Φορέα Παρακολούθησης (Τμήμα Κλιματικής Αλλαγής της Περιφέρειας Κρήτης) στη σύνταξη εκθέσεων προόδου και αναφοράς, καθώς και σε θεματικούς χάρτες, που θα δύναται να καλύπτουν τις απαιτήσεις αναφοράς προς την Ε.Ε. και άλλους διεθνείς οργανισμούς, πρότεινε η μελέτη για τον Περιφερειακό Σχεδιασμό Αντιμετώπισης της Κλιματικής Αλλαγής, με σκοπό την οργανωμένη προσπάθεια και την προετοιμασία για την αντιμετώπιση των φαινομένων και των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στο νησί.
Σε μια μελέτη που ξεπερνά τις 800 σελίδες καταγραφής των δεδομένων αποτυπώνονται πλήρως τα θέματα που αφορούν την κλιματική αλλαγή στο νησί και στο Περιφερειακό Συμβούλιο απαιτήθηκε συνοπτική ανάλυση δύο ωρών για να καταγραφούν βασικές αναγκαιότητες και να εγκριθεί από το Περιφερειακό Συμβούλιο.
Ο Φορέας Παρακολούθησης θα καθορίζει τη συχνότητα υποβολής των εκθέσεων που θα υπάρχουν. Επίσης, πέρα από την δημιουργία Τμήματος Κλιματικής Αλλαγής της Περιφέρειας Κρήτης, το οποίο θα είναι υπεύθυνο για την παρακολούθηση της υλοποίησης του Σχεδίου, για την επίτευξη των επιθυμητών αποτελεσμάτων των μέτρων και των δράσεων που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο της υλοποίησης του Περιφερειακού Σχεδίου Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ), προτείνεται η σύσταση Περιφερειακής Επιτροπής Αντιμετώπισης Κλιματικής Αλλαγής (ΠΕΑΚΑ).
Οι αρμοδιότητες της εν λόγω Επιτροπής (ΠΕΑΚΑ) μπορεί να περιλαμβάνουν τα εξής: Λειτουργία ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων, η οποία θα λειτουργεί στο πλαίσιο του Τμήματος Κλιματικής Αλλαγής της Περιφέρειας Κρήτης, όπου θα συγκεντρώνονται όλα τα διαθέσιμα στοιχεία (δεδομένα, παράμετροι, μελέτες, περιβαλλοντικοί δείκτες κλπ.) από τους αρμόδιους φορείς για την παρακολούθηση του ΠεΣΠΚΑ και θα μπορεί να εξαγάγει εκθέσεις αναφοράς. Σε αυτές περιλαμβάνονται: Συγκέντρωση στοιχείων και παρακολούθηση της προόδου υλοποίησης των Μέτρων και Δράσεων από τους αρμόδιους φορείς υλοποίησης. Εκτέλεση προγραμμάτων αξιολόγησης της εφαρμογής των Μέτρων και Δράσεων και να αναλαμβάνονται οι απαραίτητες πρωτοβουλίες και ενέργειες σε περιπτώσεις συστημικών προβλημάτων. Παρακολούθηση εξέλιξης του ΠεΣΠΚΑ από συγκεκριμένους δείκτες. Ανάπτυξη συνεργειών και συνεργασιών για την ανταλλαγή πληροφοριών και εμπειριών με τους Δήμους που συμμετέχουν στο Σύμφωνο των Δημάρχων για το κλίμα και την ενέργεια, φορείς παρακολούθησης όμορων Περιφερειών, αρμόδια Υπουργεία κ.ά. Στοχευμένα (μέσω ερωτηματολογίων) προγράμματα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των κατοίκων της Περιφέρειας για θέματα σχετικά με την προσαρμογή στη κλιματική αλλαγή (ημερίδες, ενημερωτικά φυλλάδια κά). Στοχευμένα (μέσω ερωτηματολογίων ή δυσκολιών που έχουν προκύψει) προγράμματα εκπαίδευσης των φορέων και υπηρεσιών της Περιφέρειας για την προσαρμογή στη κλιματική αλλαγή (σεμινάρια, ερωτηματολόγια κά).
Πολίτες και φορείς
Για την αποτελεσματική εφαρμογή του ΠεΣΠΚΑ στην Περιφέρεια Κρήτης, καθοριστικός παράγοντας είναι η ενεργός συμμετοχή τόσο των απλών πολιτών, όσο και όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών και φορέων. Βασικό στοιχείο της επιτυχούς προσαρμογής είναι η δημόσια εκπαίδευση. Εκπαιδευτικά προγράμματα όπως εργαστήρια, ενημερωτικά δελτία, ανακοινώσεις δημόσιων υπηρεσιών, δελτία τύπου, σχολικά προγράμματα σπουδών και διαδραστικές συμμετοχικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων μπορούν να αυξήσουν την ευαισθητοποίηση σχετικά με την αξία της προετοιμασίας και του προγραμματισμού για την κλιματική αλλαγή.
Γενικά, οι δράσεις για την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση σε θέματα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών μπορούν να ομαδοποιηθούν ανάλογα με τον τελικό αποδέκτη, αν δηλαδή πρόκειται για φορείς, υπηρεσίες και οργανισμούς που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα με το θέμα, για απλούς πολίτες, ή και για μαθητές.
Για τις δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, οι αρμόδιοι φορείς υλοποίησης, θα πρέπει να ενημερώνουν για την εξέλιξη υλοποίησης των δράσεων, το Τμήμα Κλιματικής Αλλαγής της Περιφέρειας Κρήτης. Τα αποτελέσματα των δράσεων θα παρακολουθούνται από την προτεινόμενη «Περιφερειακή Επιτροπή Αντιμετώπισης Κλιματικής Αλλαγής (ΠΕΑΚΑ)».
Εργαλεία
Η παρακολούθηση αποτελεί μια διαδικασία προσδιορισμού αποτελεσμάτων, αξιολόγησης και αναπροσαρμογής δράσεων με σκοπό την ανάληψη των απαραίτητων διορθωτικών ενεργειών σε περίπτωση αποκλίσεων από τους στόχους. Η παρακολούθηση της προόδου εφαρμογής του ΠεΣΠΚΑ Κρήτης θα στηρίζεται σε δύο βασικά εργαλεία:
– Το Δίκτυο Συλλογής Δεδομένων: Για την αποτελεσματική παρακολούθηση της εφαρμογής των προτεινόμενων Μέτρων και Δράσεων είναι αναγκαία η δημιουργία ενός δυναμικού, αξιόπιστου, προσβάσιμου και ευέλικτου δικτύου συλλογής δεδομένων. Το δίκτυο συλλογής δεδομένων θα είναι άμεσα διασυνδεμένο με το Τμήμα Κλιματικής Αλλαγής της Περιφέρειας Κρήτης. Πρόσβαση στο δίκτυο συλλογής δεδομένων θα έχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς για την υλοποίηση μέτρων και δράσεων (Διευθύνσεις και Τμήματα της Περιφέρειας Κρήτης) που υποχρεούνται να υποβάλουν δεδομένα.
– Και το δεύτερο είναι οι Δείκτες Παρακολούθησης, αφού θα πρέπει να παρακολουθούνται μεγέθη που σχετίζονται άμεσα με την εφαρμογή του ΠεΣΠΚΑ. Ειδικότερα με το είδος και το μέγεθος των περιβαλλοντικών μεταβολών που η εφαρμογή του ΠεΣΠΚΑ τείνει να προκαλέσει.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ
