Μεσελέροι 2 Νοεμβρίου, 2023. Εσπερινός στην εκκλησία τού Ιερού ναού τού Αγίου Γεωργίου, ευλόγηση των κρασιών από τον Πατέρα Γεώργιο. Μετά το τέλος τού εσπερινού καθίσαμε στην ταβέρνα το Στέκι όπου ο Πολιτιστικός-Φιλοδασικός Σύλλογος Μεσελέρων και η ενορία τού χωριού προσέφεραν μεζεδάκια και δοκιμάσαμε το καινούργιο κρασί.
Μπορεί να μην έχει καμία σχέση με το κρασί ο Άγιος Γεώργιος που στις 3 Νοεμβρίου τιμάται η ανάμνηση της κατάθεσης των λειψάνων του στο ναό του στην Παλαιστίνη, ωστόσο η συνήθεια να ανοίγουν εκείνη τη μέρα τα βαρέλια ειδικά στην νότια και κεντρική Κρήτη τον κατέστησε… “μεθυστή” και με το όνομα αυτό καταγράφεται στο ελληνικό λαϊκό εορτολόγιο.
Αυτή τη μέρα γιορτάζεται η ανακομιδή των λειψάνων του αγίου, δηλ. η μεταφορά τους στη Λύδδα της Ιόππης (Παλαιστίνης), πατρίδα της μητέρας του, της αγίας Πολυχρονίας, ενώ ο πατέρας του αγίου, ο άγιος Γερόντιος, ήταν από την Καππαδοκία.
Γιορτάζονται επίσης και τα εγκαίνια του ιστορικού ναού του, που σώζεται ακόμη εκεί και είναι σεβαστός όχι μόνο από τους χριστιανούς, αλλά και από τους μουσουλμάνους (οι οποίοι ονομάζουν τον άγιο «Χάντερ», δηλαδή «Πράσινο»).
Τον Άγιο Μεγαλομάρτυρα Γεώργιο δεν τον χαρακτήρισε ο λαός «Μεθυστή», στη δεύτερη γιορτή του στις 3 Νοεμβρίου από κάποια λειτουργική πράξη της εκκλησίας, αλλά επειδή εκείνη την ημέρα στις παραδοσιακές ελληνικές κοινωνίες άνοιγαν το καινούργιο κρασί της χρονιάς οι αμπελουργοί. Οι παραγωγοί γέμιζαν μία στάμνα και το πήγαιναν στην εκκλησία όπου το ευλογούσε ο ιερέας, την παραμονή της γιορτής του Άη Γιώργη, ή ανήμερα.
Σε όλη σχεδόν την κεντρική νότια Κρήτη -σημειώνει ο Νίκος Ψιλάκης-ο εορτασμός του Αγίου Γεωργίου άρχιζε στις 2 Νοεμβρίου. Το απόγευμα οι παραγωγοί κρασιού φρόντιζαν να πάνε στους ναούς κρατώντας στάμνες με το καινούργιο κρασί. Άλλοι θα προτιμήσουν να πάνε την επόμενη, ανήμερα της γιορτής.
Στην Κρήτη η διαδικασία αυτή έπαιρνε παλαιότερα πανηγυρικό χαρακτήρα. Από το πρωί σχηματίζονταν παρέες για να «δοκιμαστών», άλλοι από τους οποίους είχαν γνώσεις και άποψη για την ποιότητα του κρασιού και άλλοι επεδίωκαν να ζήσουν την ιδιαιτερότητα της ημέρας.
Στα αμπελουργικά χωριά όλα τα σπίτια ήταν ανοιχτά και είχαν ετοιμάσει ειδικά μεζεδάκια για τους επισκέπτες τους. Συχνά φρόντιζαν να υπάρχει λυράρης στην παρέα, οπότε η διαδικασία της γευστικής δοκιμής υποχωρούσε”.
Στη χριστιανική λατρεία το κρασί παρέμεινε συνδεδεμένο με τη θεότητα. Αλλά και με τη χαρά της ζωής. Κι ο Αι Γιώργης έγινε μεθυστής για να εκφράσει αυτήν την πανάρχαια σύνδεση του οίνου με το ιερό και το θείον. Το άνοιγμα του βαρελιού με το καινούργιο κρασί ήταν πάντα μια σπουδαία γιορτή, γνωστή από τον αρχαίο ελληνικό κόσμο.
Στην αρχαία Αθήνα τα Πιθοίγεια, το άνοιγμα των πιθα¬ριών με το καινούργιο κρασί ήταν εντεταγμένα στην επίσημη εορτή των Ανθεστηρίων, στις αρχές της Άνοιξης, Κατά την ημέρα των Πιθοιγείων οι Αθηναίοι έκαναν σπονδές έξω από το ιερό του Διονύσου. Έριχναν δηλαδή λίγο κρασί στη γη. Επέστρεφαν «τα σα εκ των σων», το δώρημα του Διονύσου.. Ήταν και τότε μέρα χαράς, γιορτής και άκρατης οινοποσίας. Την άλλη μέρα συνέχιζαν. Και πάλι με οινοποσία. Και πάλι με χοές.
Ο λαϊκός μας ποιητής για τον Αϊ Γιώργη το “μεθυστή” μας τραγουδά: Άγιε μου Γιώργη, μεθυστή βλόγησε τη σοδειά μου φάε και πιές και σίμωσε και φύλα τα παιδιά μου Μα γω κρασί δεν έπινα. Εγώ το κοινωνούσα. Και εδά μεθώ και χαίρομαι κι όλο θα το βλογούσα, αρκεί να μου το τάξετε σε τούτη δω τη σχόλη πως κάθε χρόνο θα ‘ρχεστε να μου το φέρνετ’ όλοι.