«Στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής και λόγω της διάβρωσης που υφίστανται οι ακτές στο Νομό Λασιθίου, είμαστε σε μια διαδικασία συνεργασίας με το ΙΤΕ Κρήτης, για να διερευνήσουμε την ευρύτερη ακτογραμμή της Παχειάς Αμμου και του Θόλου στην περιοχή Καβουσίου. Εχομε συμφωνήσει με το ΙΤΕ να προχωρήσει στη γεωμορφολογική αποτύπωση του πυθμένα της θαλάσσιας περιοχής. Σκοπός είναι η αποτύπωση ενός βυθομετρικού και ιζηματολογικού μοντέλου της υπό διερεύνησης θαλάσσιας και παραθαλάσσιας ζώνης. Αφορά τοπική δράση, αλλά θα πρέπει να το εξετάσουμε σε κλίμακα υπερτοπικής διαχείρισης τέτοιων θεμάτων και προβλημάτων, που δεν έχουν «σύνορα». Αυτό δήλωσε ο Αντιπεριφερειάρχης Λασιθίου Γιάννης Ανδρουλάκης, στην ΑΝΑΤΟΛΗ, αναφερόμενος στην ερευνητική μελέτη που υλοποιεί το Εργαστήριο Παράκτιας Έρευνας του ΙΤΕ, στη βόρεια ακτογραμμή από τη Μαλαύρα ως το Καλό Χωριό.
Όπως είπε ο Αντιπεριφερειάρχης, ο Νομός Λασιθίου πλήττεται από τις επιταχυνόμενες αλλαγές στο φυσικό περιβάλλον, γι’ αυτό και η Αντιπεριφέρεια είναι σε συζήτηση με το ΙΤΕ για να συμπεριληφθούν στη μελέτη και άλλες περιοχές του νομού. Εξ άλλου σε αντίστοιχο πλαίσιο έρευνας θα ενταχθεί και η περιοχή του Γούδουρα. Η επόμενη φάση θα αφορά την κωδικοποίηση προτάσεων για αντιμετώπιση των φαινομένων διάβρωσης των ακτών μας, είπε ο κ. Ανδρουλάκης.
Ο Διευθυντής Ερευνών του ΙΤΕ- επικεφαλής του Εργαστηρίου Παράκτιας Ερευνας, καθηγητής Νίκος Καμπάνης, η ομάδα του οποίου έχει αναλάβει στη σχετική έρευνα – μελέτη, είπε στην ΑΝΑΤΟΛΗ ότι το σημαντικό στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ότι δεν αποτελεί απλά μια μελέτη της ακτογραμμής, αλλά μελέτη ως προς τα περιβαλλοντικά προβλήματα σε σχέση με τη μεταφορά και επικάθιση στις παραλίες και στο βυθό μεγάλου όγκου πλαστικών απορριμμάτων. Ο σκοπός που εκπονείται η μελέτη με χρηματοδότηση της Αντιπεριφέρειας, είναι πολύ σημαντικός, τόνισε.
Η συγκεκριμένη μελέτη περιλαμβάνει τμήμα της ακτογραμμής μέχρι το σύνορο, δυτικά, του Δήμου Ιεράπετρας με το Δήμο Αγίου Νικολάου και ανατολικά, τη Μαλαύρα.
Ο κ. Καμπάνης εξήγησε ότι η έρευνα γίνεται, ώστε να προωθηθεί η ανάπτυξη ενός τουριστικού μοντέλου για την περιοχή. «Απαντούμε, πίσω από την αντιμετώπιση του προβλήματος της διάβρωσης, με τρόπο που θα υποστηρίξει την ανάπτυξη τουριστικών δραστηριοτήτων. Δηλαδή δίνουμε τη σκοπιμότητα, για να μπει κανείς σε όλη αυτή τη «φασαρία» να αντιμετωπίσει τη διάβρωση των ακτών… Μπορεί να αφορά περιβαλλοντικό πρόβλημα, που κάπου δημιουργεί άμεσους κινδύνους και αλλού υποβαθμίζει το φυσικό περιβάλλον, αλλά έχει και οικονομικές συνέπειες υπονομεύοντας την τουριστική/οικονομική ανάπτυξη, αν λάβει κανείς υπόψιν του ότι κατά μήκος της ακτογραμμής υπάρχουν πανέμορφες παραλίες, άλλες υπό εντατική ή λιγότερη εκμετάλλευση και άλλες ακόμη ανέγγιχτες.
Σκοπός είναι επίσης να υποβληθούν προτάσεις παρεμβάσεων, αλλού μεγάλες αλλού πιο ήπιες, ώστε να μην παραβιάζεται η «περιβαλλοντική χωρητικότητα» κάθε τέτοιου σημείου ενδιαφέροντος από την άποψη κάλλους και προοπτικής αξιοποίησης. Μία τέτοιου ιδιαιτέρου φυσικού κάλους είναι η παραλία κάτω από τη γέφυρα Φρουζή, περιβαλλόμενη από εντυπωσιακούς γεωφυσικούς σχηματισμούς κλπ.
Ο Θόλος είναι περιοχή με προοπτική σημαντικής τουριστικής ανάπτυξης με ανέγερση ξενοδοχειακών μονάδων. Εκεί θα προταθούν παρεμβάσεις και δραστηριότητες, με διόρθωση αν υπάρχει διάβρωση ή παρέμβαση με μικρό ή λίγο μεγαλύτερο λιμενικό έργο…
Σημασία επίσης έχει η συλλογή δεδομένων με συστηματικές μετρήσεις, όπως π.χ. για τον κυματισμό μιας περιοχής που μπορεί να ενδιαφέρει την ανάπτυξη ενός υδατοδρομίου, μέχρι και τη διοργάνωση ναυταθλητικών δραστηριοτήτων», είπε ο κ. Καμπάνης.
Ερευνα και στο Καλό Χωριό
Όπως είπε ο καθηγητής, κατόπιν παρέμβασης του Αντιπεριφερειάρχη Γιάννη Ανδρουλάκη, με την ολοκλήρωση της α’ φάσης της μελέτης για την Παχειά Αμμο, όπου εντοπίζεται οξύ πρόβλημα συσσώρευσης πλαστικών που μεταφέρουν τα θαλάσσια ρεύματα, μπορεί να επεκταθεί η ζώνη έρευνας και δυτικότερα προς το Καλό Χωριό, στις παραλίες του οποίου παρατηρούνται αντίστοιχα προβλήματα.
Η ερευνητική ομάδα έχει συμπεριλάβει στα ερευνητικά μοντέλα της και το Καλό Χωριό και γενικότερα τον Κόλπο Μεραμβέλου. Η έρευνα θα εστιάσει στις παραλίες της Παχειάς Αμμου και του Καλού Χωριού, όπου εντοπίζεται έντονο πρόβλημα με τα πλαστικά.
Ο κ. Καμπάνης τόνισε ότι υπάρχουν παραλίες οι οποίες διαβρώνονται και σε άλλες παρατηρείται αλλοίωσή τους από φερτά υλικά, όπως στο Θόλο, από κροκάλες. Από παρατηρήσεις διαπιστώνεται ότι η παραλία π.χ. του Ιστρον υποχωρεί σε κάποια σημεία και πίσω της υπάρχει μια σχεδόν κάθετη «πλάτη». Αν η θαλάσσια διάβρωση υποσκάπτει προς τη βάση της πλάτης αυτής, εξελικτικά θα αρχίσει να αποσταθεροποιείται και κάποιο κομμάτι από πάνω από την «πλάτη» της. Βέβαια, στην απότομη κλίση που παρατηρείται σε κάποια σημεία μπορεί να λειτουργεί παράλληλα και ενέργεια διάβρωσης του εδάφους λόγω βροχών, ανθρώπινης δραστηριότητας κλπ. Θα πρέπει λοιπόν να εξεταστεί η ακτή συνολικά. Για όλες αυτές τις περιπτώσεις, θα προσδιοριστεί ένα πλαίσιο μέτρων τα οποία μετά θα μπορούν να μελετηθούν εξειδικευμένα για να προωθηθούν προς υλοποίηση,
Από πού έρχονται;
Η έρευνα θα επεκτείνει το αντικείμενο προκειμένου να εντοπίσει δυνητικές πηγές προέλευσης των πλαστικών σκουπιδιών. Θα πρέπει να έχουμε υπόψιν μας ότι απόλυτη αντιμετώπιση του προβλήματος με τα πλαστικά, παγκοσμίως, δεν υπάρχει. Υπάρχουν τρόποι που θα μπορούσαν να δώσουν αποτελέσματα. Όπως π.χ. το δίχτυ που είχε τοποθετηθεί στην Παχειά Αμμο, το οποίο πρέπει να μελετηθεί, να μετρηθεί, να τοποθετηθεί σωστά και να λειτουργήσει σωστά. Παράλληλα και συμπληρωματικά πρέπει να υπάρξει και η κοινωνική αφύπνιση και συμμετοχή των πολιτών, να είναι ενήμεροι και να συμμετέχουν, βοηθώντας να μην επιδεινώνεται το πρόβλημα και να βοηθούν με εθελοντικές δράσεις και ομαδικές περιβαλλοντικές δραστηριότητες, είπε ο κ. Καμπάνης.
Είναι σε εξέλιξη η αναγνώριση επί χάρτου των σημείων συγκέντρωσης των πλαστικών απορριμμάτων, σημειώνοντας τοποθεσίες και χρόνους εκδήλωσης του προβλήματος. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι περισυλλογής μέσα από τη θάλασσα τα πλαστικά (δίχτυα που σέρνουν αλιευτικά πίσω τους καθώς επιστρέφουν στα λιμάνια, πλωτά ποδήλατα που μαζεύουν επιφανειακά μέχρι και 1 μ. βάθος κλπ).
Ο κ. Καμπάνης τόνισε μια επιπλέον διάσταση χρησιμότητας περισυλλογής και κωδικοποίησης στοιχείων, τέτοιων που θα παρέχει η μελέτη με την ολοκλήρωσή της. «Την εποχή μας, το να διαθέτει κάποιος δεδομένα, είναι πλούτος. Εχει αξία να γνωρίζω ότι μια τρίτη χώρα εκτός Ε. Ενωσης μου «στέλνει» πλαστικά σκουπίδια και δεν υπόκειται στους Κανονισμούς διαχείρισης πλαστικών. Σίγουρα η Ελλάδα αντιμετωπίζει ένα τέτοιο διασυνοριακό πρόβλημα με την Τουρκία, αφού η Τουρκία έχει σήμερα στα μικρασιατικά παράλια εκατομμύρια κατοίκους… Πλαστικά απορρίμματα φεύγουν από τα παράλια είτε λόγω πλημμελούς διαχείρισης είτε με τυχαία τρόπο και καταλήγουν στη θάλασσα. Επιπλέον τα ποτάμια που εκβάλλουν στη Μαύρη Θάλασσα μεταφέρουν μεγάλους όγκους πλαστικών αποβλήτων που με τα θαλάσσια ρεύματα ένα ποσοστό καταλήγει στο Αιγαίο μέσω του Ελλήσποντου.
Εχοντας η Περιφέρεια και οι δήμοι δεδομένα για την προέλευση, τις διαδρομές τους και που εκβράζονται τα πλαστικά αυτά απορρίμματα, μπορεί σε επόμενη φάση να τα αξιοποιήσουν και σε εθνικό επίπεδο, στο πλαίσιο εφαρμογής πολιτικών αντιμετώπισης με παρεμβάσεις από την Ε. Ενωση ή και διμερείς συμφωνίες με όμορα κράτη, κατέληξε ο κ. Καμπάνης.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ
Απαντώντας
