Ένα βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο αρχαιολογικός χώρος της Λατούς, είναι η πρόσβαση των επισκεπτών. Ειδικά μπαίνοντας από τη δεύτερη είσοδο στην κύρια αρχαιολογική ζώνη, η πρόσβαση είναι απότομη και στριφογυριστή, αποτελούμενη από σκαλιά και συνεχίζεται μέσω ενός στενού και… ανώμαλου μονοπατιού, που δυσκολεύονται να διασχίσουν με ασφάλεια και οι αρτιμελείς επισκέπτες. Ούτε λόγος να γίνεται για πρόσβαση ηλικιωμένων με κινητικά προβλήματα ή άτομα με αναπηρίες. Γι’ αυτούς η επίσκεψη στη Λατώ είναι απαγορευτική!
Το πρόβλημα επεσήμανε, μιλώντας στην ΑΝΑΤΟΛΗ και ο Πρόεδρος του Σωματείου Επαγγελματιών Ξεναγών Κρήτης- Σαντορίνης Μανώλης Παπαδάκης.
«Χρειάζεται κατάλληλη διαμόρφωση, ώστε να ομαλοποιηθεί η πρόσβαση στον αρχαιολογικό χώρο, αλλά και η πρόσβαση ως το πρώτο πλάτωμα, που ήταν η αγορά της αρχαίας πόλεως. Η πρόσβαση ατόμων με αναπηρίες είναι αδύνατη, τουλάχιστον να μπορούν οι πιο ηλικιωμένοι επισκέπτες να πιαστούν από ένα κάγκελο για να ανέβουν κάπως, ως πάνω. Το καροτσάκι το ξεχνάμε…», είπε ο κ. Παπαδάκης.
Το Μουσείο Αγίου Νικολάου
Για το Αρχαιολογικό Μουσείο Αγίου Νικολάου ο κ. Παπαδάκης ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «το έχει ξεχάσει ο κόσμος και δυστυχώς, το έχουν ξεχάσει και τα τουριστικά γραφεία, μετά δέκα χρόνια και περισσότερο που παραμένει κλειστό». Οι ξεναγοί έχουν πληροφορηθεί ότι θα επαναλειτουργήσει από το 2023, αλλά λόγω των διαδοχικών αναβολών και παρατάσεων του ανοίγματος, ουδείς είναι σίγουρος για τον ακριβή χρόνο που θα ανοίξει το μουσείο αυτό τις πύλες του.
Στην αναφορά ότι η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη έχει δώσει ρητές εντολές το Μουσείο να ανοίξει τον Απρίλιο του 2023, ο κ. Παπαδάκης επικρότησε, σημειώνοντας παράλληλα ότι θα χρειαστεί μια σχετική καμπάνια για την ενημέρωση του τουριστικού κόσμου για το ανακαινισμένο Αρχαιολογικό Μουσείο, με το ανανεωμένο περιεχόμενο και τον σύγχρονο τρόπο παρουσίασης των συλλογών του.
Το «τελεφερίκ» στο Δικταίο
Η άνετη και ασφαλής πρόσβαση σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία είναι ένα σημαντικό ζήτημα, τόνισε ο κ. Παπαδάκης, εκφράζοντας κάποιες επιφυλάξεις για το πώς θα σχεδιαστεί και τονίζοντας ότι ως σωματείο θα επιθυμούσε όταν ολοκληρωθούν τα σχέδια να ενημερωθεί και να διατυπώσει γνώμη. Έχει σημασία μέχρι ποιό σημείο θα μεταφέρει τους επισκέπτες με κινητικά προβλήματα και το τί μπορεί και αν είναι σκόπιμο να γίνει παρέμβαση για τη διευκόλυνση των τουριστών με κινητικά προβλήματα ως μέσα στο σπήλαιο.
«Οι ξεναγοί είμαστε καθημερινά και ζούμε τον παλμό στους αρχαιολογικούς χώρους. Όταν μαθαίνομε ότι υπάρχουν σχέδια και πρόκειται να γίνουν έργα σε αρχαιολογικούς χώρους ζητούμε να δούμε τα σχέδια και τί πρόκειται να γίνει, γιατί ζούμε τα προβλήματα. Δεν είναι ασύνηθες εκεί που μια παρέμβαση πάει να επιλύσει ένα θέμα, να δημιουργούνται μετά άλλα δέκα», τόνισε ο κ. Παπαδάκης.
Πρόβλημα η «μονοβάρδια»
Δυστυχώς, πέραν των πολύ «διάσημων» αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, οι υπόλοιποι λειτουργούν με «κουτσό» ωράριο και κλείνουν από τις 3 μ.μ. Το ζήτημα αυτό επισημαίνουν οι ξεναγοί ως μείζον πρόβλημα, αφού όσοι έρχονται από άλλα μέρη της Κρήτης, δεν τους προλαβαίνουν ανοιχτούς και όσοι θα ήθελαν πρώτα να κάνουν το μπάνιο τους και το απόγευμα, με περισσότερη δροσιά, να επισκεφτούν αυτούς τους αρχαιολογικούς χώρους, δεν μπορούν να το πράξουν. Το ίδιο πρόβλημα επισημαίνουν και για το Αρχαιολογικό Μουσείο Σητείας, το οποίο θα ‘πρεπε να έχει πιο διευρυμένο ωράριο, επεσήμανε ο πρόεδρος του σωματείου των ξεναγών, αξιολογώντας τα λίγα εισιτήρια που κόβει, ως ενδεικτικό του προβλήματος του ωραρίου λειτουργίας του. Τον Αύγουστο έκοψε μόνο 900 εισιτήρια.
Το ωράριο στους αρχαιολογικούς χώρους καθορίζεται από την επισκεψιμότητά τους, εξηγεί η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χρύσα Σοφιανού. Για όλους τους άλλους αρχαιολογικούς χώρους, εκτός από Σπιναλόγκα, Δικταίο Άντρο και Ανάκτορο Ζάκρου (που κλείνουν το σούρουπο), σε όλους τους άλλους ισχύει το «κανονικό» δηλαδή μέχρι τις 4 μ.μ., αλλά μισή ώρα πριν κλείνουν οι χώροι για να ελέγξουν οι φύλακες αν έχει μείνει κανείς επισκέπτης μέσα… Ουσιαστικά δηλαδή μετά τις 3 μ.μ. δε μπαίνουν άλλοι επισκέπτες…
Οι μεν «κόβουν δρόμο», οι δε, δεν κόβουν εισιτήριο!
Ξεναγοί καταγγέλλουν ότι ο χώρος του Παλαικάστρου είναι εντελώς αφύλαχτος, με αποτέλεσμα να μπαίνει όποιος θέλει και να κάνει ό,τι θέλει… Είναι κρίμα, γιατί στο χώρο αυτό έχει βρεθεί ο περίφημος «Κούρος του Παλαικάστρου», επισημαίνει ο πρόεδρος του σωματείου κ. Παπαδάκης.
O χώρος διαθέτει και περίφραξη και φύλακα, δηλώνει η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χρύσα Σοφιανού. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση της ΑΝΑΤΟΛΗΣ, εξήγησε ότι υπάρχει ένα πρόβλημα με κάποιους κατοίκους που διαμένουν σε ιδιοκτησία τους, η οποία είναι σε επαφή με τον αρχαιολογικό χώρο.
Αυτοί επιμένουν να χρησιμοποιούν πέρασμα μέσα από το χώρο, για να συντομεύσουν τη διαδρομή τους. Αυτό όμως προκαλεί πρόβλημα λόγω παραβίασης της περίφραξης, την οποία εκμεταλλεύονται και κάποιοι από τους επισκέπτες, προκειμένου να μην κόψουν εισιτήριο για να εισέλθουν στον αρχαιολογικό χώρο! Ενδεχομένως να μην είναι τυχαίο, ότι το Παλαίκαστρο εμφανίζει και τις χαμηλότερες εισπράξεις, έχοντας κόψει μόλις 60 εισιτήρια τον Αύγουστο!
Οι τουαλέτες
Γενικά, ικανοποιημένοι είναι οι ξεναγοί από τις τουαλέτες σε μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους. Μπορεί στα πιο δημοφιλή απ’ αυτά, τις ώρες αιχμής να παρατηρείται σχετικός… συνωστισμός και στις τουαλέτες, αλλά αυτό είναι κάτι αναμενόμενο, είπε ο κ. Παπαδάκης.
Πρόβλημα εντοπίζουν οι ξεναγοί στη λειτουργία των τουαλετών στην Παναγία Κερά, που πολύ συχνά ή ολόκληρες σεζόν είναι κλειστές και οι επισκέπτες αναγκάζονται να καταφεύγουν στις τουαλέτες παρακείμενης ταβέρνας… Το πρόβλημα συνδέεται με την μη πρόσληψη καθαρίστριας.
Η Ιεράπετρα
«Αν η Αρχαιολογική Συλλογή Ιεράπετρας υπάρχει σε κάποια προγράμματα εκδρομών- ξεναγήσεων, αυτά είναι πάρα πολύ λίγα», επεσήμανε ο κ. Παπαδάκης, παραδεχόμενος ότι ο ίδιος δεν έχει επισκεφθεί ποτέ τη Συλλογή της Ιεράπετρας. Τέτοιοι αρχαιολογικού ή ιστορικού ενδιαφέροντος χώροι, που βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από το κέντρο του νησιού, δεν είναι τόσο προβεβλημένοι και απουσιάζουν εν πολλοίς από προγράμματα τουριστικών γραφείων, εξήγησε.
Με την ολοκλήρωση της αποκατάστασης -συντήρησης μνημείων και της ίδιας της Αρχαιολογικής Συλλογής, σε συνδυασμό με άλλα σημεία ενδιαφέροντος, πιθανόν να αποτελούσαν, όπως είχε προτείνει η κ. Σοφιανού με δηλώσεις της στην ΑΝΑΤΟΛΗ, μια ολοκληρωμένη πρόταση «πολιτιστικής διαδρομής» μέσα στην πόλη της Ιεράπετρας (Κούλες, Σπίτι Ναπολέοντα, Κάτω Μερά, Μητροπολιτικός Ναός Αγ. Γεωργίου, Αρχαιολογική Συλλογή, Ναυμαχία, Αρχαίο Θέατρο κλπ.). Αυτή την πρόταση θα μπορούσε να επεξεργαστεί ο Δήμος Ιεράπετρας και να την προτείνει στα τουριστικά γραφεία της Κρήτης, ως εκδρομή, τονώνοντας την τουριστική κίνηση στην πόλη.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ
