Ξεχωριστή η ευχετήρια κάρτα του 2023 από τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή.Μια φωτογραφία του Ph. Y. Carpentier: «Ξενάγηση παιδιών του Βραχασίου τον Αύγουστο του 2022», μια αναφορά στις ανασκαφές στο λόφο Αναύλοχος, ο οποίος ορθώνεται επιβλητικός, ξερός και άγονος πάνω από το Βραχάσι.
* Σε αυτό το αφιλόξενο μέρος έχουν εντοπιστεί ίχνη μεταμινωικού οικισμού (9-6οςαιώνας π.Χ.) με δεξαμενές, τείχη, τάφους και ιερό. Ανήκει κι αυτός στους δεκάδες οικισμούς, που μετά την καταστροφή του μινωικού πολιτισμού, κτίστηκαν στις πιο αφιλόξενες κορυφές των κρητικών βουνών για να προστατευθούν οι κάτοικοι από άγνωστους μέχρι και σήμερα κινδύνους. Επικεφαλής των ανασκαφών είναι η αρχαιολόγος Florence Gaignerot- Driessen, η οποία έχει τιμηθεί με το βραβείο Clio 2020 για τις αρχαιολογικές έρευνές της στον Ανάβλοχο.
* Στη δυτική πλευρά της κορυφής του όρους, η ανασκαφική ομάδα εντόπισε κατά την περίοδο 2015-2016, δύο περιοχές όπου βρέθηκε μεγάλος αριθμός αναθηματικού υλικού. Η ανασκαφή έφερε στην επιφάνεια κυκλικά ταφικά αρχιτεκτονήματα με επίπεδα, στην κορυφή των οποίων βρέθηκαν μεγάλα αγγεία της Ύστερης Γεωμετρικής περιόδου. Οι αρχαιολόγοι βρήκαν εκατοντάδες αρχαία θραύσματα τερακότας, κυρίως από γυναικεία ειδώλια, που είχαν αφεθεί ως αναθήματα σε φυσικές κοιλότητες βράχου τον 7ο αι. π.Χ.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ