Κάθε συνάντηση με τον καθηγητή, μαθηματικό Γιάννη Σταμέλο δίνει την ευκαιρία για συζητήσεις ευρέως φάσματος, γιατί πάντα ενέχει και κάποια έκπληξη. Η χθεσινή αφορούσε την έκδοση του νέου του βιβλίου. Το να πετυχαίνει κανείς να εκδώσει 30 διαφορετικούς τίτλους βιβλίων, σε μια εποχή πνευματικής ξήρανσης, και συντριβής του ελεύθερου χρόνου στις «συμπληγάδες» της «λάιβ» κοινωνικής δικτύωσης, την εποχή που κυριαρχεί η ψηφιακή εικόνα και η ηλεκτρονική μορφή στη γραφή και στην ανάγνωση (e-book, audio-book κλπ.) η έκδοση ενός βιβλίου στη συμβατική, έντυπη μορφή του, αποτελεί πλέον και μια μικρή… αποκάλυψη! Η δε αγορά και ανάγνωση ενός βιβλίου – βιβλίου, ατομική πρόκληση και επίτευγμα…
Με το 30ό βιβλίο στα χέρια ο Γιάννης Σταμέλος, σίγουρα κατέχει πλέον το ρεκόρ του Λασιθιώτη με τα περισσότερα εκδοθέντα βιβλία. Και μπορεί ο συγγραφέας να έλκει την καταγωγή του από την Ανατολική Αττική, με τις δεκαετίες όμως που μετρά στον τόπο μας, τη ζωή, τη δουλειά, την παρουσία και προσφορά του στην πνευματική ζωή και τα πολιτιστικά πράγματα του τόπου μας, έχει κερδίσει επάξια την πολιτογράφησή του στη δεύτερη πατρίδα του. Εμείς τον θεωρούμε πλέον «δικό» κι ας μας έχει ξεπεράσει στην αγάπη, το ενδιαφέρον και την έμπρακτη συνεισφορά του, καταγράφοντας την Ιστορία, την Παράδοση, τον Πολιτισμό, συνεχίζοντας με πείσμα την ιστορική έκδοση της Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας Ν. Λασιθίου, της «Αμάλθειας». Πολλά δε βιβλία του έχουν αναφορά στο Λασίθι, στην Κρήτη.
Mε τίτλο «DC-6B από τα Χανιά στην Κερατέα – Θέση 13Α» ο συγγραφέας πλέκει μια μυθοπλασία με αφετηρία ένα πραγματικό δραματικό γεγονός.
Το βιβλίο 113 σελίδων, σκόπιμα λιτό και περιεκτικό, είναι μια συνειδητή επιλογή του συγγραφέα. «Εχω επιλέξει τα βιβλία μου να μην είναι ογκώδη, γιατί αυτό που με ενδιαφέρει είναι μεν το ύφος – χωρίς πλατειασμούς και φλυαρία στις αναφορές – αλλά θέλω τα βιβλία να διαβάζονται. Μπορείς να παραγεμίσεις ένα βιβλίο με πρόσθετα, αλλά άποψη μου είναι ότι διαβάζοντας το χειρόγραφο, στην πέμπτη, έβδομη ή δέκατη ανάγνωση να μην πεις ότι αυτό το πράγμα δεν έπρεπε να μπει… Το βιβλίο θα πρέπει να έχει συνεκτικότητα ως κείμενο και συνοχή στην πλοκή. Να γράψεις δηλαδή αυτά που πρέπει να πεις… Προσπαθώ το βιβλίο να έχει γλαφυρότητα και ένα βατό στυλ γραφής. Τώρα, θα μου πεις – εσύ το προσπαθείς, το αν το πετυχαίνεις κιόλας, είναι άλλο θέμα… Αλλά εκδίδοντας ένα βιβλίο, εκτίθεσαι. Επιτρέπεις στον καθένα να έχει άποψη γι’ αυτό και καλά θα κάνει, αφού το διαβάσει», τονίζει.
Αν και μυθοπλασία, όπως κατηγοριοποιεί το νέο βιβλίο του, που θα μπορούσε να του δώσει έκταση προς διάφορες κατευθύνσεις, ο Γιάννης Σταμέλος επιμένει στην άποψη που διατηρεί από το πρώτο του βιβλίο ότι «τα βιβλία πρέπει να διαβάζονται και λιγότερο να σχολιάζονται…» και ξέρω πολλά βιβλία μυθοπλασίας, μυθιστορήματα των 300, 400, 500 σελίδων που μένουν στη μέση, αδιάβαστα, λέει χαρακτηριστικά… «Το βιβλίο που γράφω θέλω εκείνος που το διαβάζει να νιώθει μια διανοητική εγρήγορση και να του δημιουργεί αίσθημα ευφορίας ή εν πάση περιπτώσει κάποιο συναίσθημα. Να παίρνει κάτι απ’ αυτό, να τον βοηθά στην καλή ψυχολογία του».
Η μοιραία πτήση
Το βιβλίο αποτελείται από μια νουβέλα που δίνει και τον τίτλο στο βιβλίο. Αφορά τη μοιραία πτήση της Ολυμπιακής που κατέπεσε το 1969 στο Κερατοβούνι, πάνω από την Κερατέα, όπου έζησε τα παιδικά του χρόνια ο Γιάννης Σταμέλος. Στην παιδική του μνήμη (μαθητής Γυμνασίου ήταν) έμεινε εντυπωμένη η εικόνα του αεροπλάνου που είδε, ενώ διάβαζε τα μαθήματά του, να διασχίζει τον ουρανό του χωριού του, πριν συγκρουστεί στο υπέρκεινα όρος. Η έκρηξη από τη σύγκρουση του αεροπλάνου, χαράχθηκε μέσα του. Το βιβλίο τούτο, έρχεται λες, σαν χρέος σε όσους χάθηκαν ή σαν δική του λύτρωση από ένα παιδικό τραύμα, όταν από μακριά (ο τόπος είχε ζωστεί από χωροφύλακες και στρατό της χούντας) αντίκρισε, μαζί με τους συγχωριανούς του που έντρομοι είχαν τρέξει στην περιοχή, τα αποκαϊδια του διαλυμένου αεροσκάφους και του περιεχομένου του…
Το γεγονός συνέβη 8 Δεκεμβρίου 1969. Στο βιβλίο καταγράφεται μια σειρά… συμπτώσεων, με επιμύθιο, τα παιχνίδια που μπορεί να παίξει η φύση και η πραγματικότητα στη ζωή των ανθρώπων.
Το ρόλο της τεχνολογίας σε αυτά τα πράγματα και ως ποιο βαθμό μπορεί το τυχαίο γεγονός, να ορίζει το πεπρωμένο του ανθρώπου, σημειώνει ο συγγραφέας. «Το πεπρωμένο, χωρίζεται κατά την άποψή μου σε δύο: Το μακροχρόνιο που οι ίδιοι δημιουργούμε με το χαρακτήρα και την αυτενέργεια. Το βραχυχρόνιο είναι εκείνο που ορίζει η τύχη, το τυχαίο γεγονός», αναφέρει ο Γιάννης Σταμέλος.
Η μυθοπλασία πλέκεται γύρω από τη μοιραία πτήση, που απογειώθηκε από τα Χανιά με δοσμένες θέσεις 90, που στην πραγματικότητα ήταν 89. Κενή έμεινε η 13Α..! Ο κεντρικός ήρωας του βιβλίου – πραγματικό πρόσωπο – έχασε την πτήση, κάνοντας «καμάκι» σε μια κοπέλα που είδε στο λιμάνι των Χανίων – την μετέπειτα γυναίκα της ζωής του. Ήταν εκείνη που τον έσωσε ουσιαστικά. Όταν η εταιρεία έδωσε στη δημοσιότητα τη χειρόγραφη, ακόμη τότε, κατάσταση των επιβατών, εμπεριείχε και τον όνομά του. Κινητά τηλέφωνα δεν υπήρχαν για άμεση επικοινωνία με τους δικούς του. Οι συγγενείς του τον θρήνησαν ως νεκρό!
Ο Κώστας κοσμηματοπώλης ζει μαζί με τη σύζυγό του τη Θεοδώρα Μ., η οποία μάλιστα υπήρξε και βουλευτίνα μικρού κεντρώου κόμματος σε μια ταραγμένη φάση της πρόσφατης ιστορίας της χώρας μας. Μάλιστα σε δημόσια δήλωσή του την αποκαλεί «Θεού δώρο» γιατί χάριν σε εκείνη σώθηκε…
Η Θεοδώρα, Πειραιώτισσα, όπως και ο Κώστας, είχε επισκεφθεί μια φίλη της στα Χανιά. Όταν την είδε ο Πειραιώτης, έκανε το παν να την πλησιάσει και παρά τα αυστηρά ήθη της εποχής, κατάφερε με αρκετή μαεστρία να της πασάρει σημείωμα με το τηλέφωνό του. Διαπιστώνοντας ότι και οι δύο ήταν Πειραιώτες, ήταν και ένας επιπλέον λόγος που του τηλεφώνησε ύστερα από μερικές ημέρες, ανύποπτη για ό,τι τον συνέδεε με τη μοιραία πτήση, γιατί και εκείνη δεν είχε μείνει αδιάφορη από την όψη και το ενδιαφέρον του ανδρός. Και από τότε μέχρι και σήμερα είναι μαζί!
Ο Γιάννης Σταμέλος ωθούμενος από το προσωπικό νεανικό του βίωμα, χρειάστηκε να καταφύγει σε έρευνα στον Τύπο της εποχής και βασιζόμενος σε πραγματικά γεγονότα να πλέξει τη «ρεαλιστική» μυθοπλασία για το αεροπορικό δυστύχημα και την ανθρώπινη ιστορία του ζευγαριού. Μάλιστα εξηγεί ότι η νουβέλα έχει «κινηματογραφική» γραφή, αποτελούμενη από 18 κεφάλαια, με εναλλασσόμενα «σκηνικά»: Το κλίμα, μετά το δυστύχημα, στα Χανιά, στην Αθήνα, πώς εισέπραξαν τα γεγονότα στην περιοχή, τις τρεις επιτροπές εμπειρογνωμόνων που συστάθηκαν βγάζοντας τρία διαφορετικά πορίσματα για τα αίτια του δυστυχήματος. Αποδίδεται σε ανθρώπινο λάθος του πιλότου που μπερδεύτηκε και έχασε τον προσανατολισμό του από την κακοκαιρία… Το τραγελαφικό είναι ότι το υπάρχον ραντάρ στην περιοχή δούλευε μέχρι τις 8 μ.μ. ενώ το αεροπλάνο έπεσε στις 8.44… πετώντας στα τυφλά ουσιαστικά!
Μιλώντας για συμπτώσεις, αεροπλάνα κατέπεσαν το 1949, το 1959, το συγκεκριμένο το 1969 και το 1989… Άλλη μια περίεργη σύμπτωση που επισημαίνει ο συγγραφέας είναι ότι το συγκεκριμένο αεροπλάνο κατέπεσε ίδια μέρα (8 Δεκεμβρίου) που είχε βυθιστεί, 3 χρόνια πριν, με δεκάδες νεκρούς και το μοιραίο επιβατικό πλοίο «Ηράκλειον» στη Φαλκονέρα, με αφετηρία και εκείνο, τα Χανιά!
Το βιβλίο συμπληρώνεται με 12 μικρά διηγήματα με σατιρικό περιεχόμενο, που δίδει στο βιβλίο ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τον αναγνώστη.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ