Μια νέα περίοδο σημαντικών μεταρρυθμίσεων και αλλαγών στον πρωτογενή τομέα της χώρας θα σημάνει η Νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) συνολικού προϋπολογισμού 13,4 δις ευρώ, που ξεκίνησε – θεωρητικά – να εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου του 2023 και πρακτικά το επόμενο διάστημα και με ισχύ έως και το τέλος του 2027.
Η νέα ΚΑΠ ουσιαστικά αποτελεί μια νέα Συμφωνία για τη Γεωργία και τις Αγροτικές Περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία εδράζει στην συναντίληψη και πίστη των Κρατών-Μελών της για το κοινό μέλλον της Αγροτικής Πολιτικής στην Ευρώπη.
Ποιότητα και Ταυτότητα
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αποφασίσει στην πραγματικότητα ένα σχεδιασμό όπου θα δίνει προτεραιότητα στην ποιότητα και στην ταυτότητα των προϊόντων, αλλά οι χώρες πλέον για να μπορούν να συμμετέχουν και να έχουν ανταποδοτική αξία στα προϊόντα τους, θα πρέπει να παράγουν με αυτή τη διαδικασία.
Αλλαγές υπάρχουν και στο μοντέλο των άμεσων ενισχύσεων, για το οποίο προβλέπεται η σταδιακή κατάργηση των ιστορικών δικαιωμάτων έως το 2027, ενώ για πρώτη φορά θα ενεργοποιηθεί η αναδιανεμητική ενίσχυση για την άμβλυνση των επιπτώσεων της εσωτερικής σύγκλισης και την προστασία του εισοδήματος των μικρομεσαίων παραγωγών.
«Θα καταργηθούν από ότι έχουμε ακούσει και εμείς τα ιστορικά δικαιώματα σιγά σιγά, άρα ένας παραγωγός θα μπορεί να συμμετέχει και να επιδοτείται ανάλογα με το προϊόν που παράγει, ανάλογα εάν έχει βιωσιμότητα η επιχείρησή του και αν πάει σε πολύ φιλοπεριβαλλοντικές δράσεις», εξηγεί η αρμόδια Αντιπεριφερειάρχης πρωτογενή τομέα Ειρήνη Χουδετσανάκη, μιλώντας για τις προτεραιότητες που υπάρχουν στον πρωτογενή τομέα για την Κρήτη.
Η νέα ΚΑΠ και το περιβάλλον
Σημαντικές είναι οι διαφοροποιήσεις στη νέα ΚΑΠ σε σχέση με την τρέχουσα. Μεταξύ άλλων, στόχος είναι η δημιουργία μιας έξυπνης και ανθεκτικής γεωργίας, με φιλοπεριβαλλοντικό πρόσημο.
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία αποτελεί μια από τις νέες πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που ασκεί ιδιαίτερη επίδραση στον προσανατολισμό της νέας ΚΑΠ, καθώς συνιστά ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο αναπτυξιακό σχέδιο προώθησης της πράσινης οικονομίας, με στόχο να καταστεί η Ευρώπη κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει και δράσεις για την Γεωργία, τις οποίες ομαδοποιεί στις στρατηγικές «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» και «Βιοποικιλότητα», στρατηγικές που προβλέπουν τη μετάβαση σε ένα δίκαιο, υγιεινό και φιλικό προς το περιβάλλον διατροφικό σύστημα.
«Πραγματικά μετά την πανδημία έχουν πει ότι δεν γίνεται να μην έχουμε ως στόχο πάντα το περιβάλλον και θα πρέπει οι παραγωγοί μας να ξεκινήσουμε μια διαδικασία συνεργασίας μεταξύ τους στις ομάδες παραγωγών. Αυτό θα είναι ένα κίνητρο για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να στηρίξει τους αγρότες μας. Θα μπορούν να κάνουν επιχειρησιακά σχέδια και να κάνουν την παραγωγή τους καλύτερη και με μικρότερο κόστος παραγωγής. Αυτός είναι ο στόχος να περάσουμε σε ένα μικρότερο κόστος παραγωγής λόγω ότι τώρα με το κόστος ενέργειας και επειδή έχουν ανέβει τα λιπάσματα, θα πρέπει να χρησιμοποιούμε λιγότερα φάρμακα λιγότερα σκευάσματα και να πάμε σε πιο φιλοπεριβαλλοντικές λύσεις», αναφέρει η αντιπεριφερειάρχης.
Με τη νέα ΚΑΠ με πράσινο πρόσημο, η εφαρμογή της εστιάζει στην υιοθέτηση νέων και περισσότερο φιλοπεριβαλλοντικών καλλιεργητικών δεσμεύσεων και γεωργικών πρακτικών. Γεγονός που μεταφράζεται στην παροχή αυξημένων κινήτρων με υψηλότερα ποσά ενίσχυσης στις εστιασμένες γεωργοπεριβαλλοντικές δράσεις και στα οικολογικά σχήματα και των δύο Πυλώνων για την προστασία του περιβάλλοντος και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
«Αυτό το πράγμα είναι μια μεγάλη πρόκληση για την Κρήτη, πιστεύω ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε. Γνωρίζοντας τον τομέα αυτό νομίζω ότι πραγματικά μπορεί να καταφέρει η Κρήτη πάρα πολλά, γιατί έχουμε αποδείξει πολλές φορές ότι μπορούμε και να συνεργαστούμε, όσο και αν πιστεύουμε μεταξύ μας κάτι άλλο, αλλά πιστεύω – επειδή είμαι πάρα πολλά χρόνια στον τομέα – ότι μπορούμε να συνεργαστούμε. Η Κρήτη προσφέρεται για φιλοπεριβαλλοντικές λύσεις και θεωρώ πως θα κάνουμε τον τόπο μας πιο πράσινο και θα προωθήσουμε δράσεις που θα ωφελήσουν. Πραγματικά είναι ένα κίνητρο για την Κρήτη και θεωρούμε ότι όλοι μαζί θα τα καταφέρουμε και η Περιφέρεια θα είναι μπροστά σε αυτή την προσπάθεια», σημειώνει η Κα Χουδετσανάκη.
Στο Στρατηγικό Σχέδιο της χώρας μας έχει προβλεφθεί μια σειρά από παρεμβάσεις με ελκυστικούς όρους ενίσχυσης για την υιοθέτηση πρακτικών καλής διαβίωσης των ζώων, προστασίας της βιοποικιλότητας, καθώς και υλοποίησης επενδύσεων από νέους και συλλογικά σχήματα στην κατεύθυνση ενσωμάτωσης στην παραγωγική διαδικασία νέων τεχνολογιών και καινοτομιών που συμβάλλουν στη μείωση του κόστους εισροών, στην εξοικονόμηση ενέργειας, στην προστασία από φυσικές καταστροφές, στην αποδοτικότερη αξιοποίηση των φυσικών πόρων και στην ορθολογικότερη χρήση αγροχημικών, λιπασμάτων και αντιβιοτικών.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ
