Υπόμνημα του ΣΕΔΗΚ, που υπογράφεται από τον Πρόεδρο του κ. Γ. Μαρινάκη, Δήμαρχο Ρεθύμνου, υποβλήθηκε πρόσφατα, μετά από απόφαση του Δ.Σ. του, στο ΥπΑΑΤ και την Περιφέρεια με κοινοποίηση στους Βουλευτές της Κρήτης, στους Δήμους και τις εμπλεκόμενες Υπηρεσίες και Φορείς της Κρήτης.
Βασική αιτία που οδήγησε στην ενέργεια αυτή είναι οι έντονοι προβληματισμοί και η μεγάλη ανησυχία των ελαιοπαραγωγών για την αναποτελεσματικότητα της Δακοκτονίας αλλά και η εξαγγελία του ΥπΑΑΤ για προετοιμασία ειδικού Νομοσχεδίου για την Δακοκτονία.
Στο Υπόμνημα αυτό, το πλήρες κείμενο του οποίου δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του ΣΕΔΗΚ www.sedik.gr, επισημαίνεται ότι κατά την φετινή περίοδο, η αναποτελεσματικότητα της δακοκτονίας κορυφώθηκε. Οι ζημιές που προκάλεσε στους ελαιοπαραγωγούς έφθασαν τουλάχιστο στα 40 εκατομ. € σε επίπεδο χώρας και στα 15 εκατομ. € σε επίπεδο Κρήτης. Παράλληλα όμως έθεσε και σε μεγάλο κίνδυνο την υγιεινή και ασφάλεια του προϊόντος και την προστασία του περιβάλλοντος.
Με το υπόμνημα τεκμηριώνεται ότι οι κύριες αιτίες της αναποτελεσματικότητας επικεντρώνονται στην υπερβολική γραφειοκρατία και την δραματική μείωση της χρηματοδότησης, η οποία σε σχέση με την προ μνημονίων περίοδο, μειώθηκε κατά- 40% σε επίπεδο χώρας και κατά- 53% σε επίπεδο Κρήτης, προκαλώντας έτσι την πλημμελή εκτέλεσή της, αλλά και την απροθυμία προσέλευσης εργολάβων και την μη εφαρμογή δακοκτονίας σε μεγάλο αριθμό Δήμων.
Επισημαίνεται επίσης ότι η πρόσληψη των εποπτών των εργασιών εφαρμογής φέτος, έγινε τελικά, κατά τα τέλη Αυγούστου, όταν η Δακοκτονια βρισκόταν πια προς το τέλος της, αποδεικνύοντας ότι οι Κεντρικές υπηρεσίες δεν έχουν αντιληφθεί τη σημασία της.
Τέλος, σημειώνεται ότι βασική επιστημονική προϋπόθεση επιτυχούς εφαρμογής της μεθόδου εκτός από την έγκαιρη έναρξη των ψεκασμών είναι η εκτέλεση ενός τουλάχιστο γενικού ψεκασμού κατά την αρχή της κάθε περιόδου, αλλά και η αντιμετώπιση των κινδύνων αναμόλυνσης που προκαλούνται από τους μη ψεκαζόμενους ελαιώνες, είτε λόγω χαμηλής παραγωγής, είτε λόγω άρνησης κάποιων περιοχών.
Πρόταση για ίδρυση ειδικού φορέα Δακοκτονίας ως ΝΠΙΔ
Η αντιμετώπιση των προβλημάτων που έχουν σωρευτεί στον τομέα της Δακοκτονίας είναι φανερό ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί με τις κατά καιρούς πρόσκαιρες εμβαλωματικές λύσεις των παρουσιαζόμενων προβλημάτων με τις υπάρχουσες δομές και γραφειοκρατικές αδυναμίες των κεντρικών υπηρεσιών.
Απαιτείται θαρραλέα πολιτική απόφαση για ριζική αντιμετώπιση του χρόνιου πλέον προβλήματος, στην οποία μπορούν και πρέπει να συμβάλλουν όλες οι πολιτικές δυνάμεις.
Μια τέτοια ριζική αντιμετώπιση ο ΣΕΔΗΚ θεωρεί ότι μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την δημιουργία ενός νέου φορέα, που θα έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα και ευθύνη για την συνολική επιστημονική, διοικητική και οικονομική αντιμετώπιση του προβλήματος.
Ο φορέας αυτός για να έχει ευελιξία, θα πρέπει να λειτουργεί αυτόνομα ως ΝΠΙΔ όπως παλαιότερα το «Ταμείο Προστασίας Ελαιοπαραγωγής» και να έχει κεντρική και περιφερειακή διάρθρωση με έδρες στις Περιφέρειες και παραρτήματα στις Περιφερειακές Ενότητες. Θα είναι υπεύθυνος και υπόλογος για την οργάνωση και την διεξαγωγή της συλλογικής Δακοκτονίας με δολωματικούς ψεκασμούς στις ελαιοπαραγωγικές περιοχές με βάση τις υπάρχουσες επιστημονικές γνώσεις και εμπειρίες.
Παράλληλα πρέπει να έχει αρμοδιότητα για την υλοποίηση και ευρύτερων προγραμμάτων που έχουν σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος και την υγιεινή και ασφάλεια των τροφίμων όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες (Ισπανία, Τυνησία κά.)
Οπωσδήποτε ο φορέας θα πρέπει να συνεργάζεται με τις Κεντρικές και Περιφερειακές υπηρεσίες οι οποίες μπορούν να έχουν συμβουλευτικό και εποπτικό ρόλο.
Οι πόροι του φορέα μπορούν να είναι:
(α) Εισφορές των παραγωγών ανάλογες με τον αριθμό των ελαιοδέντρων ή την έκταση των ελαιώνων που κατέχουν, που θα κρατούνται κεντρικά από τις επιδοτήσεις και θα αποδίδονται στον Φορέα.
Η παρακράτηση 2% από τα ελαιουργεία, η οποία -όπως ακούγεται- δεν αποδίδει, πρέπει να καταργηθεί και τα ελαιοτριβεία να αφεθούν απερίσπαστα στον καθαρά επαγγελματικό ρόλο τους.
(β) Ένταξη της Δακοκτονίας στις δράσεις του προγράμματος Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων (ΟΕΦ), το οποίο πρέπει να προσανατολιστεί στην κάλυψη των πιο σημαντικών αναγκών και όχι σε δράσεις που αρμόζουν καλύτερα στις περιφερειακές υπηρεσίες ή σε επενδύσεις που μπορούν να καλυφθούν από άλλα προγράμματα.
(γ) Αξιοποίηση Εθνικών και Ευρωπαϊκών προγραμμάτων σχετικά με την υγιεινή και ασφάλεια των τροφίμων, την προστασία του περιβάλλοντος κά.
(δ) Χορήγηση συμπληρωματικής κρατικής επιχορήγησης η οποία για την Κρήτη πρέπει να είναι αυξημένη εξ αιτίας των ιδιαίτερων συνθηκών της δακοκτονίας στο νησί.
Επόμενα βήματα
(α) Εφαρμογή της δακοκτονίας περιόδου 2019/20 με το ισχύον σύστημα, αφού υπάρξουν οι αναγκαίες διοικητικές και οικονομικές ρυθμίσεις
(β) Ίδρυση και θεσμοθέτηση λειτουργίας νέου φορέα όντος 2019
(γ) Έναρξη εργασιών λειτουργίας του φορέα από 2020.
Τροπολογίες ΥπΑΑΤ για Δακοκτονία
Αποδεικνύουν την ανάγκη νέου θεσμικού πλαισίου
Τροπολογία ψήφισε πρόσφατα το ΥπΑΑΤ σχετική με ρυθμίσεις για την μεταφορά πιστώσεων της Δακοκτονίας από το Υπουργείο Εσωτερικών στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, αλλά και την δυνατότητα ανάθεσης στους προσωρινούς μειοδότες της εκτέλεσης του προγράμματος δακοκτονίας 2019, αμέσως μετά τον διαγωνισμό, αντί για μετά την 10 Ιουνίου, όπως ίσχυε παλαιότερα.
Η εξέλιξη αυτή, δεν φανταζόμαστε, να αντικαθιστά την εξαγγελθείσα πρόσφατα απο το ΥπΑΑΤ νέα νομοθετική ρύθμιση για την συνολική λύση του προβλήματος, η οποία, όπως είχε ανακοινωθεί, επρόκειτο να τεθεί σε διαβούλευση μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου.
Και αυτό γιατί η ανάγκη για συνολική και ριζική νομοθετική λύση, αποδεικνύεται και απο το ίδιο το περιεχόμενο των τροπολογιών που ψηφίστηκαν!
ΝΙΚΟΣ ΜΙΧΕΛΑΚΗΣ
* Ο Νίκος Μιχελάκης, που είναι Δρ. Γεωπόνος, πρώην Διευθυντής του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων και Επιστημονικός Σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ, διευκρινίζει ότι τα άρθρα του εκφράζουν προσωπικές απόψεις και δεν απηχούν κατά ανάγκη τις απόψεις του ΣΕΔΗΚ. Μπορούν να αναδημοσιευτούν μόνο μετά απο άδεια του ίδιου. ([email protected])
