Όπως διαπιστώνουμε, σε περιοχές του νομού Λασιθίου που έχουμε επισκεφτεί πρόσφατα, η ανθοφορία στις ελιές εξελίσσεται ομαλά και με ικανοποιητικό τρόπο. Αν ο καιρός δε δημιουργήσει οποιοδήποτε πρόβλημα την επόμενη χρονιά θα έχουμε βεντέμα!
Aς υπενθυμίσουμε τα επόμενα κρίσιμα στάδια του ποτίσματος, όπως μας τα έχει εξηγήσει ο Δρ Κωνσταντίνος Χαρτζουλάκης από το Ινστιτούτο Ελιάς Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου Χανίων (ΙΕΥΦΑΧ), σε εκδήλωση που είχε οργανώσει ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Κριτσάς:
«Η άρδευση της ελιάς είναι μια από τις κυρίες φροντίδες μας, καθώς επηρεάζει όχι μόνο την παραγωγή της τρέχουσας χρονιάς, αλλά και αυτήν του επόμενου χρόνου. Τα κρίσιμα στάδια του ποτίσματος είναι τρία:
Είναι η περίοδος Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου, όταν οι οφθαλμοί των δένδρων διαφοροποιούνται, δηλαδή από φυλλοφόροι γίνονται ανθοφόροι και τα δένδρα χρειάζονται υγρασία. Φυσιολογικά, την περίοδο αυτή την λύση δίνουν οι βροχές.
* Η δεύτερη κρίσιμη περίοδος είναι αυτή της άνθισης και κυρίως της καρπόδεσης από το τέλος Απριλίου μέχρι τέλος Μαΐου, η οποία ταυτίζεται και με την ανάπτυξη της νέας βλάστησης των δένδρων, που θα φέρει την παραγωγή του επόμενου χρόνου.
Επομένως, αυτήν την περίοδο (μέσα Μαΐου) και με το γεγονός ότι έχει να βρέξει ενάμιση μήνα, θα πρέπει να εξασφαλίσουμε επαρκή υγρασία στα δένδρα διότι έτσι πετυχαίνουμε δυο στόχους… αφ’ ενός την καλή καρπόδεση και αφ’ ετέρου την παραγωγή της νέας ετήσιας, σχετικά μεγάλης, βλάστησης ώστε να έχουμε παραγωγή και την επομένη χρονιά.
Η τρίτη σημαντική περίοδος ποτίσματος είναι αυτή της ταχείας αύξησης του καρπού δηλαδή από τα μέσα Αυγούστου μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου. Είναι η περίοδος που ο καρπός παίρνει το τελικό του μέγεθος και αρχίζει και η ελαιοποίηση. Επομένως, αν έχουμε πρόβλημα στο πότισμα του καλοκαιριού θα πρέπει, τουλάχιστον αυτήν την τρίτη περίοδο, να προσπαθήσουμε να ποτίσουμε.
Ποτίζουμε τις ελιές με τη σωστή ποσότητα!
Σημαντική παράμετρος στο πότισμα είναι ότι δεν μπορούμε να ποτίζουμε όποτε θέλουμε και όσο θέλουμε. Αν πλημμυρίσουμε το χωράφι μας, θα δημιουργήσουμε το αντίθετο από το επιθυμητό αποτέλεσμα. Αυτό οφείλεται στο ότι στην διάρκεια της καρπόδεσης όλα τα οπωροφόρα δένδρα, και η ελιά, έχουν μεγάλες ανάγκες σε άζωτο. Το άζωτο είναι ένα στοιχείο που το νερό μετακινεί πολύ εύκολα. Επομένως, αν εμείς πλημμυρήσουμε το χωράφι μας, αντί της λελογισμένης χρήσης, το άζωτο θα αρχίσει να μετακινείται προς τα βαθύτερα στρώματα της γης, όπου δεν υπάρχει ριζικό σύστημα. Συμπερασματικά, για αναπτυχτεί σωστά μια ελιά θα πρέπει να ποτίζεται τις τρεις περιόδους, αλλά στη σωστή ποσότητα.
Τί σημειώνει η λέξη βεντέμα;
Αναφέραμε ότι φέτος προμηνύεται να έχουμε στις ελιές βεντέμα. Η λέξη βεντέμα συνδέεται με την έννοια της αφθονίας, όταν δηλαδή η ικανοποίηση είναι μεγάλη από τη συγκομιδή κάποιων καρπών, ιδίως ελιών και σταφυλιών.
* Η ετυμολογική της «ρίζα» βρίσκεται στο ενετικό vendema, που σήμερα συναντάμε ως vendemnia στα σύγχρονα ιταλικά και σημαίνει τρύγος. Πηγαίνοντας ακόμη πιο πίσω στον χρόνο, η λέξη βεντέμα συνδέεται με την υστερολατινική vindemia, που παράγεται από τις λέξεις vinum, που είναι το κρασί (οίνος) και demere το ρήμα μαζεύω (Αντώνης Τσαλίκης).
Ήτον εχοχλιδοχρονιά, μα και στσ’ ελιές βεντέμα,
πολλά μουζούρια αμύγδαλα είχαμε μαζωμένα.
Του έρωντά μου το δεντρί έχει βεντέμα πάλι
κι η πεθυμιά μου τσι χαρές δεν έχει πού να βάλει.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ
