Ένα φυτό που από τώρα και πέρα είναι στα καλύτερά του είναι η ατσουμαλιά (Euphorbia characias). Πρόκειται για ένα θαμνώδες φυτό από τους βλαστούς του οποίου, όταν κοπούν, τρέχει γαλακτώδης χυμός, που ερεθίζει το δέρμα. Η περιοχή της Κριτσάς είναι γεμάτη και είδα πολλές στη διάρκεια της κυριακάτικης πεζοπορίας μου, μεταξύ Κριτσάς και Κρούστα.
¡ Ο Μανώλης Πιτυκάκης αναφέρει ότι στη λαϊκή ιατρική τον χυμό αυτόν τον χρησιμοποιούσαν για τη θεραπεία του «μαλάθρακα» (ή «καλογέρου»). Λίγες σταγόνες, ύστερα από ένα μικρό άνοιγμα του μαλάθρακα, εξαφανίζουν το οδυνηρό αυτό σπυρί. Επίσης η λήψη μερικών σταγόνων με νερό από το στόμα βοήθα στη δυσκοιλιότητα, μια χρήση αρκετά συνηθισμένη τις παλαιότερες εποχές. Αυτό το τελευταίο -για τη δυσκοιλιότητα- το αναφέρω κάθε φορά που βρίσκομαι στην εξοχή μαζί με παρέα. Ακολουθούν εντυπωσιασμός και… χαμόγελα!
¡ Την περασμένη Κυριακή έμαθα ακόμα κάτι για την ατσουμαλιά και το γαλάκτωμά της. Τα παλιά χρόνια οι άνθρωποι κόβανε ατσουμαλιές, τις πολτοποιούσαν και τις έριχναν σε σημεία που γνώριζαν ότι υπήρχαν χέλια. Το αποτέλεσμα είναι αυτά να ζαλίζονται και να πιάνονται πιο εύκολα!
¡ Με το γαλάκτωμα επίσης, πρακτική θεραπεύτρια στο χωριό Βουλισμένη του Μεραμπέλλου παρασκεύαζε ένα «βοτάνι» θεραπευτικό των ρευματισμών πολύ αποτελεσματικό, όπως τουλάχιστον βεβαίωναν πολλοί. Χρησιμοποιούταν ακόμη και σαν φάρμακο για τις τσίμπλες των ματιών!
ΥΓ.: Αν στην ατσουμαλιά προσθέσουμε ένα γράμμα, το π, τότε έχουμε τη λέξη ατσουμπαλιά, που σημαίνει τσαχπινιά ή σκανδαλιά και ατσούμπαλος είναι ο άταχτος, μια συνηθισμένη παλαιότερα λέξη για τα ζωηρά παιδιά.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ