχέδιο προστασίας. Κι όμως, στον ΟΠΕΚΕΠΕ δεν είδαν τίποτα απ’ όσα δημοσιεύθηκαν; Δεν υπήρξε κάποιος να μεριμνήσει ώστε να αναζητηθεί η αλήθεια; Δεν μπορούσε να διαφανεί πόσο ακραίο ήταν αυτό που γινόταν;
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ
