Πρόσφατα «ανέβηκα» στο Οροπέδιο Λασιθίου. Επισκέφθηκα το Δικταίον Άνδρον καθώς και το χωριό Άγιος Χαράλαμπος (πρώην Γεροντομουρί), όπου βρίσκονται οι δύο ναοί των Αγίων Μαρτύρων Σεργίου και Βάκχου. Ο ένας είναι ο ερειπωμένος Βυζαντινός και ο άλλος -στην απέναντι πλευρά του δρόμου- ο νεότερος. Έτυχε μάλιστα να είναι -ευτυχής συγκυρία- η ημέρα γιορτής των Αγίων.
* Τα ερείπια της εκκλησίας Σεργίου και Βάκχου είναι από τα ελάχιστα βυζαντινά λείψανα που ακόμα υπάρχουν στο Οροπέδιο Λασιθίου. Γιατί είναι ελάχιστα; Εξαιτίας των αλλεπάλληλων επαναστάσεων, που ξεκινούσαν από το Οροπέδιο, το Λασίθι κηρύχθηκε τόπος ακατοίκητος (1293) και παράλληλα, με διάταγμα της Ενετικής Γερουσίας απαγορεύτηκε στους Ενετούς να παντρεύονται Κρητικοπούλες. Το Οροπέδιο Λασιθίου δεν συμμορφώθηκε στις απειλές αυτές και τότε οι Ενετοί διέταξαν την ερήμωσή του το έτος 1343, την καταστροφή εκ θεμελίων των χωριών του, το ξερίζωμα των οπωροφόρων δέντρων και αμπελιών του.
* Αυτός είναι και ο λόγος που σήμερα στο Λασίθι σώζονται ελάχιστα βυζαντινά μνημεία και ένα από αυτά είναι το ερημωμένο εκκλησάκι Σεργίου και Βάκχου στον Άγιο Χαράλαμπο. Το 16ο αιώνα, λόγω αδυναμίας των Ενετών να θρέψουν τα στρατεύματά τους, το 1514, ανακλήθηκε η απαγόρευση και επιτράπηκε ξανά η καλλιέργεια του Οροπεδίου.
* Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει καθαρισμός του ναού και ανακαλύφτηκε ότι κάτω από τα θεμέλιά του υπάρχει ένας μεγαλύτερος. Σύμφωνα με την αρχαιολόγο κ. Γεωργία Μοσχόβη θα πρέπει να ολοκληρωθεί το ανασκαφικό έργο για να μπορέσουμε να μιλήσουμε με σχετική βεβαιότητα για την χρονική περίοδο.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ
