Του Μανώλη Μενεγάκη
Μετά από την πρόσφατη εξέλιξη για το θέμα του ΠΑΟΔΑΝ και αφού δεν ψηφίστηκε ακόμα η υποσχεθείσα νομοθετική τροπολογία που να ρυθμίζει την περίπτωση, θα ήθελα να εκφράσω την αγανάκτησή μου για την αδικία που υφίστανται ακόμα ο πρόεδρος του ΠΑΟΔΑΝ και αντιδήμαρχος Χάρης Αλεξάκης και ο πρώην πρόεδρός του Λευτέρης Ραφαϊλάκης. Ό,τι συνέβη είναι απαράδεκτο και προκαλεί πρόβλημα στην λειτουργία του Πολιτιστικού-Αθλητικού Οργανισμού του Δήμου, ο οποίος κινδυνεύει να χρεωθεί οριστικά με ένα υπέρογκο ποσό της τάξης του ενός εκατομμυρίου ευρώ και με κατασχεμένους τους λογαριασμούς του αλλά και τους προσωπικούς λογαριασμούς των δύο προέδρων του, ενώ ελπίζει τώρα στην θετική έκβαση του δικαστηρίου που έχει προγραμματιστεί για τον Ιανουάριο 2023.
Αυτά που ακολουθούν είναι αρκετά απλοποιημένα για να είναι κατανοητά και από όσους δεν έχουν εξοικείωση στα νομικά αν και γίνεται αναφορά σε ορισμένα νομικά ζητήματα για προφανείς λόγους. Εύχομαι να συμβάλλει ο καθένας από την θέση που βρίσκεται στην άμεση επίλυση του προβλήματος.
Πρώτα απ’ όλα νομίζω ότι δεν θα πρέπει να πληρώσει ο Δήμος το ποσό/χρέος που καταλογίστηκε στον ΠΑΟΔΑΝ είτε άμεσα, είτε με την μορφή έκτακτης ενίσχυσης σ’ αυτόν. Αν γίνει κάτι τέτοιο θα στραγγαλίσει τον προγραμματισμό της επόμενης δημοτικής αρχής και αυτό κατά συνέπεια θα αποτελούσε μία νέα αδικία. Απαιτείται άμεσα λύση.
Το θέμα προέκυψε από την επιλογή της τωρινής δημοτικής αρχής να δηλώσει στο Ε9 τα ακίνητα του Σταδίου Αγίου Νικολάου και του Κολυμβητηρίου ζητώντας πιστοποιητικό μη οφειλής φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) προκειμένου να τα μεταβιβάσει από τον ΠΑΟΔΑΝ – στον οποίο ανήκουν – προς τον Δήμο, γιατί έτσι θεώρησε ότι μπορεί να υλοποιήσει καλύτερα ένα χρηματοδοτικό πρόγραμμα για τις αθλητικές εγκαταστάσεις (το ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ ΙΙ) και να κάνει συντηρήσεις και έργα για το μέλλον.
Ακολούθησε έλεγχος από την ΔΟΥ (ΑΑΔΕ) η οποία θεώρησε ότι τα ακίνητα αυτά πρέπει να αντιμετωπιστούν όπως τα οποιαδήποτε ακίνητα που μπορούν να μεταβιβαστούν. Με την εντύπωση αυτή για τον χαρακτήρα των ακινήτων η ΔΟΥ εξέτασε αν μπορούν να απαλλαγούν από ΕΝΦΙΑ λόγω «ιδιοχρησιμοποίησης», όπως προβλέπει ο νόμος για τα συνήθη ακίνητα των νομικών προσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης, δηλαδή εξέτασε αν τα χρησιμοποιεί ο ίδιος ο ΠΑΟΔΑΝ. Όμως, διαπίστωσε ότι τα συγκεκριμένα ακίνητα δεν χρησιμοποιούνται αποκλειστικά από το ΑΦΜ του ΠΑΟΔΑΝ, αλλά και από κάποια άλλα ΑΦΜ αθλητικών συλλόγων στους οποίους έχει κατά καιρούς παραχωρηθεί η χρήση τους. Έτσι η ΔΟΥ επέβαλε ΕΝΦΙΑ για τα τελευταία δέκα χρόνια που με τις προσαυξήσεις ανέρχεται στο παραπάνω υπέρογκο ποσό. Κατά της πράξης αυτής ο ΠΑΟΔΑΝ έκανε ένσταση που απορρίφθηκε και κατέθεσε προσφυγή στο δικαστήριο που αναμένεται να εκδικαστεί τον Ιανουάριο 2023.
Όμως:
1) Το Στάδιο Αγίου Νικολάου είναι κοινωφελές ακίνητο. Βρίσκεται σε οικοδομικό τετράγωνο του σχεδίου πόλης δεσμευμένο για δημόσιο σκοπό και λειτούργησε από την εποχή της ανέγερσής του από δημόσιο νομικό πρόσωπο (το ΝΠΔΔ «Εθνικό Γυμναστήριο Αγίου Νικολάου»). Δηλαδή, αποτελούσε εξ αρχής δημόσια περιουσία του Δημοσίου και με ειδικό νόμο έγινε η μεταβίβασή του προς το τότε αυτοτελές νομικό πρόσωπο του Οργανισμού Νεολαίας και Άθλησης του Δήμου Αγίου Νικολάου (ΟΝΑΔΑΝ) τον μετέπειτα ΠΑΟΔΑΝ. Κατ’ αναλογία το Κολυμβητήριο Αγίου Νικολάου είναι κοινωφελές ακίνητο ενώ λειτούργησε εξ αρχής από δημόσιο νομικό πρόσωπο (το ΝΠΔΔ «Εθνικό Κολυμβητήριο Αγίου Νικολάου») και αργότερα ως δημόσια ακίνητη περιουσία του Δημοσίου κατά τον ίδιο τρόπο μεταβιβάστηκε προς τον τότε ΟΝΑΔΑΝ (νυν ΠΑΟΔΑΝ).
2) Σύμφωνα με τον νόμο για τον ΕΝΦΙΑ, απαλλάσσονται από αυτόν τα ακίνητα για τα οποία υφίσταται δέσμευση ακινήτου για κοινωφελή ή κοινόχρηστο σκοπό. Επομένως, Στάδιο και Κολυμβητήριο δεν οφείλουν ΕΝΦΙΑ γι’ αυτόν τον λόγο και μόνο και είναι χωρίς σημασία αν «ιδιοχρησιμοποιούνται» ή όχι.
3) Σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα «πράγματα εκτός συναλλαγής» είναι τα κοινά σε όλους, τα κοινόχρηστα και τα προορισμένα στην εξυπηρέτηση δημόσιων, δημοτικών, κοινοτικών ή θρησκευτικών σκοπών. Σε αυτά υπάγονται και τα δημοτικά στάδια (κατ’ αναλογία και τα δημοτικά κολυμβητήρια) που είναι σε δεσμευμένα κοινωφελή ακίνητα και γι’ αυτό δεν μπορούν να μεταβιβαστούν, εκτός βέβαια κι αν υπάρξει κάποια ιδιαίτερη νομοθετική πρόβλεψη που να το επιτρέπει (δεν υπάρχει όμως) ή μια ρύθμιση που να καταργεί τον κοινωφελή-κοινόχρηστο χαρακτήρα, που δεν υπάρχει αλλά και ο Δήμος δεν θα το ήθελε. Τα πράγματα εκτός συναλλαγής δεν είναι απλώς «αδιαπραγμάτευτα» αλλά δεν γίνεται να μεταβιβαστούν σε άλλο νομικό πρόσωπο ή ακόμα και στον Δήμο ή σε τρίτο παρά μόνο αν το προβλέπει ειδικός νόμος που στην προκειμένη περίπτωση δεν υπάρχει. Επομένως, η μεταβίβαση του Σταδίου Αγίου Νικολάου και του Κολυμβητηρίου Αγίου Νικολάου από τον ΠΑΟΔΑΝ προς τον Δήμο δεν μπορεί να γίνει χωρίς κίνδυνο να θεωρηθεί άκυρη.
Από τα παραπάνω προκύπτει, λοιπόν, ότι έγινε πρόδηλο σφάλμα από νομική πλάνη για το αν μπορεί να γίνει η μεταβίβαση των ακινήτων και αυτό συμπαρέσυρε τον καταλογισμό του ΕΝΦΙΑ ο οποίος δεν έπρεπε καν να επιβληθεί αφού πρόκειται για δεσμευμένα ακίνητα κοινωφελούς σκοπού.
Έτσι και ο συλλογισμός περί «νομοθετικού κενού» για το θέμα της ιδιοχρησιμοποίησης δεν έχει άμεση χρησιμότητα, αφού ως προς το θέμα της απαλλαγής από ΕΝΦΙΑ των κοινωφελών και κοινόχρηστων χώρων που επιτελούν δημόσιο ή δημοτικό σκοπό, τα πράγματα είναι σαφώς νομοθετημένα.
Για τους λόγους αυτούς χρειάζεται να γίνουν τα εξής: Ο ΠΑΟΔΑΝ θα πρέπει να υποβάλλει αίτηση θεραπείας/ανακλητικής δήλωσης προς την ΔΟΥ σύμφωνα με το ανωτέρω σκεπτικό περί νομικής πλάνης για την δυνατότητα μεταβίβασης των ακινήτων λόγω του κοινωφελούς και ανεπίδεκτου συναλλαγής χαρακτήρα τους, προσκομίζοντας τα απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία. Η ΔΟΥ (ΑΑΔΕ) απαντώντας στην αίτηση αυτή μπορεί και πρέπει να προβεί σε θεραπεία/ανάκληση της βεβαίωσης του ΕΝΦΙΑ, των προσαυξήσεων και προστίμων για να μην έχει και ποινική ευθύνη για παράβαση καθήκοντος αφού σύμφωνα με τον νόμο δεν θα έπρεπε να επιβάλει ΕΝΦΙΑ και να κάνει κατασχέσεις για ακίνητα εκτός συναλλαγής. Αυτό θα έχει ως άμεση συνέπεια να ματαιωθεί η τρέχουσα δικαστική διαδικασία που στηρίχθηκε στο σκεπτικό της «ιδιοχρησιμοποίησης» ως άνευ αντικειμένου πλέον και να ανακληθούν τα μέτρα εκτέλεσης, οι κατασχέσεις λογαριασμών κλπ. Αν παρά ταύτα αρνηθεί η τοπική Δ.Ο.Υ. θα πρέπει να γίνει κατάλληλη παρέμβαση προς το Υπουργείο Οικονομικών για να λυθεί αυτή η αδικία άμεσα. Αν τυχόν δεν γίνει τίποτα από όλα αυτά τότε θα δικαιωθούμε στο Δικαστήριο στηριζόμενοι στον ανωτέρω νομικό συλλογισμό.
Δεν είναι δυνατόν για μια νομική πλάνη να ταλαιπωρούνται άδικα δύο άνθρωποι και ένας δήμος ολόκληρος με κίνδυνο να χρεωθεί υπέρογκα για το μέλλον! Οι περισσότεροι συμπολίτες περιμένουμε από τον ΠΑΟΔΑΝ να κάνει εκδηλώσεις και δράσεις, όπως και τα προηγούμενα χρόνια, χωρίς περιορισμούς ειδικά στις γιορτές.
Εύχομαι Καλή Χρονιά με την πεποίθηση της απόλυτης δικαίωσης του δήμου και του ΠΑΟΔΑΝ.
Υ.Γ. Το παραπάνω νομικό σκεπτικό και τις προτεινόμενες ενέργειες για την επίλυση του προβλήματος τα έχω γνωστοποιήσει εμπεριστατωμένα στις 12/12/2022 λίγο μετά που βγήκε στην δημοσιότητα το θέμα, με προσωπική επιστολή μου προς τους αξιότιμους βουλευτές του νομού, τον δήμαρχο, τον πρόεδρο του ΠΑΟΔΑΝ και τον πρώην πρόεδρό του. Ευελπιστώ να γίνουν άμεσες ενέργειες προς την ΔΟΥ πριν το δικαστήριο του Ιανουαρίου ώστε να υπάρξει άμεση εξωδικαστική λύση και το προτεινόμενο σκεπτικό να φανεί ως πρώτη γραμμή άμυνας. Το να προβληθεί απλώς και μόνο ως δεύτερη αιτιολογία του δήμου και του ΠΑΟΔΑΝ αφού ενδεχομένως κατατεθεί/κοινοποιηθεί σαν πρόσθετος λόγος προσφυγής ενόψει του δικαστηρίου του Ιανουαρίου, αν και φαίνεται λογικό, μπορεί να δημιουργήσει μια σύγχυση και να παρατείνει χρονικά για πολύ την δικαστική διαδικασία σε ενδεχόμενο δευτεροβάθμιο δικαστήριο (έφεση) με συνέχιση των κατασχέσεων των λογαριασμών του ΠΑΟΔΑΝ και των προέδρων του, ακόμα κι αν ψηφιστεί η νομοθετική τροπολογία αργότερα που να καλύπτει το θέμα της «ιδιοχρησιμοποίησης». Ενώ, το να κατατεθεί τώρα μια αίτηση θεραπείας στην ΔΟΥ με το προτεινόμενο σκεπτικό θα είναι χρήσιμο ακόμα και στην έσχατη περίπτωση που αρνηθεί η ΔΟΥ, διότι ιδρύει νέα δικαστική διαδικασία με νέες προθεσμίες και πιο πρόσφορες δυνατότητες, χωρίς νομική σύγχυση για την ύπαρξη ή όχι «ιδιοχρησιμοποίησης» των ακινήτων.