Ο κόσμος θα ζοριστεί με το δεύτερο «lock down» γιατί το πρώτο ήταν σχετικά πιο «ήπιο» και επικρατούσε και μεγαλύτερη αισιοδοξία και υπήρχαν ακόμη εφεδρείες, σε σχέση με αυτό που είναι τώρα σε εξέλιξη. Αυτό δήλωσε στην ΑΝΑΤΟΛΗ ο Αγιονικολιώτης, στην καταγωγή, Καθηγητής Ψυχιατρικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Διευθυντής της «Cochrane Greece», Πρόεδρος Τομέα Ψυχικής Υγείας ΕΕΙ του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου και μέλος του ΔΣ της Παγκόσμιας Ψυχιατρικής Εταιρίας, Κωνσταντίνος Φουντουλάκης.
Ο εγκλεισμός στα σπίτια, σε διαμερίσματα λίγων τετραγωνικών, χωρίς διεξόδους εκτόνωσης, διαμορφώνουν δύσκολες ψυχολογικά καταστάσεις
«Στο πρώτο «lock down», η κατάθλιψη έφτασε σε διπλασιασμό και τριπλασιασμό και καταγράφηκε αύξηση σε όλους τους δείκτες της ψυχοπαθολογίας, που φαίνεται, όμως, ότι το καλοκαίρι που ακολούθησε η επιβάρυνση αυτή εξομαλύνθηκε από την εκτόνωση που μας χάρισε… Το δεύτερο κύμα του κορονοϊού είναι πιο ζόρικο απ’ ό,τι φαίνεται, για άγνωστο λόγο, αν και τα μαθηματικά μοντέλα που εφαρμόζαμε προέβλεπαν την έκταση που λαμβάνει», είπε ο κ. Φουντουλάκης. Ο εγκλεισμός στα σπίτια, σε διαμερίσματα λίγων τετραγωνικών, χωρίς διεξόδους εκτόνωσης, διαμορφώνουν δύσκολες ψυχολογικά καταστάσεις που δημιουργούν προβλήματα στις οικογένειες με διάφορη ηλικιακή σύνθεση, διαφορετικών γενεών, που συνθέτει ένα εκρηκτικό μίγμα, επεσήμανε ο καθηγητής. Χρειάζεται υπομονή και διατήρηση της ψυχραιμίας, όσο γίνεται και στην ανάγκη να παίρνομε και κανένα… ηρεμιστικό, είπε χαρακτηριστικά.
Αλλά, όπως παρατήρησε, ένα «lock down», αν θα επιβαλλόταν από τον Οκτώβριο, δεν θα το δεχόταν με καμία δύναμη η ελληνική κοινωνία…
Ρωτήσαμε τον καθηγητή, αν ο ιός μεταλλάσσεται και κατά τη διαδικασία αυτή διαπιστώνεται και αποδυνάμωσή του. Είπε, ότι πιθανόν να υπάρχει μετάλλαξη, αλλά σίγουρα, όσο περνά ο καιρός ο covid γίνεται λιγότερο θανατηφόρος αλλά περισσότερο μεταδοτικός. Και αυτό γιατί τα θανατηφόρα στελέχη του ιού πεθαίνουν μαζί με το θύμα που προκαλούν και δε μεταδίδονται και τα μεταλλαγμένα στελέχη που είναι λιγότερο θανατηφόρα, επιβιώνουν… Αν, λοιπόν, αφήσεις τον ιό, σε πέντε χρόνια θα εξελιχθεί σε κοινή «γριπούλα», εν τω μεταξύ όμως θα έχει «φάει» 4-5 εκατομμύρια κόσμου».
Και όμως κάποιοι δεν πιστεύουν!
Ρωτήσαμε πώς ερμηνεύει το γεγονός ότι παρ’ όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας εξακολουθεί ένας κόσμος και διατηρεί στάση άρνησης απέναντι στην ύπαρξη και επικινδυνότητα του ιού, που αντιδρά μάλιστα ομαδικά σε ορισμένες δε περιπτώσεις και μαζικά!
Η συνωμοσιολογία είναι μία βαθιά ανθρώπινη ανάγκη απέναντι στο άγχος, το φόβο και τη μελαγχολία, απέναντι σε μία πολύ απειλητική πραγματικότητα, όπως την αντιλαμβάνεται ο καθένας
Ο κ. Φουντουλάκης επεσήμανε ότι «αυτό δεν είναι δείγμα ούτε ευφυΐας ούτε εκπαίδευσης… Είναι ζήτημα καθαρά ψυχολογικής αντίδρασης, γιατί βλέπεις ακόμη και μορφωμένους ανθρώπους να αντιδρούν έτσι ενώ βλέπουν τι διαδραματίζεται γύρω τους… Η συνωμοσιολογία είναι μία βαθιά ανθρώπινη ανάγκη απέναντι στο άγχος, το φόβο και τη μελαγχολία, απέναντι σε μία πολύ απειλητική πραγματικότητα, όπως την αντιλαμβάνεται ο καθένας. Αλλοι την αντιλαμβάνονται απειλητική σε κανονικές συνθήκες και άλλοι όταν πέφτει μία επιδημία, γι’ αυτό και φουντώνει τότε. «Ολοι αυτοί λειτουργούν ως συνομωσιολόγοι! Είναι ξεκάθαρα στάση άρνησης, μπροστά στη γενικότερη απειλή που νιώθουν. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς δεν κρατούν τέτοια στάση απέναντι μόνο στον covid. Είναι μια στάση την οποία τηρούν σε ευρύ φάσμα της ζωής και θεώρησης των πραγμάτων στη ζωή τους. Αν τους ρωτήσεις και για άλλα πράγματα, θα δεις ότι αρνούνται τα εμβόλια, μιλούν για μασόνους, εβραίους, Λέσχη Μπίλντεμπεργκ και «τεχνοφασισμό», εξηγεί ο καθηγητής.
Πολιτικά, αυτός ο πολίτης ψηφίζει άκρα, Αριστερά ή Δεξιά… «Ολοι αυτοί οι «αρνητές» αποτελούν ένα μεγάλο ποσοστό. Αυτοί που δεν πιστεύουν σήμερα σε καμία θεωρία συνομωσίας είναι λιγότεροι του 50% του ελληνικού πληθυσμού. Αρα το μεγαλύτερο ποσοστό πιστεύει ότι κάτι «ύποπτο» υπάρχει από κάθε πτυχή της καθημερινότητας και των προβλημάτων που τον απασχολούν. Ένα δε 10% αυτών, αντιδρά και πολύ άσχημα…Είναι ένα γενικότερο, παγκόσμιο φαινόμενο, συμβαίνει πάντα και σε καταστάσεις κρίσεως εμφανίζεται και ως μηχανισμός «απάντησης». Σε περίοδο ηρεμίας μπορεί κάποιος να επικαλείται τέτοιες θεωρίες και κανείς να μην του δίνει σημασία ή να γελάνε με αυτόν. Σε περιόδους κρίσης, όμως, όπως σήμερα, αυτό «φουντώνει»… Αλλά στο μεγαλύτερο ποσοστό λειτουργεί ως ψυχολογική εκτόνωση παρά με βίαιο, ακτιβιστικό τρόπο».
Αυτοί, όμως, εξηγεί ο κ. Φουντουλάκης, επηρεάζουν σε πράγματα που θα πρέπει ο πληθυσμός να κάνει, να ενεργήσει, όπως π.χ. στο να πάει να εμβολιαστεί. Σε πράγματα που αφορούν «παθητικά», αντιθέτως, δεν επηρεάζουν. Παρασύρουν τον κόσμο σε μια παθητικότητα, όταν θα πρέπει να πάρει ενεργητικά μέτρα που θα τον ωφελήσουν πραγματικά και εκεί εντοπίζεται το κυρίως πρόβλημα.
Τέτοιες περιπτώσεις μπορούν να εκμεταλλευτούν και πολιτικά κάποιοι, είπε ο κ. Φουντουλάκης. «Αν ένα κόμμα παρουσιαστεί και δώσει πολιτική στέγη και έκφραση. Μπορεί να υπάρχει η εμπειρία του 2015 και το «μάθημα» που πήραμε, αλλά κάλλιστα μπορεί να προκύψουν κι άλλοι. Οι συνθήκες πάντως είναι διαφορετικές.»
Οι αντιεμβολιαστές έχουν μία απλοϊκή λογική, που λέει ότι «αφού το εμβόλιο προστατεύει, κάνε το εσύ, εμένα δε με ενδιαφέρει»!
Ο καθηγητής προχωρεί πιο πέρα και προειδοποιεί ότι αν στους αρνητές του κορονοϊού αθροιστεί ο παράγοντας της οικονομικής κρίσης (της προηγούμενης, με την παρούσα και εξελισσόμενη), τότε μπορεί να δημιουργηθεί ένα δεύτερο κύμα «αγανακτισμένων», σαν αυτό του 2012. Προτείνει, λοιπόν, να γίνει προσπάθεια ώστε οι αρνητές να ενσωματωθούν στη «mainstream» πολιτική σκηνή, για να μην τροφοδοτηθούν οι δημαγωγοί και λαϊκιστές πάλι. Οι αντιεμβολιαστές έχουν μία απλοϊκή λογική, που λέει ότι «αφού το εμβόλιο προστατεύει, κάνε το εσύ, εμένα δε με ενδιαφέρει»! Αυτό φυσικά δείχνει άγνοια των μηχανισμών μέσω των οποίων δρα προστατευτικά ο εμβολιασμός και οι οποίοι απαιτούν εμβολιασμό ολόκληρης της ομάδας ώστε να επιτευχθεί προστασία.
Η συνομωσιολογική προσέγγιση απορρίπτει δύο βασικούς πυλώνες της αστικής δημοκρατίας: Τη βαρύνουσα γνώμη των ειδικών, τους οποίους θεωρεί «πουλημένες ελιτ» από τη μια μεριά, αλλά και τη δημοκρατική διαδικασία λήψης απόφασης (αφού ακουστούν οι γνώμες των ειδικών και με βάση αυτές).
Θεωρεί ότι μια τέτοια διαδικασία λήψης απόφασης παραβιάζει τα ατομικά δικαιώματα, σε μια προσέγγιση που μοιάζει με καρικατούρα αναρχισμού, που όμως οδηγεί κατ’ευθείαν στο φασισμό. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, που η λογική επιχειρηματολογία και οι δημοκρατικές διαδικασίες δεν έχουν λόγο, είναι φυσικό να αναπτύσσεται βία όλων των ειδών, είπε ο κ. Φουντουλάκης.
Τον ρωτήσαμε, αν υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης των θεωριών συνωμοσίας και απάντησε:
«Κατ’ αρχήν όλοι όσοι έχουμε φωνή πρέπει να βγούμε και να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους, καυτηριάζοντας και πολιτικούς όπως εκείνον που πρόσφατα είπε και μάλιστα όχι αυθόρμητα, ότι η επιστημονική κοινότητα δε στάθηκε στο ύψος της, λες και μπορείς να διατάξεις την ανακάλυψη εμβολίου με ένα νόμο και ένα άρθρο…
Δε χρειάζεται κατανόηση. Το να τους δείξεις με λογικά επιχειρήματα και δεδομένα ποια είναι η πραγματικότητα δυστυχώς επίσης δε λειτουργεί, γιατί αυτές οι απόψεις είναι θρησκευτικού τύπου, είναι μονόλογοι και δεν ανταποκρίνονται στην επιχειρηματολογία. Πρέπει να υπάρξουν οργανωμένες εκστρατείες, που μόνο τα κράτη μπορούν να κάνουν, οι οποίες να βασίζονται στην εικόνα, το συναίσθημα και τις διασημότητες», είπε.
Σύντομα δύο τουλάχιστον εμβόλια
Ο κ. Φουντουλάκης, γνώστης από τα μέσα των όσων εξελίσσονται στο μέτωπο δημιουργίας αποτελεσματικού εμβολίου, δήλωσε ότι το πιο πιθανό σενάριο είναι ότι τουλάχιστον δύο εμβόλια covid θα είναι έτοιμα τυπικά, πριν μπει το 2021 και θα πληρούν όλους τους κανόνες. Μπορεί μακροχρόνιες μελέτες να μην έχουν γίνει πριν τον εμβολιασμό, αλλά οι πιθανότητες να πάθεις κάτι σοβαρό στην υγεία σου από τον ιό είναι 100πλάσια σε σύγκριση με το τι μπορεί να πάθεις ως παρενέργεια από το εμβόλιο. Αν της δικής μας γενιάς μείνουμε ανεμβολίαστοι, ο 1 στους 10 θα πεθάνει, τόνισε.
«Η Πολιτεία είναι αναγκασμένη να το κάνει υποχρεωτικό με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Υπάρχει περίπτωση το ιατρικό προσωπικό που δουλεύει στο νοσοκομείο να μην είναι εμβολιασμένο και να διασπείρει τον ιό; Όποιος δεν θέλει θα πρέπει να πάει σπίτι του. Υπάρχει περίπτωση σε δεύτερο χρόνο οι εργαζόμενοι στην εστίαση και στα μπαρ να μην είναι εμβολιασμένοι;»
Καταλήγοντας είπε ότι μέχρι τέλος Φεβρουαρίου θα πρέπει να έχουν εμβολιαστεί όλοι οι υγειονομικοί, τον Μάρτιο – Απρίλιο θα πρέπει να εμβολιαστούν όσοι ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού. Μέχρι τον Ιούνιο, οπότε θα έχει νοσήσει συνολικά και ένα 20%-30% του πληθυσμού, θα έχουμε πλέον ανοσία αγέλης. Θα ακολουθήσει το καλοκαίρι, που θα «σπάσει» το κύμα της πανδημίας, οπότε θα προσφερθεί ικανός χρόνος 2-3 μηνών για να εμβολιαστεί και ο υπόλοιπος πληθυσμός, είπε ο κ. Φουντουλάκης, σημειώνοντας ότι ήδη παρασκευάζονται 2 -3 εμβόλια με παραγωγή και ρυθμό συνθηκών πολέμου! Η ελληνική κυβέρνηση συμμετέχει στο κονσόρτσιουμ της Ε. Ενωσης που έχει κάνει συμφωνία και με τη Pfizer και με την Astra Zeneca.