Τα προβλήματα και οι απειλές στο παράκτιο και στο θαλάσσιο περιβάλλον ήταν τα αντικείμενα της στρογγυλής τράπεζας, που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στο Επιμελητήριο Λασιθίου. Κατατέθηκαν τεκμηριωμένες απόψεις και επιστημονικά συμπεράσματα για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και της ανθρωπογενούς επίδρασης στην αλιεία και στο θαλάσσιο περιβάλλον γενικότερα, στη μορφολογία των ακτών λόγω της διάβρωσης κλπ.
Την εκδήλωση διοργάνωσε η Αναπτυξιακή Εταιρεία Λασιθίου και περιελάμβανε σειρά εισηγήσεων, για το Διαπεριφερειακό Σχέδιο Συνεργασίας «Θαλάσσιο Περιβάλλον, Παράκτιες απειλές και Αλιεία» και το 5ο πρόγραμμα Leader. Την παρακολούθησε αρκετός κόσμος μεταξύ αυτών και αρκετοί αλιείς, ενώ υπήρχε δυνατότητα παρακολούθησης και παρέμβασης, με τηλεδιάσκεψη.
Την εκδήλωση χαιρέτισε ο Αντιπεριφερειάρχης Λασιθίου Γιάννης Ανδρουλάκης, ο οποίος επεσήμανε ότι «στηρίζει πάντα τις πρωτοπόρες και δυναμικές δράσεις για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προκλήσεων, που μας φέρνουν ένα βήμα πιο μπροστά στις εξελίξεις, μέσα από την ανάπτυξη ισχυρών μηχανισμών πρόληψης». Ο κ. Ανδρουλάκης πρόσθεσε: «Αναγνωρίζοντας τη σημασία των θεμάτων που αφορούν στο θαλάσσιο περιβάλλον, προσπαθούμε να συμβάλουμε στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μας, στην προστασία του οικοσυστήματος μέσα από ενέργειες σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, με στόχο την εξωστρέφεια και την άσκηση ορθών πολιτικών απέναντι στα προβλήματα της περιοχής μας».
Κατόπιν επεσήμανε τη συνεργασία της Π.Ε. Λασιθίου με το ΙΤΕ για την καταγραφή της διάβρωσης στις ακτές της Γρα Λυγιάς, της Παχειάς Αμμου και του Καλού Χωριού και στην περιοχή του Γούδουρα.
Ανέφερε επίσης ότι στην Π.Ε. Λασιθίου δραστηριοποιούνται 162 επαγγελματικά αλιευτικά σκάφη, συμπεριλαμβανομένων 2 μηχανοτράτων και 4 γρι-γρι. Τα υπόλοιπα ανήκουν στην παράκτια αλιεία με δίκτυα, παραγάδια κλπ. Στην περιοχή μας έχουν δοθεί 10 άδειες αλιευτικού τουρισμού, ενώ για το 2022 χορηγήθηκαν 3 άδειες αλίευσης ξιφία και μακρύπτερου τόνου.
Στη Σητεία λειτουργεί ένας ιχθυογεννητικός σταθμός.
Παράλληλα έχουν εκπονηθεί σημαντικές αναγνωριστικές μελέτες για την κατάσταση ευαίσθητων οικολογικά περιοχών, όπως ο Όρμος της Ελούντας, ο Όρμος Ατζικιάρι και μελέτη για την επίδραση του λαγοκέφαλου στην αλιεία και το περιβάλλον.
Την εκδήλωση χαιρέτισε επίσης, συνδεόμενος μέσα από τηλεδιάσκεψη και ο αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος Νίκος Ξυλούρης.
Προς το χειρότερο
Τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσε για άλλη μια φορά ο εντεταλμένος για αγροτικά θέματα περιφερειακός σύμβουλος Γιώργος Τσιφετάκης -επαγγελματίας αλιέας και ο ίδιος. Υπογράμμισε ότι «αυτό που βιώνουμε οι αλιείς δεν έχει προηγούμενο… Δυστυχώς, όπως εξελίσσεται η κατάσταση, αν δεν αλλάξει κάτι, όλες οι αλιευτικές δραστηριότητες στο Λασίθι θα εκλείψουν!».
Όπως τόνισε, το δηλώνει χωρίς πρόθεση κινδυνολογίας, αλλά τα επιστημονικά συμπεράσματα ενισχύουν το συμπέρασμα αυτό. «Η κατάσταση βαίνει καλπάζουσα προς το χειρότερο κάθε χρόνο και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης πρέπει να σκύψει σοβαρά πάνω στο πρόβλημα», είπε ο κ. Τσιφετάκης, γνωστοποιώντας ότι ήδη πριν από τέσσερις μέρες είχαν συναντηθεί για τα θέματα αυτά με τον νέο Υπουργό Λευτέρη Αυγενάκη, για το πώς μπορεί να παρέμβει το υπουργείο και η Περιφέρεια στο ζήτημα αυτό.
Leader Αλιείας
Την περασμένη Τρίτη η Αναπτυξιακή Λασιθίου κατέθεσε στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης τη νέα πρόταση του Νομού Λασιθίου για το αγροτικό κομμάτι «Leader» της περιόδου 2023- 27, το οποίο αναμένεται να επεκταθεί μέχρι το 2030. Αναμένεται η προκήρυξη από το υπουργείο του τμήματος του προγράμματος Leader Αλιείας ώστε να καταθέσει η Αναπτυξιακή Λασιθίου τις προτάσεις και στο κομμάτι αυτό, ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος της Αναπτυξιακής Λασιθίου Μπάμπης Αντωνακάκης.
Η δημόσια δαπάνη των προτάσεων στο «Leader» Γεωργίας είναι 6 εκατομμύρια, ενώ του «Leader» Αλιείας 1,7 εκατομμύρια ευρώ.
Στο δεύτερο εντάχθηκαν από το Νομό Λασιθίου 14 ιδιωτικά και 2 δημόσια έργα, που βρίσκονται σε φάση υλοποίησης. Εκτιμάται ότι στο νέο πρόγραμμα Leader Aλιείας θα υπάρξει μια πολύ καλή πρόταση για το νομό.
Συνεργασία με τους αλιείς και φορείς
Όπως επεσήμανε ο κ. Αντωνακάκης, λόγω της έλλειψης εμπειρίας σε θέματα θάλασσας και αλιείας στις αναπτυξιακές εταιρείες της χώρας, συμφώνησαν από κοινού οι 22 αναπτυξιακές εταιρείες να συντάξουν κοινό σχέδιο διαπεριφερειακής συνεργασίας με δράσεις που σχετίζονται κυρίως με τη συνεργασία με τοπικούς και περιφερειακούς φορείς που ασχολούνται με το αντικείμενο αυτό. Καταγράφηκαν προτάσεις, απόψεις, εμπειρίες, ιδέες στο κομμάτι αυτό.
Ήδη, η Αναπτυξιακή Λασιθίου έχουν πραγματοποιήσει τρεις συναντήσεις με τους αλιείς του νομού μας (Ελούντας, Σητείας και Ιεράπετρας) και η χθεσινή συνάντηση κλείνει τον πρώτο κύκλο διαβούλευσης με τους φορείς.
Μέσα από τη συνεργασία και δράση των 22 Αναπτυξιακών Εταιρειών της χώρας, που συνεργάστηκαν στο αντικείμενο Θάλασσα- Αλιεία, συγκροτείται ένα άτυπο δίκτυο όλων αυτών των συμπραττόμενων φορέων, που θα επιτρέψει την ανταλλαγή εμπειριών και καλών πρακτικών, προβάλλοντας παράλληλα τα κοινά προβλήματα, τις απειλές αλλά και τα θετικά στοιχεία και τις δυνατότητες που παρουσιάζει η θάλασσα, η αλιεία στη χώρα μας.
Η υπεύθυνη δημοσιότητας της Αναπτυξιακής Λασιθίου Ελίνα Μικρουλέα παρουσίασε τις δράσεις του Διαπεριφερειακού Σχεδίου Συνεργασίας.
Για τα εισβολικά είδη
Επί της ουσίας ήταν η παρέμβαση της προϊσταμένης του Τμήματος Αλιείας της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Λασιθίου, ιχθυολόγου Ελένης Ψόχιου, η οποία τόνισε ότι η Αναπτυξιακή Λασιθίου ήταν από τις ελάχιστες, αν όχι η μόνη, που εξ αρχής προσπάθησε να δώσει ώθηση στο «Leader» ώστε να επωφεληθούν οι επαγγελματίες αλιείς. Σε πρώτη φάση αποδείχθηκε δύσκολη η προσέγγιση των επαγγελματιών αλιέων παράκτιας ή μέσης αλιείας λόγω των όρων που είχαν τεθεί, γι’ αυτό και μεγάλο κομμάτι των χρημάτων κατευθύνθηκε στον τουρισμό και στην τουριστική αλιεία, γενικά.
Στο διατοπικό πρόγραμμα δόθηκε μεγάλο βάρος στην επαγγελματική αλιεία, αν και όπως είπε, εκτιμά ότι θα είναι αρκετά δύσκολο να περάσει η Περιφέρεια Κρήτης τα ειδικά προβλήματα, που αντιμετωπίζει η θαλάσσια περιοχή της σε σχέση με τις Περιφέρειες στη βορειότερη επικράτεια, όπου τα εισβολικά είδη δεν έχουν ακόμη επεκταθεί. Οπότε θα απαιτηθεί ιδιαίτερη προσπάθεια να κερδίσει η Κρήτη τη στήριξη των υπολοίπων για να μπουν ψηλά στην ατζέντα της διεκδίκησης, ζητήματα και προβλήματα των αλιέων της Κρήτης, είπε η κ. Ψόχιου.
Ενδιαφέρον είχε η εισήγηση της Δρ Βιολόγου -ιχθυολόγου του ΕΛΚΕΘΕ Νότας Περιστεράκη η οποία αναφέρθηκε στις απειλές και ευκαιρίες και συγχρόνως στις κοινωνικο-οικονομικές συνέπειες από την εμφάνιση των εισβολικών ειδών ιχθυοπανίδας στις θάλασσές μας- πρόβλημα που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα έντονα οι κρητικές θάλασσες και οι αλιείς που ζουν απ’ αυτές.
Για τη διάβρωση
Ο Διευθυντής Ερευνών -επικεφαλής του Εργαστηρίου Παράκτιας και Θαλάσσιας Έρευνας του ΙΤΕ, Δρ Νικ. Καμπάνης ο οποίος έχει εκπονήσει μελέτες και συνεχίσει να μελετά τις ακτές του Νομού Λασιθίου για τις επιπτώσεις και πιέσεις που υφίσταται αυτό από την κλιματική αλλαγή με κύρια επίπτωση τη διάβρωση, μίλησε για το πολύ ανησυχητικό αυτό φαινόμενο, που παρατηρείται εκτεταμένα σε όλο το νομό.
Επίσης άλλοι εισηγητές αναφέρθηκαν στις ανθρωπογενείς επιδράσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον και στη βιώσιμη διαχείριση των παραλιών κλπ.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ