Επί τη εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου
του Σεβ. Μητροπολίτου Ιεραπύτνης και Σητείας κ. Ευγενίου
Προς τον Ιερό Κλήρο, τις Μοναχικές Αδελφότητες
και τον ευσεβή λαό της Θεοσώστου
Ιεράς Μητροπόλεως Ιεραπύτνης και Σητείας.
Αγαπητοί μου Αδελφοί,
Mας αξίωσε και φέτος η χάρη της Παναγίας μας να αφιερώσομε τις μέρες αυτές με νηστεία και προσευχή, με περισυλλογή και εξομολόγηση, στο παράδοξο θαύμα και στο έσχατο μυστήριο της Εκκλησίας, που είναι η ζωή, η προσφορά και η κοίμηση της μεγάλης Μάνας όλων μας. Ολόκληρη η ζωή Tης είναι θαύμα θαυμάτων, μυστήριο των μυστηρίων του Θεού, όταν ακόμα και ο τάφος Της είναι πηγή ζωής-ζωηφόρος. «Ω μεταστάσεως αγίας, ω κοιμήσεως μακαρίας, ω κηδείας θαυματουργού, ω ταφής ιαματικής, ω νεκρώσεως ζωοδότου» αναφωνεί ο Όσιος Θεόγνωστος.
Γιατί η προς ουρανόν άνοδός Tης συνοψίζει, συμβολίζει και ανακεφαλαιώνει όλες τις ευεργεσίες και τα γεγονότα της ζωής Tης, που ενήργησε ο Θεός δια μέσου Aυτής και δι᾽ Αυτής για να σωθεί ο άνθρωπος. Μετέστη προς την όντως ζωή, αλλά και παραμένει και Mητέρα αυτής της ζωής. Γιατί με το να δανείσει το σώμα Της και να γεννήσει τον Ιησού Χριστό γέννησε και όλους όσοι την πιστεύουν και την αγαπούν. Δια του Ιησού Χριστού κατέστησε όλους μας παιδιά δικά Tης και συγχρόνως φίλους και οικείους του Χριστού. Μας δώρησε το μέγα προνόμιο ο ασθενικός και αδύνατος άνθρωπος να έχει πνευματική συγγένεια, οικειότητα και θεϊκή καταγωγή.
Ο Ίδιος ο Ιησούς Χριστός το επιβεβαίωσε, ότι η Μήτηρ μου και Αδελφοί μου είναι όλοι όσοι ακούουν τους λόγους μου και φυλάσσουν αυτούς (βλ. Λουκ. 8, 21).
Σε ένα δοξαστικό της Λιτής στην ακολουθία του πανηγυρικού Εσπερινού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου συνοψίζονται όλα τα θαυμαστά επ᾽ Aυτής επίγεια γεγονότα. Και τώρα με την ιερά Tης Κοίμηση δεν μένει τίποτα άλλο σε μας, παρά να την παρακαλούμε συνεχώς και θερμώς: «συγγενούς οικειότητος μη επιλάθη Δέσποινα, των πιστώς εορταζόντων, την παναγίαν σου κοίμησιν». Να μη ξεχάσει δηλ. όσους την τιμούν και τη γιορτάζουν και που αφήνει πίσω Tης στην πρόσκαιρη αυτή ζωή.
Ο άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος, στον Α΄ Ηθικό λόγο του, αναφερόμενος στη σχέση της Θεοτόκου με τους άλλους Αγίους και κατ᾽ επέκταση με όλους εμάς που μπορούμε να γίνουμε Άγιοι -γιατί σε κάθε γενεά και εποχή ο Θεός έχει τους Αγίους Του- μας εξηγεί τους τρεις βασικούς λόγους που δείχνουν πως και γιατί συγγενεύουμε με την Παναγία μας.
Ο πρώτος λόγος είναι ότι όλοι μας είμαστε κατασκευασμένοι από τον ίδιο πηλό και την ίδια ψυχή. Η Παναγία και όλοι εμείς έχομε το ίδιο σώμα και την ίδια αθάνατη ψυχή. Έχομε την ίδια ανθρώπινη φύση. Έχομε μια φύση, αλλά άπειρες υποστάσεις, δηλ. πρόσωπα. Έκαστος έχει μια δική του ξεχωριστή προσωπικότητα, που αντιδρά ξεχωριστά και στη Χάρη του Θεού και στην αμαρτία.
Η Παναγία ονομάζεται από τους αγίους Πατέρες μητέρα του νέου Αδάμ, του Χριστού, αλλά είναι συγχρόνως και θυγατέρα του παλαιού Αδάμ. Έφερε και Aυτή, όπως όλοι οι άνθρωποι, το προπατορικό αμάρτημα. Σ᾽ Αυτήν όμως εξαλείφθηκαν οι συνέπειές του με την άσπορο θεϊκή σύλληψη, εμείς όμως το έχουμε ενεργό, αλλά εξαλείφεται και πάλι με το άγιο Βάπτισμά μας. Δεν είχε καμιά προσωπική αμαρτία ως αφιερωμένη και πάνω από τους αγίους και κατά πάντα Αγία, γι᾽ αυτό την τιμούμε και την αναγνωρίζομε ως Παναγία.
Ένας δεύτερος λόγος που είμαστε συγγενείς με τη Θεοτόκο είναι γιατί δάνεισε τη σάρκα Της στον Υιό του Θεού, τον Ιησού Χριστό, που έγινε άνθρωπος. Το Σώμα και το Αίμα του Χριστού που κοινωνούμε σε κάθε Θεία Λειτουργία είναι από την Παναγία δανεισμένο. Έτσι, όποιος κοινωνεί το Σώμα και το Αίμα του Χριστού γίνεται συγγενής του Χριστού, σύναιμος και σύσσωμος Χριστού, φίλος Χριστού και συμπολίτης των Αγίων. Αυτή την ακατάλυτη σχέση και δύναμη και χάρη γεύθηκε πρώτη η Παναγία και την πρόσφερε στην Εκκλησία του Χριστού.
Η Παναγία δάνεισε τη σάρκα Της στον Ιησού Χριστό και την Εκκλησία και έχομε σήμερα το μέγα της σωτηρίας μυστήριο. Αυτό ενεργείται επακριβώς και οικονομικώς δια των Αγίων Μυστηρίων της Εκκλησίας, που ίδρυσε και τροφοδοτεί και αυξάνει μέχρι σήμερα ο Δομήτωρ Της Ιησούς Χριστός. Το Σώμα και το Αίμα του Χριστού ενώνουν όλους τους ανθρώπους, χωρίς καμιά διαφορά η διάκριση, μέχρι της συντελείας των αιώνων.
Και ο τρίτος λόγος που είμαστε συγγενείς με την Παναγία είναι ότι ολόκληρη η ζωή μας αγιάζεται από το ίδιο και το αυτό Άγιο Πνεύμα, που αγίασε και τη Θεοτόκο. Το ίδιο Άγιο Πνεύμα συλλαμβάνεται μέσα μας όχι σωματικώς, όπως στην περίπτωση της Παναγίας, αλλά με την πίστη πνευματικώς και ουσιωδώς και αυξάνεται με τις αρετές.
Και όπως η Παναγία κράτησε το Άγιο Πνεύμα και δεν αποχωρίσθηκε ποτέ από τον Χριστό, έτσι και ο κάθε πιστός που αποκτά το Άγιο Πνεύμα κρατεί μέσα του τον ίδιο τον Χριστό. «Έχομεν δε τον θησαυρόν τούτον εν οστρακίνοις σκεύεσιν, ίνα η υπερβολή της δυνάμεως η του Θεού και μη εξ ημών» (Β΄ Κορ. 4,7), κατά τον Απόστολο Παύλο.
Η Παναγία αποτελεί το μεθόριον κτιστής και ακτίστου φύσεως. Κανείς δεν μπορεί να σωθεί «ει μη δι᾿ Αυτής και του εξ Αυτής», γράφει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς (Ομιλία Ε.Π.Ε., τ. 11). Να λοιπόν που όλοι είμαστε συγγενείς για να επιτύχομε τη σωτηρία μας. Συγγενείς και παιδιά του Χριστού και της Παναγίας μας. Ένας επιπλέον λόγος είναι ότι η Παναγία μας έκαμε συνεργούς Θεού, γιατί έδειξε στους ανθρώπους τον δρόμο και τον τρόπο συνεργασίας, που πρώτη Αυτή ακολούθησε. Έγινε πρώτη συνεργός Θεού και όχι μόνο έλαβε τη χάρη, αλλά την κράτησε και τη διατήρησε μετά θάνατον.
Αγαπητοί μου Αδελφοί,
Μόνος του δεν μπορεί κανείς άνθρωπος να σωθεί, όσες προσπάθειες και αν καταβάλλει. Η Εκκλησία προβάλλει την Παναγία μας ως το ιερώτατο και αγιώτατο πρόσωπο όλων των γενεών για να τη μιμηθούμε. Είναι όλες οι γιορτές Της υπόμνηση και προτροπή έργων αγαθών, πίστεως ζώσης, αμετάθετης ελπίδος και αγάπης μητρικής προς τον Υιό και Θεό Της, αλλά και ευκαιρία σωτηρίας σε κάθε πιστό που καταφεύγει σ᾽ Αυτήν.
Γι᾽ αυτό ας μη χάσομε φέτος την ευκαιρία και την εμπιστοσύνη μας σ᾽ Αυτήν, ψάλλοντας το «ουδείς προστρέχων επί Σοι, κατησχυμμένος από Σου εκπορεύεται, Αγνή Παρθένε Θεοτόκε, αλλά αιτείται την χάριν και λαμβάνει το δώρημα προς το συμφέρον της αιτήσεως».
Και το συμφέρον μας είναι να αξιοποιήσουμε την οικεία συγγένεια, να βρούμε τη θεϊκή καταγωγή που μας χάρισε δωρεάν ο πιο στενός συγγενής μας, η Παναγία. Να επικαλούμαστε συνεχώς το άγιο όνομά Της, «Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς». Και Εκείνη ως Μεγάλη Μάνα θα βρίσκει την ευκαιρία να μας έχει μέσα στη Θεομητορική αγκαλιά Της.
Ας ευχηθούμε να διαλύει τα νέφη των λυπηρών της ζωής, της απιστίας και της κακότητας, της υποτίμησης και αποϊεροποίησης του ανθρωπίνου προσώπου. Εκείνη απέδειξε με τη ζωή Της ότι μπορούμε όχι μόνο να είμαστε συγγενείς δικοί Της και του Χριστού, αλλά και σύσσωμοι και σύναιμοι, υιοί και συγκληρονόμοι Χριστού και αιώνιας ζωής, αφού λάβαμε το ίδιο αξίωμα και την ίδια κλήση, την ίδια Χάρη, που πρώτη Αυτή έλαβε. Ας εμπιστευθούμε τα πάντα στη Μεγάλη Μάνα, την Παναγία μας, και να την τιμούμε σ᾽ όλη μας τη ζωή όχι μόνο με λόγια, ούτε μόνο με τη γλώσσα, «αλλ᾿ εν έργω και αληθεία» (Α΄ Ιω. 3,18).
Και όποιος αναγνωρίζει την Παναγία ως Μητέρα του Θεού και δική του, έχει και δικό του πατέρα τον ουράνιο Πατέρα και Θεό. Αυτή είναι η ευρύτερη οικογένειά μας, η Εκκλησία μας, με Πατέρα ουράνιο τον αιώνιο και αληθινό, και αληθινή, αιώνια και αγιασμένη Μητέρα την Παναγία μας, η οποία συγγενούς οικειότητος ποτέ δεν θα ξεχάσει.
Ιεράπετρα, Εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου 2016
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο Ιεραπύτνης και Σητείας ΕΥΓΕΝΙΟΣ
της Υπεράγνου Μητρός υπέρ πάντων υμών δεόμενος
