Μεγάλη έκπληξη προκαλούσε πριν από αρκετά χρόνια στους επισκέπτες του περιαστικού δάσους της Θεσσαλονίκης η σπάνια, για τα δεδομένα της εποχής, εμφάνιση αγριογούρουνων που κατά κοπάδια προσέγγιζαν περιοχές της υπαίθρου όπου υπήρχε νερό και καρποφόρα βλάστηση. Την ίδια έκπληξη, συνοδευόμενη και από μια αίσθηση φόβου, άρχισε να προκαλεί μερικά χρόνια αργότερα η εικόνα των αγριογούρουνων που έκαναν βόλτα στο Πανόραμα και το Ρετζίκι της Θεσσαλονίκης (παρόμοια εικόνα και στην πόλη των Τρικάλων), αναζητώντας τροφή στους κάδους ή τις αυλές των σπιτιών. Σταδιακά οι κάτοικοι αυτών των περιοχών εξοικειώθηκαν με την παρουσία του αγριογούρουνου και άρχισαν να εμφανίζονται στο διαδίκτυο φωτογραφίες με κοπάδια στο χιονισμένο δάσος ή με “βόλτες των αγριογούρουνων στην πόλη”.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα «’Αρτεμις» που καταγράφει την κυνηγετική κάρπωση των θηραματικών πληθυσμών στην Ελλάδα, έχει αυξηθεί κατά πολύ ο πληθυσμός των αγριογούρουνων στη χώρα, ο οποίος υπολογίζεται με μαθηματικά και στατιστικά μοντέλα και προκύπτει από τον διπλασιασμό του αριθμού των ζώων που θηρεύτηκαν στη διάρκεια της προηγούμενης κυνηγετικής περιόδου.
«Τα στατιστικά στοιχεία από την ηλεκτρονική βάση δεδομένων της Κυνηγετικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος που υλοποιεί το πρόγραμμα «’Αρτεμις» αποκαλύπτουν ότι την περίοδο 1998 – 1999 θηρεύτηκαν 18.600 αγριόχοιροι, ενώ τις χρονιές 2008-2009, 27.300 αγριόχοιροι και την κυνηγετική περίοδο 2018 – 2019, 55.400 αγριόχοιροι» εξηγεί στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο Θεοφάνης Καραμπατζάκης, δασολόγος, μηχανολόγος μηχανικός και επιστημονικός συνεργάτης της Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Μακεδονίας – Θράκης. Όπως τονίζει, σύμφωνα με το στατιστικό μοντέλο που χρησιμοποιείται και στην Ελλάδα, εφόσον την κυνηγετική περίοδο 2018 – 2019 θηρεύτηκαν σε όλη την Ελλάδα 55.400 αγριόχοιροι, ο πληθυσμός τους την επόμενη κυνηγετική περίοδο 2019 – 2020 ήταν πάνω από 100.000. Κάνει δε λόγο για αλματώδη αύξηση του πληθυσμού των αγριογούρουνων από δεκαετία σε δεκαετία.
Οι λόγοι της αύξησης του πληθυσμού
Επιχειρώντας να περιγράψει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ τους λόγους της αύξησης αυτής του πληθυσμού των αγριογούρουνων, ο αν. καθηγητής του τμήματος Δασολογίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Χρήστος Θωμαϊδης, την αποδίδει στην εγκατάλειψη της υπαίθρου, τη δημιουργία καινούριων βιοτόπων για τους αγριόχοιρους και τον υβριδισμό που υφίστανται τα ήμερα γουρούνια.
«Κάποια στιγμή δόθηκαν κίνητρα από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη βιολογική κτηνοτροφία και την ελεύθερη βοσκή των ζώων. Αυτό έγινε και για τα γουρούνια, ωστόσο τα ζώα των εκτροφών αυτών ήρθαν σε επαφή με τους άγριους χοίρους, ζευγάρωσαν και δημιουργήθηκαν υβρίδια. Κάποια από αυτά συμπεριφέρονται ως άγρια, επειδή όμως έχουν και το αίμα του χοίρου είναι πιο προσαρμοστικά στο ανθρώπινο περιβάλλον. Όλο αυτό είναι μια ζημιά για το οικοσύστημα καθώς νοθεύεται η φυσική βιοποικιλότητα, με τα επακόλουθα που αφορούν την παρουσία των ζώων αυτών σε αστικά περιβάλλοντα» αναφέρει και ο κ. Καραμπατζάκης.
Οι επιπτώσεις
Οι επιπτώσεις της κατάστασης που δημιουργήθηκε αφορούν τις αγροτικές καλλιέργειες (λόγω των ζημιών που προκαλούν σε αυτές οι αγριόχοιροι), τη μετάδοση ασθενειών όπως η αφρικανική πανώλη των χοίρων (λόγω του κινδύνου που υπάρχει ένα άγριο ζώο να μεταδώσει την ασθένεια σε μια οργανωμένη μονάδα εκτροφής γουρουνιών), αλλά και την πρόκληση ατυχημάτων (λόγω της διέλευσης των κοπαδιών από δρόμους μεγάλης ή μικρότερης κυκλοφορίας).
Σε ό,τι αφορά, άλλωστε, τον πληθυσμό των αγριογούρουνων, τα τελευταία χρόνια το κυνήγι τους πανελλαδικά δεν έχει όριο κάρπωσης, προκειμένου να ελεγχθεί ο πληθυσμός τους και να υπάρξει προστασία από την αφρικανική πανώλη των χοίρων, καθώς η μετάδοση της ασθένειας θα μπορούσε να έχει τεράστιες συνέπειες στη χοιροτροφία της χώρας, έναν υγιή κλάδο της ελληνικής οικονομίας με εξαγωγικό χαρακτήρα. Ο κ. Θωμαϊδης εκτιμά ότι το κυνήγι είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος ελέγχου του πληθυσμού των αγριόχοιρων ενώ αναφέρει ότι είναι απαραίτητο να γίνεται μεθοδικότερη θήρευση, (συχνότερη θήρευση και αύξηση του αριθμού των θηραμάτων). Από την πλευρά του ο κ. Καραμπατζάκης, πέραν του κυνηγιού από τον Σεπτέμβριο ως τον Ιανουάριο και της απαγόρευσής του κατά την αναπαραγωγική περίοδο, υπογραμμίζει την ανάγκη λήψης μέτρων από την πολιτεία ώστε να απομακρύνονται τα αγριογούρουνα από τον περιαστικό ιστό των πόλεων και τους κάμπους.
25 χρόνια ζωής για το πρόγραμμα «’Αρτεμις»
Όσο για τον λόγο ύπαρξης του ίδιου του προγράμματος «’Αρτεμις», διευκρινίζει ότι η κύρια ανάγκη για την τήρηση των στοιχείων που συγκεντρώνονται μέσω αυτού, προκύπτει από απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που εκδόθηκε το 1993 και προβλέπει ότι η πολιτεία οφείλει να αποδεικνύει κάθε χρόνο πως οι πληθυσμοί των θηραμάτων είναι τόσοι ώστε να μπορούν να αντέξουν το κυνήγι. «Το πρόγραμμα αυτό, πανελλαδικής εμβέλειας, το ξεκίνησε η Κυνηγετική Συνομοσπονδία Ελλάδος. Ήδη διαρκεί τώρα 25 χρόνια και πιστεύω ότι δεν θα σταματήσει ποτέ» προσθέτει.
