Όταν τον ελαιώνα του Διευθυντή Δασών Λασιθίου έχουν καταστρέψει δύο φορές αδέσποτα ποίμνια στην περιοχή Καβουσίου, τί μπορεί να ελπίζει ο απλός πολίτης, για να προστατέψει το βιος του από την ασυδοσία που επικρατεί στη λασιθιώτικη ύπαιθρο, την οποία λυμαίνεται μια αρκετά μεγάλη μερίδα κτηνοτρόφων; Ελαιώνα με 350 ελιές με αναρτημένο ελαιόκαρπο του αφάνισε ανεπιτήρητο κοπάδι ζώων αναγκάζοντάς τον να κλαδέψει τα δέντρα και μετά από ένα διάστημα, εισέβαλαν ξανά και τα ξανάφαγαν! Υπέβαλε δύο μηνύσεις και περιμένει…
Η συμπεριφορά των κτηνοτρόφων αυτών έχει καταστεί πλέον «μάστιγα» για τον αγροτικό κόσμο. Το πρόβλημα των ανεπιτήρητων κοπαδιών, η συστηματική παραβίαση της γεωργικής ζώνης και η πρόκληση μεγάλης έκτασης αγροζημιών, παρά την αυστηροποίηση του νόμου από τον Μάρτιο του 2023 (ν.37/2023), επιδεινώνεται κάθε χρόνο και περισσότερο.
Ελάχιστοι είναι οι αγρότες – θύματα των οποίων καταστρέφεται η περιουσία και τολμούν να καταγγείλουν το γεγονός στις αρμόδιες Υπηρεσίες. Κάποιοι υφίστανται ψυχολογικό σοκ και μετά την καταστροφή δεν έχουν το κουράγιο να αναστήσουν το κατεστραμμένο βιος τους και το εγκαταλείπουν, αλλά και το «κενό» αυτό το εκμεταλλεύονται οι φταίχτες καταπατώντας, πλέον, συστηματικά τις εγκαταλειμμένες περιουσίες… Άλλοι διστάζουν, από φόβο ότι θα τους βρουν χειρότερα, αφού υπάρχουν παραδείγματα «αντιποίνων» που υπέστησαν πολλοί καταγγέλλοντες, οι οποίοι υπέστησαν χειρότερη αγροζημιά μετά την καταγγελία προηγούμενης. Αλλοι, παραιτούνται από το να αναζητήσουν το δίκιο τους από απογοήτευση για τον τρόπο και τις μεγάλες καθυστερήσεις απονομής δικαιοσύνης, αφού βλέπουν ότι οι παραβάτες κτηνοτρόφοι συνεχίζουν ελεύθεροι και απτόητοι την ίδια ή χειρότερη συμπεριφορά.
Επιβάλλονται και διοικητικά πρόστιμα
Ο νόμος, εκτός της αποζημίωσης του ιδιοκτήτη για την υλική ζημιά στην καλλιέργεια, που προσδιορίζεται από το Δασαρχείο και επιδικάζει το αρμόδιο δικαστήριο, μαζί με ποινή για το ποινικό αδίκημα, προβλέπει πολλά διοικητικά πρόστιμα. Διοικητικά πρόστιμα, τα οποία μετά από τρεις μηνύσεις που επιβάλλονται σε κάποιον υπότροπο κτηνοτρόφο, διπλασιάζονται με βάση το προηγούμενο, μετά από κάθε νέα μήνυση που κατατίθεται εις βάρος του! Αγρονομικές παραβάσεις, όπως τα ανεπιτήρητα ζώα, η παραβίαση της γεωργικής ζώνης ή πρόκληση αγροτικής φθοράς (καταστροφή τράφου, περίφραξης κλπ.) εκτός από το ποινικό κομμάτι, επισείουν και διοικητικά πρόστιμα, από 100-300 ευρώ η καθεμιά. Άλλο διοικητικό πρόστιμο το οποίο αφορά τις αγροτικές φθορές, που για τις τρεις πρώτες μηνύσεις είναι 50, 200 και 1000 ευρώ, διπλασιάζεται με κάθε νέα μήνυση, από την τέταρτη και πάνω.
Δυστυχώς σχεδόν όλα τα ποίμνια – πλην ελαχίστων εξαιρέσεων – είναι ανεπιτήρητα, τονίζει στην ΑΝΑΤΟΛΗ ο Διευθυντής Δασών Ν. Λασιθίου Μανόλης Κουδουμάς.
Υπάρχουν δε περιπτώσεις κτηνοτρόφων που έχουν στην «πλάτη» τους δεκάδες μηνύσεις και μετρούν ήδη εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ από συσσωρευμένα διοικητικά πρόστιμα, τα οποία βεβαιώνονται στη Δ.Ο.Υ.
Μετά την αυστηροποίηση του νόμου, παρατηρείται αλλαγή στάσης από ορισμένους «υποψιασμένους» κτηνοτρόφους, οι οποίοι φροντίζουν να αποφύγουν την επιβολή των διοικητικών προστίμων και έρχονται σε συμβιβασμό με τους παθόντες αποζημιώνοντας τις αγροζημίες που τους προκάλεσαν, ανέφερε ο δασάρχης, επισημαίνοντας παράλληλα ότι οι περιπτώσεις αυτές, όμως, είναι πολύ λίγες…
Δυστυχώς, δεν παρατηρείται ακόμη ευρεία αλλαγή της κακής νοοτροπίας και συμπεριφοράς της πλειοψηφίας των κτηνοτρόφων, στην ύπαιθρο, εξηγεί ο κ. Κουδουμάς. Ισως, γιατί ακόμη δεν έχουν επιδοθεί τα επάλληλα, διπλασιαζόμενα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί εις βάρος ορισμένων, με υπότροπη συμπεριφορά, αφού απαιτείται κάποιος εύλογος χρόνος για να ολοκληρωθεί η γραφειοκρατική διαδικασία επίδοσης των προστίμων. Κάποιοι κτηνοτρόφοι, ενδεχομένως, να μην έχουν ακόμη συνειδητοποιήσει τις οικονομικές συνέπειες των διαδικασιών βεβαίωσης των συσσωρευμένων προστίμων που τους έχουν επιβληθεί και δεν τους έχουν κοινοποιηθεί στο σύνολό τους, από την έναρξη ισχύος του νέου νόμου.
Μπορεί να καλέσει τρεις υπηρεσίες
Ο δασάρχης τόνισε ότι για να αντιμετωπιστεί η δεινή κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι καλλιεργητές, απαιτείται καλύτερη οργάνωση των εμπλεκομένων Υπηρεσιών. Απαιτείται, μεταξύ άλλων, στελέχωση και αναδιοργάνωση της Δασοφυλακής. Οι πολίτες θα πρέπει να εκβάλουν το φόβο – γιατί στην ύπαιθρο επικρατεί ο φόβος απειλών και αντεκδίκησης – και να πηγαίνουν να καταγγέλλουν τις ζημιές που τους προκαλούν ανεπιτήρητα ποίμνια, τονίζει ο κ. Κουδουμάς.
Όταν ένας καλλιεργητής εντοπίσει αδέσποτα ζώα να καταστρέφουν το λιοχώραφο, το αμπέλι ή τον κήπο του, μπορεί να καλέσει άμεσα τρεις Υπηρεσίες. Την Αστυνομία, το Δασαρχείο και το Δήμο που είναι ο αρμόδιος για τη σύλληψη των ανεπιτήρητων παραγωγικών ζώων. Το αδίκημα είναι αυτόφωρο και ο κτηνοτρόφος στον οποίο ανήκει το ανεπιτήρητο ποίμνιο μπορεί – εφόσον εντοπιστεί – να συλληφθεί αμέσως από την Αστυνομία ή τους δασοφύλακες.
Οι μηνύσεις που υποβάλλει η Διεύθυνση Δασών για αγροζημίες από αδέσποτα ζώα, είναι δεκάδες κάθε μήνα. Το πρόβλημα παραμένει μεγάλο στο Λασίθι (και όχι μόνο) και όπως επισημαίνει ο κ. Κουδουμάς, ένα μέτρο, που ενδεχομένως να λειτουργούσε πιο αποτελεσματικά από όσα έχουν θεσμοθετηθεί μέχρι σήμερα, είναι η επανασύνδεση της επιδότησης που εισπράττουν οι κτηνοτρόφοι, με τις αγροζημιές που προκαλούν. Αυτό ίσχυε πριν από 9-10 χρόνια, αλλά καταργήθηκε…
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ